نقد رئیس سابق کمیسیون کارآموزی کانون وکلای دادگستری مرکز بر آزمون اختبار کانون وکلای دادگستری منطقه فارس

به نام خدا و با عرض سلام و احترام خدمت همکاران بزرگوار به ویژه کارآموزان عزیز

با توجه به تعداد بالای شرکت کنندگان در اختبار کانون مرکز، صرف مدیریت این عزیزان، قابل تقدیر است و به سهم خود قدردان زحمات مسوولین ذی‌ربط در کانون می‌باشم.

باری؛

مقدمتا متذکر می‌شود اینکه بخش عمده ای از کارآموزان کانون وکلای دادگستری فارس، در آزمون اختبار مردود شده اند، نه تنها هیچگونه فضلی برای کانون مزبور نیست، بلکه ممکن است حصول چنین نتایجی ناشی از کوتاهی متولیان آموزش آن کانون و یا سختگیری غیر منصفانه ایشان باشد و قطعا نمی تواند الگوی مناسبی برای کانون مرکز تلقی گردد. از نظر بنده حتی، باید در این خصوص تحقیقات لازم از ناحیه مدیران محترم کانون فوق به قید فوریت به عمل آید.

و اما در خصوص نحوه اختبار شفاهی و با توجه به اینکه بازخوردهای قابل توجهی از همکاران محترم کارآموز طی اداوار مختلف اختبار دریافت نموده ام ذکر چند نکته ضروری است:

• مراعات عدالت آموزشی به عنوان یکی از اصول بنیادین ذی مدخل در اختیار، دارای نتایجی است که بدیهی ترین و اهم آنها عبارتند از:
  اصل استاندارد بودن سوالات، سطح متعارف پرسش های مطروحه، درک میزان تجربه و دانش عملی کارآموزان، جلوگیری از تلاش جهت غافلگیر نمودن کارآموز، پذیرش پاسخ های مبتنی بر نص قانون، احتراز از اتکاء افراطی به رویه قضایی و …
  فراموش نکنیم که هدف از دوره کارآموزی وکالت آموزش کارآموزان به عنوان یک وکیل عمومی (در برابر وکیل متخصص) است.
• طرح سوالات «نظری» که میزان پیچیدگی و سطح علمی آنها، منطبق با مقاطع تحصیلات تکمیلی حقوق است فاقد وجاهت حرفه ای و اخلاقی است و به هیچ عنوان بیانگر میزان سواد و دانش بالای حقوقی استاد ممتحن محسوب نمی گردد. به ویژه آنکه برای شرکت در آزمون وکالت به مدرک کارشناسی اکتفا شده است و نتیجه عقلانی آن انطباق سوالات با سطح کارشناسی حقوق است و نه بیشتر.
  برای مثال نمی توان در حقوق مدنی، سوالات اصول فقه در حد رسائل مرحوم شیخ انصاری! مطرح نمود و به قول بزرگواری، هوش مصنوعی هم عاجز از پاسخ به آن باشد.
• در طرح سوالات «پرونده محور» نیز باید توجه داشت که اولا، میزان دانش تجربی کارآموزان و انتظاری که باید از ایشان داشت قطعا می بایست متناسب با میزان فعالیت «کوتاه مدت» آنها در عرصه کنش حرفه ای ایشان از یکسو و متناسب با آموزش های ارائه شده به آنها توسط کانون از سوی دیگر باشد. نمی توان انتظار داشت که یک کارآموز پس از حدود پانزده ماه کارآموزی که بخش عمده آن نیز مصروف شرکت در کلاس های کانون گردیده است به اندازه یک وکیل مجرب مسلط به دانش عملی باشد.
  ثانیا، صرف تحلیل و استدلال کارآموز ولو اینکه به نتیجه صحیح اشاره ننماید می بایست شایسته دریافت بخشی از نمره تلقی گردد.
• و اما مهمترین بخش آزمون اختبار از نظر بنده سنجش مبتنی بر «انصاف» پاسخ ها در آزمون کتبی و البته شفاهی است. با توجه به تعداد بالای اساتید ذی مدخل در امر اختبار ارائه نمره سلیقه ای مهمترین تهدیدی است که متوجه همکاران کارآموز است. بنابراین و جهت احتراز از چنین محظوری اولا تصحیح اوراق کتبی قطعا می بایست بر اساس کلید سوال «یکسان» باشد که در اختیار مصححین محترم قرار بگیرد.
  ثانیا، در اختبار شفاهی نیز در رابطه با تعداد سوالات زمان پاسخگویی سطح سوالات و نحوه نمره دهی و کمیت نمرات، یکسان سازی صورت پذیرد.
  بدیهی است در صورت عدم مراعات موارد فوق، حق اعتراض به نتایج وفق مقررات مربوطه برای همکاران محترم کارآموز محفوظ است.

باقی بقایتان