آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۴۰۲
تصویبنامه شماره ۱۴۳۵۲۱/ت۶۱۷۵۲هـ مورخ ۱۴۰۲/۸/۱۳
وکلاپرس _ آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی که اواخر امسال برگزار خواهد شد، امروز ۸ آذر در روزنامه رسمی کشور منتشر شد.
به گزارش وکلاپرس، هیئت وزیران در جلسه های ۱۴۰۲/۷/۵ و ۱۴۰۲/۷/۱۲ به پیشنهاد شماره ۱۲۵۵۷۰ مورخ ۱۴۰۲/۶/۱۹ وزارت کشور و به استناد مواد (۷۴) و (۱۱۵) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۷۸ با اصلاحات بعدی آن، آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی را به تصویب رساند.
بیشتر بخوانید:
متن آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی
مصوب جلسات ۱۴۰۲/۷/۵ و ۱۴۰۲/۷/۱۲ هیئت وزیران با اصلاحات تا ۱۴۰۲/۹/۸
متن آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به شرح زیر است:
ماده ۱ـ در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱ـ قانون: قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۷۸ مجلس شورای اسلامی با اصلاحات بعدی آن.
۲ـ سامانه: سامانه جامع انتخابات وزارت کشور که در آن کلیه فرآیندهای انتخابات
به صورت الکترونیکی انجام می شود.
۳ـ بارگذاری دادهها: ارسال، دریافت، اعلام، صدور، ابلاغ و استعلام در بستر سامانه.
۴ـ امضای الکترونیک: هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به «داده پیام» است که برای شناسایی امضاکننده «داده پیام» مورد استفاده قرار می گیرد.
۵ ـ قانون نظارت: قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۳۶۵ مجلس شورای اسلامی با اصلاحات بعدی آن.
۶ ـ قانون رسیدگی: قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف مصوب ۱۳۷۸ مجمع تشخیص مصلحت نظام.
۷ـ دستگاه‌های اجرایی: کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری اعم از کلیه وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت های دولتی و کلیه دستگاه هایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر و یا تصریح نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک ها و بیمه های دولتی و واحدهای زیر مجموعه آنها.
۸ ـ نهادها: کلیه سازمان‌ها، دستگاه‌ها و مؤسساتی که جزو دستگاه‌های اجرایی محسوب نمی‌شوند ولی با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد، تشکیل شده و یا میشود و عرفاً دارای امکانات و تسهیلاتی هستند که در حوزه اطلاع رسانی و تبلیغاتی قابل استفاده می‌باشند.
۹ـ امکانات و تسهیلات: سالن‌های اجتماعات، سالن‌های چند منظوره، سالن‌های ورزشی و ورزشگاه‌ها، محوطه‌های مسقف یا بدون سقف که قابلیت اجتماع داشته باشند، محلهای مناسب جهت نصب آثار تبلیغاتی نامزدها، آگهی‌نماهای الکترونیکی و تبلیغاتی، رسانه‌های صوتی و تصویری، سامانه‌های ارسال پیامک و سایر برنامه‌ها و درگاههای فضای مجازی، سکوها و سایر ظرفیت‌های تبلیغاتی و اطلاعرسانی و بهره‌مندی از تسهیلات بانکی مجاز با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تخفیف خدمات تبلیغاتی متعلق به نهادها و دستگاه‌های اجرایی.
۱۰ـ برنامه زمانبندی: جدول زمانی فرصت‌های بهره‌مندی از امکانات و تسهیلات.
۱۱ـ هیئت استانی بررسی تبلیغات: هیئت موضوع ماده (۸۱) قانون.
ماده ۲ـ فرمانداران و بخشداران در اجرای ماده (۳) قانون موظفند از آغاز انتخابات و پس از دریافت احکام اعضای هیئت های نظارت شورای نگهبان با دعوت از آنان موجبات نظارت کامل ایشان را در کلیه مراحل اجرایی انتخابات فراهم نمایند و کلیه صورتجلساتی که به امضای هیئت اجرایی رسیده است به امضای هیئت نـظارت مـربـوط نیـز بـرسـد و یک نسخه از هر یک از صورتجلسات تنظیمی، به هیئت مذکور تسلیم و یا ارسال شود.
ماده ۳ـ ستاد انتخابات استان پس از وصول اسامی هیئت نظارت استان از ستاد انتخابات کشور، ضمن اعلام اسامی نامبردگان به فرمانداری های مراکز حوزه های انتخابیه، از آنان برای تشکیل جلسه دعوت به عمل میآورد.
تبصره۱ـ هیئت مرکزی نظارت منتخب شورای نگهبان باید یک نسخه از رونوشت احکام ناظران و بازرسان خود در استان، شهرستان و بخش را به ستاد انتخابات کشور ارسال نماید.
تبصره ۲(اصلاحی ۱۴۰۲/۹/۸)ـ در استانهایی که به استناد تبصره ذیل ماده (۶) قانون نظارت انتخابات تنها در یک حوزه انجام می شود و هیئت نظارت استان تشکیل نمیگردد فرماندار مرکز حوزه انتخابیه موظف است در تمامی مواردی که به موجب قانون ملزم به مکاتبه با هیئت نظارت استان میباشد با هیئت مرکزی نظارت مکاتبه نماید.
متن سابق تبصره ۲- در استانهایی که به استناد تبصره ی ذیل ماده (۶) قانون نظارت، انـتخابـات تنـها در یـک حوزه برگزار میشود و هیئت نظارت استان تشکیل نمیگردد، هیئت مرکزی نظارت کلیه وظایف هیئت مذکور را به عهده خواهد داشت، در این صورت فرماندار مرکز حوزه انتخابیه در تمام مواردی که به موجب قانون مـلزم بـه مکـاتبـه و ارتـباط با هیئت نظارت استان میباشد با هیئت مرکزی نظارت در ارتباط خواهد بود.
ماده ۴ـ دعوت از نماینده شورای نگهبان در جلسات هیئت اجرایی مرکزی و اعضای هیئت نظارت شورای نگهبان در جلسات هیئت اجرایی حوزه های انتخابیه بدون حق رأی ضروری است این اقدام به منظور نظارت بر صحت اجرای قانون می باشد و عدم حضور آنان در جلسات و یا خودداری آنان از امضای صورتجلسات مانع از ادامه کار انتخابات نخواهد بود.
ماده ۵ـ چنانچه اعضای هیئت های نظارت ذیربط نتوانند در جلسهی هیئت اجرایی مربوط شرکت نمایند، ضمن تنظیم صورتجلسه، نمایندهای از بین خود انتخاب میکنند. نماینده منتخب با در دست داشتن نسخه ای از صورتجلسه تنظیمی در جلسه متشکله شرکت نموده و صورتجلسه تنظیمی را به منظور ضبط در سوابق انتخاباتی به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه یا حوزه های فرعی تسلیم می نماید. امضای نماینده مزبور در ذیل صورتجلسات به منزله امضای هیئت نظارت می باشد.
ماده ۶ـ چگونگی محاسبه حق الزحمه مستخدمان دولت که در اجرای ماده (۱۳) قانون و تبصره ذیل آن و تبصره ذیل ماده (۴) قانون نظارت، از زمان صدور دستور آغاز انتخابات تا انتهای برگزاری انتخابات، با وزارت کشور، استانداریها، فرمانداری ها، بخشداری ها، هیئت های اجرایی، شورای نگهبان و هیئت های منصوب از جانب آن همکاری مینمایند به شرح زیر می باشد:
۱ـ آن دسته از کارکنان دولت که در هر مرحله از انتخابات از سوی یکی از دسـتگاه ها به مراجع یادشده تا شش ماه مأمور می شوند، حقوق و مزایای مـاهانه خود را بر اساس بند (۷) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری و آیین نامه اجرایی تبصره (۲) ماده (۲۱) و ماده (۱۲۱) قانون مذکور از دستگاه متبوع دریافت می دارند. حقوق و مزایای کارمندانی که مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری نیستند، بر اساس قانون دستگاه متبوع خود محاسبه خواهد شد.
۲ـ میزان حق الزحمه برای آن دسته از کارکنان دولت یا نیروهای مردمی که به صورت داوطلبانه برای رأی گیری، قرائت و شمارش آراء با هیئت های اجرایی یا هیئت های نظارت بر انتخابات همکاری می کنند، مطابق آیین نامه نحوه پرداخت حق الزحمه مجریان و ناظران انتخابات موضوع تصویبنامه شماره ۱۳۷۱۹۶/ت۴۰۰۱۳هـ مورخ ۱۳۸۷/۸/۸ با اصلاحات بعدی آن خواهد بود. پرداخت هرگونه وجهی خارج از چهارچوب این بند تحت هر عنوان ممنوع است.
۳ـ دسـتگاه هـای مـربوطه مـوظف بـه تـأمین اعتبـار لازم و پرداخت حق الزحمه مستخدمان مشمول این ماده از محل اعتبارات مصوب مربوط می باشند.
۴ـ فرماندار یا بخشدار یا رئیس هیئت نظارت می تواند برای قدردانی از تلاش های مجریان یا ناظران انتخابات، تقدیرنامه کتبی صادر نماید.
۵ ـ تقدیرنامه‌های صادرشده از سوی رؤسای هیئت‌های نظارت استان و شهرستان از نظر برخورداری از مزایای اداری به ترتیب معادل تشویق‌نامه استاندار و فرماندار میباشد.
تبصره ـ در مأموریت‌های بیش از شش ماه، وزارت کشور موظف به پرداخت حقوق و مزایا تا انتهای دوره مأموریت است.
ماده ۷ـ به منظور جلوگیری از وقفه در امر انتخابات و تسریع در ارسال پیام های انتخاباتی، فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند متن نامه ها و مکاتبات غیرطبقه‌بندی خود را با سریعترین وسیله ممکن به مراجع ذیربط اعلام و بلافاصله تأییدیه آن را دریافت نمایند.
ماده ۸ـ به جز مواردی که در این آیین نامه مستثنی شده است، اقدامات فرمانداران تهران و اصفهان به عنوان فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی، عیناً مطابق اقدامات کلیه فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه خواهد بود.
ماده ۹ـ در صورت همزمانی دو یا چند انتخابات، تمهیدات لازم جهت اخذ رأی از رأی دهندگان به صورت همزمان و در یک شعبه صورت میپذیرد.
ماده ۱۰ـ استانداران و فرمانداران به عنوان رؤسای شورای تأمین استان و شهرستان موظفند در جلسات شورای تأمین با موضوع انتخابات به ترتیب از رؤسای دفاتر شورای نگهبان در استان و شهرستان جهت حضور در جلسات دعوت به عمل آورند. رؤسای دفاتر استانی و شهرستانی شورای نگهبان موظفند شخصاً در جلسه حضور یابند و در صورت ضرورت می توانند درخواست تشکیل جلسه شورای تأمین با موضوع انتخابات را به صورت مکتوب به استانداران و فرمانداران ارائه نمایند. درخواست تشکیل جلسات در شهرستانها باید منضم به تأییدیه رئیس هیئت نظارت استان باشد. رؤسای شورای تأمین موظف به تشکیل جلسه درخواستی در اسرع وقت می باشند.
ماده ۱۱ـ وزیر کشور موظف است، با رعایت ماده (۴۱) قانون، حداقل (۲۰) روز قبل از ثبت نام نهایی موضوع ماده (۵۳) قانون بـرای تعیین معتـمدان اصلی و علی البدل عضو هیئت اجرایی مرکزی، (۳۰) نفر از شخصیتهای دینی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، علمی، اقتصادی و حقوقی کشور را به عنوان معتمد مردمی به منظور تأیید صلاحیت به صورت مکتوب و رسمی به هیئت مرکزی نظارت معرفی نماید. مجموع فرآیند انتخاب معتمدین هیئت اجرایی مرکزی (۷) روز می باشد.
ماده ۱۲ـ هیئت مرکزی نظارت موظف است پس از وصول فهرست اسامی معتمدان پیشنهادی وزیر کشور، به طور کتبی نظر خود را در خصوص تأیید صلاحـیت آنـان حداکثر ظرف (۲) روز به وزیر کشور اعلام نماید.
تبصره ۱ـ در صورت عدم تأیید صلاحیت کل یا تعدادی از معتمدان، وزیر کشور موظف است بلافاصله به تعداد دو برابر معتمدان تایید نشده، به صورت مکتوب افراد واجد شرایط دیگری را برای تأمین کسری معتمدان به هیئت نظارت معرفی کند.
تبصره ۲ـ هیئت مرکزی نظارت موظف است حداکثر ظرف (۴۸) ساعت پس از وصول اسامی افراد جدید، در خصوص تأیید یا عدم تأیید صلاحیت معتمدان پیشنهادی به طور کتبی اعلام نظر نماید.
تبصره ۳ـ چنانچه پس از طی مراحل یادشده، تعداد معتمدان تأیید شده به حداقل (۲۰) نفر برسد، وزیر کشور موظف است بلافاصله طی جلسهای با حضور نماینده
هیئت مرکزی نظارت و معتمدین برای انتخاب (۶) نفر عضو اصلی و (۳) نفر عضو علی البدل با رأی مخفی و اکثریت نسبی اقدام نماید.
ماده ۱۳ـ وزیر کشور به استناد ماده (۵۴) قانون حداقل (۷۰) روز قبل از شروع ثبتنام نهایی از داوطلبان، دستور شروع انتخابات را به فرمانداران و بخشداران ابلاغ مینماید. فرمانداران و بخشداران موظفند بلافاصله پس از دریافت دستور شروع انتخابات، وصول آن را به ستاد انتخابات کشور اعلام کنند. صدور و اعلام وصول دستور مذکور از طریق سامانه انجام خواهد شد.
ماده ۱۴ـ جلسات هیئت اجرایی با حضور حداقل (۸) نفر از اعضا رسمیت یافته و اخذ تصمیمات بر اساس آراء اکثریت مطلق حاضرین است و رأی ممتنع در حکم رأی مخالف میباشد.
ماده ۱۵ـ فرمانداران و بخشداران موظفند در اجرای ماده (۳۹) قانون و با رعایت تبصره های ذیـل آن، حداکثر (۴۸) ساعت پس از صدور دستور تشکیل هیئت های اجرایی، (۳۰) نـفر از شخصیت های دینی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، علمی، اقتصادی و حقوقی همان حوزه انتخابیه را از بین اقشار واجد شرایط در ماده (۴۱) قانون به منظور تأیید صلاحیت به هیئت نظارت مربوط معرفی نمایند.
ماده ۱۶ـ هیئت های نظارت موظفند پس از وصول فهرست اسامی معتمدان پیشنهادی فرمانداران یا بخشداران، بر اساس تبصرهای ذیل ماده (۳۹) قانون و با اخذ نظر مراجع ذیصلاح به طور مکتوب نظر خود را درخـصوص تـأییـد صلاحـیت آنان حداکثر ظرف (۴۸) ساعت به فرماندار یا بخشدار ذیربط اعلام نمایند.
تبصره ۱ـ در صورت عدم تأیید صلاحیت کل یا تعدادی از معتمدان، فرمانداران و بخشداران موظفند ظرف (۲۴) ساعت ضمن تشکیل جلسه با اعضای حقوقی هیئت اجرایی و مشورت با آنها افراد جدید را شناسایی نموده و با اخذ استعلام از مراجع ذیصلاح، به تعداد دو برابر مـعتمدان تـأییـدنشـده، افـراد واجد شـرایط مذکور را بـرای تـأمین کسری معتمدان به هیئت نظارت مربوط معرفی کنند.
تبصره ۲ـ هیئت نظارت مربوط موظف است حداکثر ظرف (۴۸) ساعت پس از وصول اسامی افراد جدید، در خصوص تأیید یا عدم تأیید صلاحیت معتمدان پیشنهادی به طور کتبی اعلام نظر نماید.
تبصره ۳ـ چنانچه پس از طی مراحل یادشده که حداکثر متجاوز از (۷) روز نخواهد بود، تعداد معتمدان تأییدشده به حداقل (۲۰) نفر برسد، فرماندار یا بخشدار موظف است بلافاصله با حضور هیئت نظارت مربوط، از معتمدین مذکور برای انتخاب اعضای اصلی و علی البدل هیئت اجرایی دعوت بهعمل آورد.
تبصره ۴ـ چنانچه معتمدان تأییدشده بـه (۲۰) نفر نرسند و فرماندار یا بخشدار با هیئت نظارت مربوط به توافق نرسند، فرماندار یا بخشدار موظف است حداکثر در پایان روز هفتم از مهلت یک هفته ای، مراتب را با شرح ماوقع به منظور تأمین کسری معتمدان تا (۳۰) نـفر، به استاندار مربوطه اعـلام و رونـوشت آن را به هیئت نظارت استان و سـتاد انتخابات کشور ارسال نماید.
تبصره ۵ ـ استاندار با هماهنگی هیئت نظارت استان حداکثر ظرف (۲۴) ساعت پس از اعلام فرماندار یا بخشدار، از معتمدان واجد شرایط به تعداد مورد نیاز اعلامشده توسط فرماندار یا بخشدار، برای تأمین کسری، انتخاب و بلافاصله اسامی آنان را برای دعوت از معتمدان به فرماندار و بخشدار ذیربط اعلام مینماید.
ماده ۱۷ـ فرمانداران و بخشدارانی که انتـخابـات اقلیت های دینی را برگزار می نمایند، موظفند برای تعیین معتمدان هیئت اجرایی اقلیتها از (۳۰) نفر معتمدان همان اقلیت دعوت نمایند.
ماده ۱۸ـ فرمانداران و بخشداران ظـرف (۴۸) ساعت از تـاریخ ارسال دعوتنامه، جلسه انتخاب معتمدان هیئت اجرایی را با حضور اعضای هیئت نظارت مربوطه تشکیل داده و پس از حضور حداقل (۲۰) نفر از معتمدان دعوت شده، رسمیت جلسه را اعلام می نمایند، سپس معتمدان حاضر در جلسه از بین خود (۸) نفر را به عنوان معتمدان اصلی و (۵) نفر را به عنوان معتمدان علی البدل هیئت اجرایی با رأی مخفی و اکثریت نسبی آراء انتخاب مینمایند.
تبصره ـ چنانچه معتمدان مطابق تبصره (۵) ماده (۱۶) این آیین نامه توسط استاندار انتخاب شوند، جلسه انتخاب معتمدان اصلی و علی البدل هیئت اجرایی در اسرع وقت پس از تصمیم نهایی استاندار و هیئت نظارت استان تشکیل خواهد شد.
ماده ۱۹ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از انتخاب معتمدان اصلی و علی البدل هیئت اجرایی، مراتب را از طریق سامانه به ستاد انتخابات کشور اعلام نمایند.
ماده ۲۰ـ فرمانداران حوزه های فرعی موظفند بلافاصله پـس از انتخاب معتمدان اصلی و علی البدل هیـئت اجرایی فرعی، مراتب را از طریق سامانه به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه اعلام نمایند.
تبصره ـ بخشداران حوزه های فرعی مـوظفاند بلافاصله پـس از انتخاب معتـمدان اصـلی و عـلی البـدل هیـأت اجرائی فرعی، مراتب را به فرماندار حوزهی انتخابیه مربوطه، از طریق سامانه اعلام نمایند.
ماده ۲۱ـ در صورت تحقق شرایط مندرج در مواد (۴۳) و (۶۶) قانون، فرماندار مرکز حوزه انتخابیه موظف است ضمن اجرای وظایف قانونی، مراتب را به ستاد انتخابات استان اعلام و رونوشت آن را به ستاد انتخابات کشور و به هیئت نظارت مربوط ارسال نماید.
تبصره ـ فرمانداران یا بخشداران حوزه های فرعی ضمن طی مراحل مذکور مراتب را به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه اعلام می کنند.
ماده ۲۲ـ فرمانداران و بخشداران مکلفند همزمان با وزارت کشور بلافاصله پس از اعلام ستاد انتخابات کشور، تاریخ شروع و خاتمه پیش‌ثبت نام موضوع ماده (۵۴) قانون و شرایط قانونی لازم را با وسایل مقتضی به اطلاع کلیه اهالی حوزه انتخابیه برسانند. پیش ثبت نام از متقاضیان طی (۷) روز انجام میپذیرد.
تبصره ۱ـ پیش ثبت نام از متقاضیان از طریق درگاه واحد وزارت کشور و به صورت الکترونیکی انجام می پذیرد. درخواست و دریافت استعلام گواهی و مدارک متقاضیان منحصراً توسط ستاد انتخابات کشور صورت میپذیرد و باید یک نسخه از آن در اختیار شورای نگهبان قرار گیرد.
تبصره ۲ـ به استناد تبصره (۲) ماده (۵۴) قانون لازمه ثبت نام نهایی از داوطلبان اخذ شناسه پیگیری معتبر از وزارت کشور می باشد. بنابراین متقاضیانی که نسبت به پیش ثبت نام اقدام نکرده باشند و یا گواهی تأیید مدارک آنها از طریق مراجع ذیصلاح صادر نشده باشد نمی توانند به عنوان داوطلب ثبت نام نمایند.
تبصره ۳ـ چنانچه در زمان پیش ثبت نام، سامانه یکپارچه وزارت کشور قطع و یا دچار اختلال گردد ستاد انتخابات کشور باید با هماهنگی هیأت مرکزی نظارت و با همکاری فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه قطع یا اختلال سامانه را از طریق وسایل مقتضی به اطلاع عموم برساند.
ماده ۲۳ـ مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۴) قانون موظفند ظرف مدت یک ماه پس از پایان پیش ثبت نام نظر خود را درخصوص تأیید یا رد گواهی ها و مدارک داوطلبان به ستاد انتخابات کشور اعلام نمایند.
تبصره ۱ـ ستاد انتخابات کشور پس از دریافت پاسخ استعلامات در زمان تعیین شده ضمن ارسال یک نسخه از آن به شورای نگهبان، از طریق سرشماره واحد وزارت کشور نظر مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۴) قانون درخصوص تأیید یا رد گواهی ها و مدارک متقاضیان را به آنها اعلام می دارد.
تبصره ۲ـ ستاد انتخابات کشور برای متقاضیانی که مدارک و گواهی آنها مورد تأیید مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۴) قانون قرار گرفته است شناسه پیگیری تخصیص داده و به شماره های اعلامی آنها ارسال می نماید.
تبصره ۳ـ ستاد انتخابات کشور از طرق مقتضی از جمله پیامک و سامانه به متقاضیان تأییدنشده دلایل عدم تأیید و نام مرجعی که مدارک و گواهی های آنان را رد کرده است، اعلام میدارد.
تبصره ۴ـ عدم صدور گواهی در موعد مقرر یا عدم رسیدگی به اعتراض متقاضیان مستوجب مجازات درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی برای مقام یا شخصی است که فعل یا ترک فعل، به او مستند است . این امر به منزله تأیید مدارک و گواهی متقاضی نبوده ولی مانع ثبت نام نهایی متقاضی نیز نمی باشد.
ماده ۲۴ـ متقاضیانی که مدارک آنها مورد تأیید مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۴) قانون قرار نگرفته است می توانند بلافاصله پس از دریافت پیامک ستاد انتخابات کشور به مدت (۷) روز اعتراض خود را در سامانه وزارت کشور ثبت نموده و حسب مورد اقدام به اصلاح مدارک و گواهی های خود نمایند.
تبصره ۱ـ مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۴) قانون، حداکثرتا (۲۴) ساعت قبل از شروع ثبت نام پاسخ اعتراض متقاضیان را به وزارت کشور اعلام نمایند.
تبصره ۲ـ سازمان اداری و استخدامی کشور موظف است پاسخ استعلامات و اعتراض مشمولین موضوع ماده (۳۲) قانون را ظرف مدت یک ماه پس از پایان پیش ثبتنام ارسال نماید.
تبصره ۳ـ ملاک بندهای (۵)، (۸) و (۱۰) ماده (۳۱) قانون، زمان ثبت نام نهایی در سامانه وزارت کشور است.
ماده ۲۵ـ وزارت کشور موظف است بلافاصله پس از دریافت پاسخ اعتراضات از دستگاه های مربوط برای متقاضیانی که گواهی و مدارک آنها مورد تأیید قرار گرفته است شناسه پیگیری صادر نموده و با سرشماره وزارت کشور از طریق پیامک به اطلاع متقاضی برساند.
ماده ۲۶ـ فرمانداران و بخشداران مکلفند در اجرای ماده (۵۳) قانون بلافاصله پس از صدور دستور شروع ثبت نام توسط وزارت کشور، تاریخ شروع و خاتمه ثبت نام نهایی از داوطلبان و شرایط انتخابشوندگان و مدارک مورد نیاز را با وسایل مقتضی به اطلاع کلیه اهالی حوزه انتخابیه برسانند. ثبت نام از داوطلبان طی (۷) روز به صورت الکترونیکی در سامانه وزارت کشور صورت میپذیرد و در صورت ضرورت با تشخیص ستاد انتخابات کشور، ستاد مزبور و فرمانداری های مراکز حوزه انتخابیه ثبت نام حضوری را انجام می دهند. ثبت نام حضوری از داوطلبان در (۷) روز از ساعت (۸) تا (۱۶) انجام می پذیرد و تا ساعت (۲۴) قابل تمدید است.
تبصره ۱ـ چنانچه در مدت زمان مجاز ثبت نام، سامانه الکترونیکی وزارت کشور دچار اختلال یا قطعی گردد ثبت نام به صورت حضوری انجام خواهد شد.
تبصره ۲ـ ملاک ثبت نام نهایی، دریافت شناسه رهگیری از سامانه الکترونیکی وزارت کشور می باشد.
ماده ۲۷ـ داوطلبان به هنگام ثبت نام باید گواهی معتبر و مورد تأیید بالاترین مقام نهاد یا مؤسسات مربوط مبنی بر داشتن حداقل (۵) سال سابقه فعالیت اجرایی یا آموزشی یا پژوهشی یا قضایی در یک یا همه آنها در بخش دولتی، عمومی یا غیرعمومی مذکور در بند (۹) ماده (۳۱) قانون را ارائه و ثبت نمایند.
تبصره ۱ـ ضوابط سوابق مذکور در هر بخش بر اساس دستورالعمل‌های اجرایی موضوع ماده (۶۹) قانون مشخص خواهد شد.
تبصره ۲ـ سوابق ارائهشده توسط داوطلبان می تواند متوالی یا متناوب باشد و باید طی گواهی معتبر ممهور در سربرگ نهاد یا مؤسسه و شامل تاریخ ابتدا و پایان فعالیت داوطلب به همراه درج نوع همکاری باشد.
تبصره ۳ـ در مشاغل آزاد تأییدیه رئیس صنف به عنوان بالاترین مرجع رسمی آن شغل درصورت داشتن پروانه یا مجوز قانونی از آن صنف، مورد پذیرش است.
تبصره ۴ـ اشخاص حقوقی صنفی یا مشاغل حرفهای تنها برای داوطلبانی می توانند گواهی صادر کنند که از سوی آنها دارای پروانه یا مجوز رسمی فعالیت هستند.
تبصره ۵ـ ستاد انتخابات کشور و هیئت های اجرایی و نظارت، می توانند در مواردی که شمول ضوابط اجرای بند (۹) ماده (۳۱) قانون، مانند فعالیت مستمر و فعال مؤسسه یا نهاد، فعالیت داوطلب، شمول مؤسسه یا نهاد، صحت گواهی معتبر محل تردید باشد، موضوع را از نهادهای ذیصلاح قانونی مانند نهادهای نظارتی، اطلاعاتی، بیمه ای و مجوزدهنده استعلام کنند.
تبصره ۶ـ صدور و یا استفاده از گواهی خلاف واقع، حسب قوانین، موجب پیگیری قضایی علیه صادرکننده و داوطلب استفاده‌کننده خواهد بود .
ماده ۲۸ـ وزارت امور خارجه موظف است ترتیبات لازم به منظور تسریع در اجرای تبصره (۴) ذیل ماده (۵۳) قانون را به نـحوی فـراهم نمایـد تـا پـرسشنامه تکمیل شده و مشخصات کامل داوطلبان در پایان هر روز به صورت دستی یا الکترونیکی به ستاد انتخابات کشور ارسال گردد.
تبصره ـ اسامی و مدارک داوطلبان ثبت نام شده در خارج از کشور بلافاصله پس از وصول، توسط وزارت کشور در سامانه ثبت و به فرماندار مرکز حوزهی انتخابیه مربوط ارسال خواهد شد.
ماده ۲۹ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند حسب مورد با تشخیص ستاد انتخابات کشور در مدت تعیین شده نسبت به پذیرش پرسشنامه اعلام داوطلبی و ثبت در سامانه اقدام نمایند.
ماده ۳۰ـ ستاد انتخابات کشور موظف است روزانه مشخصات کامل داوطلبان را از طریق سامانه به هیئت مرکزی نظارت ارسال نماید.
ماده ۳۱ـ وزارت کشور و شورای نگهبان به منظور بررسی سوابق داوطلبان در رابطه با شرایط مندرج در این قانون، روزانه اطلاعات کامل ثبت نام داوطلبان را حسب مورد به مراجع ذیصلاح از جمله وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان ثبت احوال کشور، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) و قوه قضائیه ارسال میکنند. مراجع مزبور مکلفند ظرف مهلت (۱۰) روز نسبت به ارسال پاسخ درخصوص هر یک از افراد اعلامشده به صورت مکتوب و مستدل به همراه اسناد و مدارک اقدام نمایند. پاسخ مراجع مزبور باید تنها ناظر به وجود سوابق درخصوص شرایط مذکور در قانون باشد.
تبصره ۱ـ مهلت بررسی و ارسال پاسخ استعلامات از مراجع ذیصلاح ازجمله مراجع پنجگانه مذکور در ماده (۵۸) قانون (۱۰) روز از تاریخ ارسال هر استعلام می باشد و عدم پاسخ مراجع مذکور در مهلت تعیین شده یا پاسخ غیرمستند یا خلاف واقع، جرم است و مرتکب محکوم به انفصال موقت از خدمات دولتی از شش ماه تا یک سال می شود.
تبصره ۲ـ عدم پاسخ مراجع ذیصلاح موضوع ماده (۵۸) قانون در مدت زمان قانونی به منزله عدم وجود سابقه داوطلب در آن مرجع تلقی می گردد. لذا دستگاه های استعلامی موظفند در صورت عدم وجود سابقه داوطلب در پاسخ استعلام به این موضوع تصریح نمایند.
ماده ۳۲ـ دلایل و مدارک معتبر مربوط به غیرقانونی بودن احزاب، سازمان ها و گروه های موضوع بند (۳) ماده (۳۳) قانون، باید توسط مقامات صالحه به مراجع اجرایی و نظارتی ارسال شود.
ماده ۳۳(اصلاحی ۱۴۰۲/۹/۸)ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پس از پایان مهلت ثبت نام، با دعوت از اعضای هیئت های اجرایی و نظارت مرکز حوزه انتخابیه به منظور رسیدگی به صلاحیت داوطلبان، تشکیل جلسه داده و با توجه به نتایج به دست آمده از بررسی های لازم در محل و با استفاده از نتایج اعلام شده توسط وزارت کشور، نامزدهای واجد شرایط را حداکثر ظرف مدت (۱۵) روز تعیین و مراتب را صورتجلسه و ضمن درج در سامانه، نتایج را به همراه مدارک و اسناد مربوطه به هیئت های نظارت اعلام نمایند.
متن سابق مـاده ۳۳- فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پس از پایان مهلت ثبت نام، با دعوت از اعضای هیئت های اجرایی و نظارت مرکز حوزه انتخابیه به منظور رسیدگی به صلاحیت داوطلبان، تشکیل جلسه داده و با توجه به نتایج به دست آمده از بررسیهای لازم در محل و با استفاده از نتایج اعلام شده توسط وزارت کشور، نامزدهای واجد شرایط را حداکثر ظرف مدت (۱۵) روز تعیین و مراتب را صورتجلسه و ضمن درج در سامانه، نتایج را به هیئت های نظارت اعلام نمایند.
تبصره ۱ـ به منظور جلوگیری از وقفـه در امـر رسیـدگی بـه صلاحیت داوطلبان و اتمام کار در موعد مقرر، ضروری است هیئت های اجرایی از روز اول ثبت نام، مقدمات این کار را فراهم نمایند.
تبصره ۲ـ چنانچه هیئت اجرایی بعضی از داوطلبان را بر اساس نتایج به دست آمده از بررسی های لازم در محل و با استفاده از نتایج اعلام شده توسط وزارت کشور و با رعایت شرایط مقرر در مواد (۳۱)، (۳۲) و (۳۳) قانون، واجد صلاحیت نداند و در نتیجه، صلاحیت آنان را تأیید یا احراز نکند، موظف است مراتب را با ذکر اسناد و مدارک مذکور و اشاره به مواد قانونی و بندها و تبصره های آنها در صورتجلسه درج نماید.
تبصره ۳ـ عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی در مورد شرط اعتقاد و التزام عملی به اسلام و التزام عملی به نظام مقدس
جمهوری اسلامی ایران باید مستند به قانون و بر اساس مدارک و اسناد معتبر باشد که توسط مراکز مسئول قانونی به مراجع اجرایی و نظارتی ارسال شده است.
تبصره ۴ـ مناط ابراز وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل مترقی ولایت مطـلقه فقـیه، اظهار، اعلام یا هر طریق دیگری است که به صورت مستند توسط داوطلب اظهار شده باشد.
ماده ۳۴ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از دریافت صورتجلسه رسیدگی بـه صلاحیت داوطلبان، ضمن ثبت صـورت جلسه مذکور در سامانه، نـتیجه آن را بـه هیأت نظارت استان و ستاد انتخابات کشور اعلام نمایند.
ماده ۳۵ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه مکلف اند عدم تایید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبان را ظرف مدت (۴۸) ساعت با ذکر مواد قانونی مورد استناد، به صورت کتبی و محرمانه به داوطلب ذیربط ابلاغ نمایند. در صورت درخواست داوطلب، باید دلایل و مدارک عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت وی نیز توسط مرجع رسیدگیکننده با لحاظ قانون رسیدگی به اطلاع وی رسانده شود. دلایل عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلب در تمامی مراحل بررسی صلاحیت فقط به شخص داوطلب اعلام می شود.
ماده ۳۶ـ داوطلبانی که صلاحیتشان در هیئت اجرایی تأیید یا احراز نشده است می توانند به استناد تبصره ذیل ماده (۶۱) قانون ظرف مدت (۴) روز از ابلاغ مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت، شکایت خود را مستدلاً به هیئت نظارت استان اعلام نمایند و در صورت تمایل، حسب قانون رسیدگی، توضیـحات و دفـاعیات خـود را حضوری به سمع اعضای هیئت نظارت استـان یا کارشناسان آن برسانند و هـیئت های نظارت مـوظف به رسیدگی می باشند.
ماده ۳۷ـ هیئت نظارت استان در اجرای ماده (۶۲) قانون، تحت نظارت هیئت مرکزی نظارت ظرف مدت (۵۰) روز مکلف به بررسی صلاحیت تمامی داوطلبان و رسیدگی به شکایات دریافتی از داوطلبان تأیید یا احراز صلاحیت نشده در هیئت اجرایی می باشد و نتیجه را صورتجلسه مینماید.
تبصره۱ـ چنانچه هیئت نظارت استان پیشنهاد عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت بعضی از داوطلبان را داشته باشد که از نظر هیئت اجرایی واجد صـلاحیتهای قانونی شناخته شده بودند، مکلف است علت عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت را با ذکر مواد قانونی مورد استناد و دلایل و مدارک مربوط، با رعایت قانون رسیدگی، در صورتجلسه درج نماید.
تبصره ۲ـ هیئت نظارت استان به منظور تسریع در کار می تواند بلافاصله پس از دریافت صورتجلسات از حوزه های انتخابیه مربوط، مقدمات رسیدگی به صلاحیت داوطلبان را آغاز نماید.
تبصره ۳ـ هیئت نظارت استان موظف است بلافاصله نتایج رسیدگی به شکایات داوطلبان تأیید یا احراز صلاحیت نشده و همچنین اظهارنظر خود درخـصوص داوطلبانی که توسط هیئت اجرایی واجد شرایط قانونی تشخیص داده شدهاند را با رعایت قانون رسیدگی به هیئت مرکزی نظارت ارسال نماید.
ماده ۳۸ـ هیئت نظارت استان بلافاصله پس از اعلام مراتب به هیئت مرکزی نظارت، موظف است درخـصوص دریافت نظریه هیئت مرکزی نظارت، پیگیریهای لازم را به عمل آورد و پس از کسب نظریه هیئت مرکزی نظارت، مراتب را در اجرای بند (الف) ماده (۶۳) قانون صورتجلسه کرده و بلافاصله یک نسخه آن را به فرماندار مرکز حوزه انـتخابیه ذیربط ارسال نماید.
تبصره ـ هیئت نظارت استان باید به گونهای برنامهریزی و اقدام نماید که حداکثر تا پایان مهلت (۵۰) روزه، به شکایات داوطلبانی که صلاحیتشان در هیئت اجرایی تأیید یا احراز نشده است رسیدگی نماید.
ماده ۳۹ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند حداکثر ظرف مدت (۴۸) ساعت پس از وصول صورتجلسه رسیدگی به شکایات داوطلبانی که صلاحیتشان در هیـئت اجـرایی تأیید یا احراز نشـده اسـت و همچنین اظهارنظر درخصوص سایر داوطـلبان از هیئت نظارت استان، ابتدا مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبان را با ذکر مواد قانـونی مـورد استـناد و دلایـل و مدارک مربوط با لحاظ قانون رسیدگی به داوطلـبان ذیربـط ابـلاغ و مـتن صـورتجلـسه مـذکـور را پس از ثبت در سامانه، بـه فرمانداران مراکز حوزه‌های انتخابیه ارسال نمایند. تأیید صلاحیت نیز به داوطلبان ذیربط ابلاغ خواهد شد.
ماده ۴۰ـ کلیه داوطلبانی که صلاحیتشان تأیید یا احراز نشده، در اجرای بند (ب) ماده (۶۳) قانون می توانند اعتراض خود را ظرف (۷۲) ساعت پس از ابلاغ مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت، به شورای نگهبان به صورت مستقیم یا از طریق هیئت نظارت استان اعلام نمایند. مدت زمان رسیدگی به شکایات داوطلبان در شورای نگهبان (۳۰) روز می باشد.
تبصره ـ داوطلبانی که صلاحیت آنان در هیئت اجرایی تأیید شده است ولی هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات بر اساس شرایط قانونی و مستند به دلایل و مدارک معتبر و با توجه به قانون رسیدگی، صلاحیت ایشان را تأیید یا احراز نکرده است، می توانند با رعایت تبصره (۱) ماده (۶۴) قانون، علاوه بر اعتراض کتبی، به طور حضوری توضیحات و دفاعیات خود را به اعضای شورای نگهبان نیز ارایه نمایند.
ماده ۴۱ـ ستاد انتخابات کشور موظف است پس از دریافت نظریه شورای نگهبان درخصوص صلاحیت کلیه داوطلبان سراسر کشور، حداکثر ظرف مدت (۲۴) ساعت مراتب را حسب مورد به هر یک از مراکز حوزه های انتخابیه ذیربط ابلاغ نماید.
تبصره ۱(اصلاحی ۱۴۰۲/۹/۸)ـ چنانچه نظر شورای نگهبان مبنی بر عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبانی باشد که صلاحیت ایشان در مراحل قبلی (در هیئت اجرایی و هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات) تأیید شده است، مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت با ذکر مواد قانونی مورد استناد و با توجه به قانون رسیدگی، از طریق هیئت نظارت استان بـه ستاد انتخابات کشور اعلام می گردد تا ستاد انتخابات کشور از طریق فرماندار مرکز حوزه انتخابیه، مراتب را ظرف یک روز به داوطلب ذیربط ابلاغ نماید.
متن سابق تبصره ۱- چنانچه نظر شورای نگهبان مبنی بر عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبانی باشد که صلاحیت ایشان در مراحل قبلی (در هیئت اجرایی و هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات) تأیید شده است، مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت با ذکر مواد قانونی مورد استناد و با توجه به قانون رسیدگی، از طریق هیئت نظارت استان بـه ستـاد انتخابات کشور اعـلام میگردد تا ستاد انتخابات کشور از طریق فرماندار مرکز حوزه انتخابیه، مراتب را به داوطلب ذیربط ابلاغ نماید.
تبصره ۲ـ داوطلبان مشمول تبصره (۱) این ماده می توانند حداکثر ظرف سه روز از تاریخ ابلاغ مراتب عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت، از شورای نگهبان با ادای توضیحات و دفاعیات لازم با رعایت تبصره (۱) ماده (۶۴) قانون، از طریق هیئت نظارت استان درخواست رسیدگی مجدد نمایند.
تبصره ۳ـ شورای نگهبان ظرف حداکثر (۷) روز از دریافت هر یک از درخواست های رسیدگی مجدد به عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت داوطلبان، به درخواست رسیدگی و نتیجه را به ستاد انتخابات کشور اعلام می نماید.
ماده ۴۲ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پیرو ارسال نتایج از شورای نگهبان به ستاد انتخابات کشور، پیرامون موضوع بند (ج) ماده (۶۳) قانون ضمن ابلاغ نتایج اخذشده، حداکثر ظرف مدت (۲۴) ساعت آگهی اسامی نامزدهای تأییدشده توسط هیئت مـرکزی نـظارت و یـا شـورای نگهـبان را در سـراسر حـوزه انتخابیـه منتشر نمایند.
تبصره ۱ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از انتشار آگهی اسامی نامزدهای انتخاباتی، نسخهای از آن را در سامانه ثبت نمایند.
تبصره ۲ـ در اجرای تبصره (۳) ذیل ماده (۲۳) قانون برای جلوگیری از تضییع حقوق داوطلبان نمایندگی، چنانچه به تشخیص هیئت اجرایی یا هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه، نامزدی در حـوزه انتـخابـیه بـرای عامه مردم ناشناخـته و گمـنام باشد ولی نام خانوادگی و یا نام و نام خانوادگی او مشابه نام خانوادگی و یا نام و نام خانوادگی یکی از داوطلبان سرشناس و معروف آن حوزه باشد، هیئت های اجرایی و نظارت مربوطه موظفند با هماهنگی یکدیگر مشخصهای را برای وی تـعیین و مـراتب را بـرای قید در تـبلیغات انتخـابـاتی بـه داوطلـب مزبور و درج در آگهـی انتشار اسـامی نامزدها به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه اعلام نمایند.
تبصره ۳ـ چنانچه داوطلب به غیر از «نام و نام خانوادگی مندرج در شناسنامه» به نام دیگری نـیز مـشهور بـاشد کـه آن را در پـرسشـنامـه اعلام داوطلـبی قید کرده است و مورد تأیید هیئت اجرایی نیز باشد، فرماندار مرکز حوزه انتخابیه موظف است یک نام دیگر از داوطلب را نیز به عنوان اشتهار در آگهی اسامی نامزدها قید نماید. ملاک احتساب رأی به هر یک از نامزدها، نام خانوادگی یا اشتهار آنان که در آگهی اسامی نامزدها آمده است، می باشد و در صورت تشابه اسمی، تبصره (۳) ذیل ماده (۲۳) قانون اجرا خواهد شد.
ماده ۴۳ـ فرمانداران تهران و اصفهان موظفند پس از دریافت نظریه شورای نگهبان درخصوص صلاحیت داوطلبان اقلیت های دینی از وزارت کـشور، ضـمن ابـلاغ نظر شورای نگهبان درخصوص عدم تأیید یا عدم احراز صلاحیت به داوطلبان ذیربط حداکثر ظرف مدت (۲۴) ساعت آگهی اسامی کلیه نامزدهای انتخاباتی اقلیت های دینی تأییدشده توسط هیئت مرکزی نظارت و یا شورای نگهبان را به تفکیک هر یک از اقلیت های دینی در مرکز حوزه انتخابیه منتشر نمایند و سپس بـه منظور جلوگیری از وقفه در انتشار آگهی در حوزه های فرعی، اسامی نامزدهای انتخابات را از طریق سامانه به فرمانداری ها و
بخشداری های حوزه های فرعی انتخابات اقلیت های دینی اعلام کنند تا فرمانداران و بخشداران مذکور رأساً و به طور جداگانه برای هر یک از اقلیت های دینی، نسبت به چاپ و انتشار آگهی اقدام نمایند.
ماده ۴۴ـ هریک از داوطلبان نمایندگی مجلس می تواند در هر مرحله از فرایند انتخابات و تا حداکثر (۷۲ ساعت) قبل از ساعت شروع اخذ رأی از طریق سامانه الکترونیکی وزارت کشور انصراف خود را ثبت نماید. ستاد انتخابات کشور موظف است مراتب انصراف داوطلب را سریعاً به هیئت مرکزی نـظارت و فرماندار مرکز حوزه انتخابیه اعلام دارد.
تبصره ـ عدول از انصراف پذیرفته نیست و نام داوطلب از آگهی اسامی نامزدها حذف می گردد.
ماده ۴۵ـ از زمان ثبت نام داوطلبان تا هنگام شروع تبلیغات رسمی، انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان نامزد نمایندگی مجلس ممنوع می باشد.
ماده ۴۶ـ چنانچه نامزدهای انتخاباتی بخواهند در آثار تبلیغاتی خود از اعلام نظر، نام، تصویر یا نماد شخصیتها، مقامات، اشخاص حقیقی و حقوقی (به استثنای مقامات مشمول ماده (۷۵) قانون)، احزاب و گروهها در تأیید خود استفاده کنند، لازم است اعلام رضایت کتبی و امضاشده ایشان تسلیم هیئت استانی بررسی تبلیغات شده باشد.
تبصره ۱ـ اعلام نظر شخصیتها به شرطی مجاز است که بدون ذکر عنوان و مسئولیت آنها باشد.
تبصره ۲ـ استفاده از نظر یا تصویر مدیران و مقامات موضوع ماده (۷۵) قانون که قبلاً جنبه عمومی پیدا کرده است بلامانع می باشد. تشخیص این امر بر عهده هیئت استانی بررسی تبلیغات می باشد.
ماده ۴۷ـ پس از اعلام رسمی حمایت گروه ها و مجامع و اقشار مختلف به نامزد مورد نظر، وی می تواند حمایت آنان را در آثار تبلیغاتی مجاز خود درج و منتشر نماید.
ماده ۴۸ـ نصب هرگونه تابلو که نشان دهنده مکان ستاد تبلیغات انتخاباتی نامزدها باشد، بلامانع است.
تبصره ـ نامزدها می توانند همزمان ستاد تبلیغات بانوان به صورت متناظر تشکیل دهند. مکان این ستاد می تواند در داخل یا خارج از ساختمان ستاد اصلی و فرعی باشد.
ماده ۴۹ـ کلیه آثار تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنها اعم از کاغذی، پارچه ای، مقوایی، فلزی یا هر جنس دیگر حداکثر در اندازه (۷۰ *۱۰۰) سانتیمتر مجاز می باشد.
ماده ۵۰ (اصلاحی ۱۴۰۲/۹/۸)ـ نصب هرگونه آثار تبلیغاتی با ابعاد بزرگتر از (۷۰) در (۱۰۰) سانتی متر توسط اقشار، گروهها، احزاب و جمعیت ها به شرطی مجاز است که فقط در جهت تبلیغات عمومی و ترویجی مشارکت در انتخابات و تشویق و ترغیب شرکت مردم در انتخابات باشد و ذکری از اسامی نامزد یا نامزدهای خاصی نداشته باشد.
متن سابق ماده ۵۰– نصب هرگونه آثار تبلیغاتی به صورت شعار نوشته (پلاکارد) توسط اقشار، گروهها، احزاب و جمعیتها به شرطی مجاز است که فقط در جهت تبلیغات عمومی و ترویجی مشارکت در انتخابات و تشویق و ترغیب شرکت مردم در انتخابات باشد و ذکری از اسامی نامزد یا نامزدهای خاصی نداشته باشد.
ماده ۵۱ـ نامزدهای انتخاباتی می توانند با استفاده از آثار تبلیغاتی مجاز به صورت مشترک نیز تبلیغات انتخاباتی داشته باشند.
ماده۵۲ـ نامزدها می‌توانند در محل ستاد تبلیغاتی خود در صورت تأیید هیئت استانی بررسی تبلیغات و دیگر محلهای تأییدشده توسط این هیئت سخنرانی عمومی و تجمع قانونی داشته باشند.
تبصره ـ نصب و استفاده از بلندگو صرفاً در محل ستاد تبلیغاتی نامزدها و محل سخنرانی ایشان مجاز است. استفاده از بلندگو در خارج از محیط سخنرانی و ستاد تبلیغاتی ممنوع می باشد .
ماده ۵۳ـ هر نامزد انتخاباتی می تواند یک ستاد تبلیغاتی به صورت تارنمای مجازی داشته باشد. نامزدها باید ضمن رعایت مفاد دستورالعمل فعالیت های تبلیغی انتخابات در فضای مجازی، نشانی و مشخصات درگاه و مسئول آن را به هیئت استانی بررسی تبلیغات و فرماندار مرکز حوزه انتخابیه اعلام نموده و پیوند (لینک) آن را در سامانه معرفیشده توسط ستاد انتخابات کشور ثبت نمایند.
تبصره ۱ـ آدرس سایر پیام رسان های مجاز و برنامک های قانونی باید در درگاه معرفی شده توسط نامزد ثبت گردد.
تبصره ۲ـ مسئولیت بررسی و تأیید تارنما، پیام‌رسانها و برنامک های معرفیشده از سوی نامزدها، با هیئت استانی بررسی تبلیغات است و این هیئت موظف است ایرادات را در اسرع وقت به اطلاع نامزد برساند.
ماده ۵۴ـ در اجرای ماده (۷۸) قانون، الزامات تبلیغات باید توسط نامزد به مسئولان ستاد تبلیغات اعلام شود. در صورت ارتکاب جرائم انتخاباتی در ستادها علاوه بر مجازات مرتکب، نامزد نیز برای جرائم انتخاباتی ارتکابی در ستاد اصلی و مجازی و همچنین مسئول ستاد برای جرائم خاص انتخاباتی ارتکابی در ستادهای فرعی و درگاههای دیگر، به مجازات درجه هفت موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم میشوند.
ماده ۵۵ـ صرفاً احزاب و جبهه های دارای مجوز از کمیسیون موضوع ماده (۱۰) قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه های سیاسی مصوب ۱۳۹۴، پس از تأیید صلاحیت داوطلبان، می‌توانند با رعایت شرایط زیر و ماده (۸) قانون، فهرست انتخاباتی ارائه نمایند:
۱ـ دبیرکل یا مقامات مسئول احزاب و جبهه ها موظفند قبل از ارائه فهرست انتخاباتی، موافقت کتبی نامزد را اخذ و طی معرفینامهای رسمی با مهر و امضای دبیرکل حزب یا جبهه به ستاد انتخابات کشور یا فرمانداری ها ارائه نمایند.
۲ـ فهرستهای انتخاباتی هر حوزه انتخابیه باید مجزا باشد و پیش از انتشار به منظور تأیید باید به صورت رسمی و مکتوب توسط دبیرکل کشوری یا نماینده قانونی ایشان جهت تأیید در اختیار ستاد انتخابات کشور و در استان توسط دبیرکل احزاب استانی یا نماینده قانونی ایشان در اختیار فرمانداری ها قرار گیرد.
۳ـ عنوان انتخاباتی باید بر اساس عنوان احزاب و جبهه های ارائه کننده فهرست باشد و انتخاب عنوان متفاوت مستلزم درخواست و تأیید کتبی کمیسیون موضوع ماده (۱۰) قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه های سیاسی می باشد.
۴ـ شعارهای انتخاباتی درجشده در فهرستهای انتخاباتی احزاب و جبهه‌های سیاسی در هر حوزه انتخابیه می تواند متفاوت با حوزه های دیگر باشد.
ماده ۵۶ـ اعلام رسانهای انصراف نامزدها پس از طی مراحل مذکور در ماده (۵۶) قانون و تأیید هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه مجاز است.
ماده ۵۷ـ استانداران موظفند بر اساس ماده (۸۱) قانون، (۷) روز پس از پایان ثبت نام از داوطلبان، با دستور وزیر کشور، هیئت استانی بررسی تبلیغات انتخاباتی را به ریاست خود زیر نظر هیئت اجرایی مرکزی و به ترتیب ذکرشده در ماده فوقالذکر و بندها و تبصره های ذیل آن تشکیل دهند.
تبصره ۱ـ استانداران مکلفند ضمن دعوت مکتوب و رسمی از اعضای ذکرشده در ماده (۸۱) قانون، از نماینده هیئت نظارت استان نیز جهت شرکت در جلسات دعوت به عمل آورند. حضور نماینده هیئت نظارت استان بدون حق رأی است و به منظور نظارت بر عملکرد و رعایت قوانین تبلیغات انتخابات در هیئت استانی بررسی تبلیغات می باشد. عدم حضور نماینده هیئت نظارت استان مانع ادامه کار و تشکیل جلسات هیئت مذکور نمی باشد.
تبصره ۲ـ جلسات هیئت استانی بررسی تبلیغات با حضور حداقل (۵) نفر از اعضای دارای حق رأی رسمیت مییابد و تصمیمات آن با رأی حداقل (۴) نفر معتبر است.
ماده ۵۸ـ هر نامزد می تواند یک ستاد اصلی در حوزه انتخابیه داشته باشد. همچنین در هر شهر یا روستا یا منطقه شهرداری حوزه انتخابیه می تواند فقط یک ستاد انتخابات به عنوان ستاد فرعی داشته باشد.
ماده ۵۹ـ نـامزدهای نمایندگی موظفند مسئولین ستادهای تبلیغات و طرفداران خود را بـه نحو مقتضی نسبت به مفاد ماده (۸۲) قانون و تبصره های آن توجیه نموده و نسبت به رعایت مرّ قانون تأکید نمایند.
ماده ۶۰ـ فرمانداری ها و بخشداری ها مکلفند با استفاده از امکانات محلی، مکانهای مناسبی را برای الصاق و یا ارائه آثار تبلیغاتی نامزدها تعیین کنند.
تبصره ـ نصب تبلیغات صرفاً در مکانهای مشخصشده توسط فرمانداری ها و بخشداری ها (اعم از امکانات دستگاه های اجرایی، شهرداری ها و دهیاری ها) مجاز است و هیئت استانی بررسی تبلیغات ناظر بر این مسأله است.
ماده ۶۱ـ کلیه نهادها و دستگاه‌های اجرایی از جمله سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور مکلفند یک ماه قبل از شروع دوره مجاز فعالیت تبلیغات انتخاباتی نامزدها (موضوع ماده (۷۰) قانون)، فهرست و مشخصات کامل امکانات و تسهیلات و برنامه زمانبندی ارائه آنها و همچنین هزینه استفاده از آنها را نزد هیئت استانی بررسی تبلیغات مربوط ارسال نمایند.
تبصره ۱ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و زیرمجموعه‌های استانی و شهرستانی آن می‌توانند بستر استفاده نامزدها از شبکه‌های رادیویی، تلویزیونی و مجازی متعلق به خود را در قالب‌های مختلف اعم از زیرنویس، برنامه‌های تلویزیونی، برنامه‌های رادیویی، رادیو نما، بسترهای مجازی و غیره، با رعایت اصل برابری فرصت تبلیغاتی و عدالت انتخاباتی فراهم نمایند و برنامه زمانبندی آن را در اختیار هیئت استانی بررسی تبلیغات قرار دهند.
تبصره ۲ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مکلف است حداقل یک ماه پیش از آغاز تبلیغات انتخاباتی، ضوابط فنی و محتوایی تولید و پخش آثار و تبلیغات انتخاباتی با استفاده از آن سازمان را از طریق هیئت استانی بررسی تبلیغات در اختیار نامزدها و مراجع ذیربط قرار دهد. ضوابط فنی و محتوایی باید به تأیید هیئت اجرایی مرکزی برسد. نظارت بر حسن اجرای ضوابط قانونی مربوط بر عهده سازمان یادشده است.
تبصره ۳ـ شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور (در صورت امکان) مکلفند نسبت به ارائه امکانات خود شامل سالن‌های سینما، تئاتر، پردیس‌ها، فرهنگسراها و نظایر آن و همچنین جایگاه‌های نصب اقلام تبلیغاتی نامزدها با رعایت مساوات و عدالت انتخاباتی زیرنظر هیئت استانی بررسی تبلیغات از طریق هیئت‌های اجرایی شهرستان اقدام کنند.
تبصره ۴ـ استفاده از امکانات و تسهیلات از سوی نامزدها منوط به امکان رعایت برابری و عدالت انتخاباتی در بهره‌برداری از این موارد به تشخیص هیئت استانی بررسی تبلیغات میباشد.
تبصره ۵ـ استفاده از امکانات و تسهیلات با لحاظ مقررات طبقهبندی امنیتی در موارد مرتبط نظیر استفاده از درگاهها و سکوهای فضای مجازی دستگاه ها، انجام خواهد شد.
ماده ۶۲ـ هیئت‌های استانی بررسی تبلیغات مکلفند حداقل سه هفته قبل از آغاز دوره مجاز فعالیت تبلیغات انتخاباتی با رعایت اصل برابری فرصت تبلیغاتی و عدالت انتخاباتی، فهرست نهایی امکانات و تسهیلات به همراه برنامه زمانبندی، هزینه استفاده از آنها و نحوه مراجعه نامزدها به تفکیک هر حوزه انتخابیه را تهیه کرده و آن را به فرمانداری‌های حوزه‌های انتخابیه اعلام نمایند تا مطابق ترتیبات ماده (۶۳) این آیین نامه تا دو هفته قبل از شروع تبلیغات به اطلاع نامزدها برسد.
ماده ۶۳ـ فرمانداران و بخشداران حوزه‌های انتخابیه تا دو هفته قبل از آغاز فرآیند تبلیغات انتخاباتی، با دعوت از هیئت نظارت مربوط، نامزدها یا نمایندگان قانونی یا رؤسای ستاد انتخاباتی آنها، امکانات مجاز تبلیغی نهادها و دستگاه‌های اجرایی و برنامه زمانبندی استفاده از آنها را ارائه و معرفی میکنند.
ماده ۶۴ـ نهادها و دستگاه‌های اجرایی پس از دریافت فهرست نهایی امکانات، تسهیلات و برنامه زمانبندی، مکلفند در دوره مجاز فعالیت تبلیغات انتخاباتی برابر برنامه زمانبندی، امکانات و تسهیلات مزبور را در اختیار نامزدهای انتخاباتی قرار دهند. در صورت استنکاف، مراتب به صورت مستند به هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری مربوط اعلام میشود.
تبصره ۱ـ در صورت درخواست دریافت هزینه از سوی نهاد و دستگاه ارائه کننده امکانات و خدمات، تعیین و اعلام میزان هزینه‌های تمامشده خدمات از سوی نهاد و دستگاه و همچنین زمان استفاده از امکانات مذکور صرفاً بر عهده هیئت استانی بررسی تبلیغات است و نهادها و دستگاه‌های اجرایی و نامزدها مکلف به رعایت آن هستند.
تبصره ۲ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در چهارچوب امکانات در حوزه زیرساخت‌های تولید این سازمان (از قبیل تجهیزات تصویربرداری، صدابرداری و استودیو)، به صورت مساوی به همه نامزدها در تولید محتوا کمک کند. این امر با نظارت و مطابق با برنامه زمانبندی هیئت استانی بررسی تبلیغات انجام میشود.
ماده ۶۵ـ هیئت اجرایی مرکزی انتخابات و هیئت استانی بررسی تبلیغات، مسئول نظارت بر حسن اجرای مفاد ماده (۷۴) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و احکام مربوط به اجرای ماده مذکور در این آیین نامه، به ترتیب در سطوح ملی و استانی می‌باشند.
تبصره ۱ـ مسئولیت اجرای احکام یادشده برعهده بالاترین مقام هر نهاد و دستگاه اجرایی در استان است. عدم همکاری نهادها و دستگاه‌های اجرایی مشمول، با نامزدهای انتخابات و عدم رعایت برنامه زمانبندی توسط آن نهادها و دستگاه‌ها، تخلف محسوب شده و در این صورت نامزدها می‌توانند شکایت خود را به هیئت استانی بررسی تبلیغات اعلام کنند. هیئت استانی بررسی تبلیغات موظف است ظرف (۲۴) ساعت از زمان دریافت شکایت به آن رسیدگی و نتیجه را به نامزد و نهاد و دستگاه اجرایی مورد نظر اعلام کند.
تبصره۲ـ نامزدهای انتخابات در صورت اعتراض به عملکرد هیئت استانی بررسی تبلیغات می توانند شکایت خود را به هیئت اجرایی مرکزی انتخابات اعلام کنند. این هیئت مکلف است ظرف (۲۴) ساعت به آن شکایت رسیدگی و نتیجه را جهت اقدامات بعدی به هیئت استانی بررسی تبلیغات و نامزد اعلام کند.
تبصره ۳ـ تخطی از شرایط و موارد مجاز استفاده از امکانات و تسهیلات نهادها و دستگاه‌های اجرایی جرم محسوب شده و مرتکب (اعم از کارکنان، نامزدها و یا هر شخص دیگری) به مجازات جرم سوءاستفاده از اموال و امکانات دولتی محکوم میشود.
ماده ۶۶ـ فرمانداران و بخشداران موظفند از طریق فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا)، شهرداری، دهیاری و سایر مراجع محلی نسبت به امحای آثار تبلیغاتی که در محلهای ممنوع نصب شدهاند، اقدام نمایند.
ماده ۶۷ـ بلافاصله پس از انتخاب معتمدان اصلی و علی البدل و تشکیل هیئت اجرایی، هیئت های اجرایی حوزه های فرعی موظفند در اجرای ماده (۴۴) قانون به منظور تعیین تعداد و محـل استـقرار شعب اخذ رأی تشکیل جلسه داده و مراتب را صورتجلسه نمایند. فرماندار یا بخشدار حـوزه فـرعی پس از ثبت اطلاعات و موقعیت جغرافیایی شعب در سامانه، صورتجلسه یادشده را به فـرماندار مـرکـز حوزه انتخابیه ارسال میدارد.
هیئت های اجرایی میبایست حتیالمقدور مکانهایی را که دارای پوشش مخابراتی است به عنوان مکان شعبه انتخاب نمایند.
ماده ۶۸ـ هیئت های اجرایی فرعی به استناد ماده (۵۲) قانون می توانند برای مناطق صعبالعبور، کوهستانی و مسافتهای دور و نقاطی که تأسیس شعب ثابت اخذ رأی مقدور نیست، با اطلاع هیئت نظارت و تصویب هیئت اجرایی مرکز حوزه، شعب اخذ رأی سیار در نظر بگیرند.
تبصره ۱ـ هیئت اجرایی مربوط، به جز شرایطی نظیر بحران، اضطرار و موارد امنیتی (به تشخیص هیئت‌های اجرایی و نظارت مربوطه)، باید مسیر تردد شعب اخذ رأی سیار (اعم از بیمارستانها، پادگانها، روستاها و …) را تعیین نماید و اعضای شعب، حق خروج از مسیر تعیین شده را ندارند.
تبصره۲ـ مسیر حرکت شعب اخذ رأی در صورتجلسه نتایج آرای شعبه در پایان اخذ رأی توسط نماینده هیئت نظارت قید و تأیید می گردد.
تبصره ۳ـ شعب اخذ رأی سیار جهت شمارش و تنظیم صورتجلسه آرای صندوق پس از انقضای مهلت اخذ رأی باید به محل فرمانداری یا بخشداری (حسب مورد) یا مکانی که از قبل توسط فرمانداری یا بخشداری تعیین گردیده است، مراجعه نمایند.
ماده ۶۹ـ هیئت های اجرایی مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پس از دریافت صورتجلسات تعیین شعب اخـذ رأی حـوزه های فـرعی ضمن بررسی و تصویـب آنها، شعب اخذ رأی مرکز حوزه انتخابیه را نیز تعیین و مراتب را صورتجلسه و در سامانه ثبت نمایند.
تبصره ۱ـ استقرار شعب اخذ رأی در محل ابنیه تاریخی، ممنوع می باشد.
تبصره ۲ـ تعیین تعداد و محل استقرار شعب اخذ رأی مرحله دوم انتخابات، به تشخیص هیئت اجرایی و نظارت مربوط می باشد.
ماده ۷۰ـ فرمانداران مراکـز حـوزه های انتخابیه به محض تنظیم صورتجلسه تعیین شعب اخذ رأی از سوی هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه، نسبت به انتشار آگهی انتخابات به ترتیبی اقدام مینمایند که موعد مقرر در ماده (۴۶) قانون دقیقاً رعایت شده و (۹) روز قبل از روز اخذ رأی، آگهی انتخابات در سراسر حوزه انتخابیه منتشر شده باشد.
تبصره ـ فرمانداران تهران و اصفهان به عنوان فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی می توانند وظیـفه انـتشار آگهی انـتخابات را به فرمانداران و بخشداران حوزه های فرعی اقلیت های دینی محول نمایند.
ماده ۷۱ـ فرمانداران و بخشداران برای الصاق آگهی انتخابـات در معابر عمومی و گذرگاه ها در سراسر حوزه انتخابیه با استفاده از امکانات فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا)، شهرداری ها و دهیاری ها و سایر منابع محلی اقدام خواهند نمود.
تبصره ـ فرمانداران و بخشداران جهت اطلاعرسانی آگهی انتخابات در فضای مجازی می‌توانند از امکانات دستگاه های مذکور در ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری استفاده نمایند.
ماده ۷۲ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند در اجرای ماده (۴۷) قـانـون نسـخـه ای از آگهی های منتشرشـده را از طریق سامانه بـه سـتاد انتـخابـات کشور ارسـال دارنـد. ستاد انتخابات کـشور یک نسخه از این آگهی ها را به هـیئت مـرکزی نظارت بر انتخابات ارسال می کند.
ماده ۷۳ـ هیئت های اجرایی مراکز حوزه های انتخابیه و حوزه های فرعی موظفند در اجرای ماده (۴۸) قانون با مدنظر قرار دادن شرایط مندرج در ماده (۴۱) قانون نسبت به تنظیم صورتجلسه تعیین (۳) تا (۵) نفر عضو برای هر شعبه اخذ رأی و در شعب پرتراکم (۷) تا (۹) نفر اقدام و مشخصات ایشان را در سامانه ثبت نمایند. در تهران میتوان حداکثر تا (۱۱) نفر را به عنوان عضو شعبه تعیین کرد.
ماده ۷۴ـ فرمانداران و بخشداران موظفند با توجه به صورتجلسه هیئت اجرایی مبنی بر تعیین اعضای شعب اخذ رأی نسبت به صـدور ابلاغ آنان اقدام و از ایشان یا نماینده فرماندار برای تحویل گرفتن صندوق و ملزومات شعب اخذ رأی و تجهیزات الکترونیکی دعوت به عمل آورده و مراتب را صورتجلسه نمایند.
ماده ۷۵ـ فرمانداران و بخشداران پس از دعوت و حضور اعضای شعب اخذ رأی در جلسه توجیهی، ضمن ارائه آموزش های لازم نسبت به فرایند برگزاری انتخابات در شعبه، ترتیبی اتخاذ خواهند نمود که یک روز قبل از روز اخذ رأی، اعضای شعب اخذ رأی در محل شعب حاضر و بـا انتـخاب هـیئت ریـیسـه، مـحل شـعـبه را آمـاده برای اخذ رأی نمایند.
ماده ۷۶ـ فرمانداران و بخشداران موظفند با اطلاع هیئت نظارت به گونهای برنامهریزی نمایند که در مناطق دورافتاده و صعبالعبور حتیالامکان یک روز قبل از روز اخذ رأی، تعرفه و برگ های رأی و مهر انتخابات و سایر وسایل و لوازم انتخاباتی و تجهیزات الکترونیکی در اختیار اعضای شعبه قرار گیرد. تحویل موارد فوق به اعضای شعب اخذ رأی در شهرها باید در همان روز اخذ رأی و چند ساعت قبل از آغاز رأیگیری انجام شود.
ماده ۷۷ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند در اجرای ماده (۴۹) قانون نسبت به تعیین و صدور حکم نماینده خود اقدام و مشخصات آنان را در سامانه ثبت نمایند.
تبصره ۱ـ فرماندار مرکز حوزه انتخابیه می تواند اختیار تعیین نماینده را به فرماندار یا بخشدار حوزه های فرعی تفویض نماید.
تبصره ۲ـ فرمانداران و بخشداران موظفند حداقل (۵) روز قبل از روز اخذ رأی، وظایف نمایندگان را به نحو مقتضی به نامبردگان یادآوری کنند و آموزشهای لازم را به آنان بدهند.
تبصره ۳ـ فـرمانداران و بخشداران برای تعیین نماینده خود در شعب اخذ رأی، حتی الامکان از کارمندان فرمانداری یا بخشداری و یا سایر ادارات دولتی استفاده خواهند کرد.
تبصره ۴ـ پس از تعیین و معرفی کتبی ناظر یا ناظران برای هر یک از شعب اخذ رأی حوزه انتخابیه از طرف هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه، فرمانداران و بخشداران نسبت به اعزام آنان به محل شعبه اخذ رأی اقدام می نمایند.
ماده۷۸ـ فـرمـانـداران و بخـشداران مـوظفنـد بـرای حفاظت شعب اخذ رأی با همکاری فرماندهی انتظامی (فراجا)، به تعداد لازم از مأموران انتخاب و ضمن صدور ابلاغ نامبردگان، آنان را در معیت اعضای شعبه و نماینده فرماندار یا بخشدار به محل اعزام نمایند.
تبصره ـ فرماندهی انتظامی (فراجا) می تواند در صورت نیاز با تصویب شورای تأمین ذیربط از نیروهای نظامی نیز برای حفاظت از شعب اخذ رأی استفاده نماید.
ماده ۷۹ـ نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی با لحاظ ماده (۶۸) قانون، می توانند نماینده یا نمایندگان خود را جهت حضور در شعب اخذ رأی با ارائه فهرست مشخصات سجلی و یک قطعه عکس (۴*۳) به هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه معرفی نمایند. هیئت های مزبور موظفند ضمن صدور کارت ورود به شعبه برای نمایندگان نامزدها، لیست اسامی آنان را حداکثر تا (۲۴) ساعت قبل از اخذ رأی به هیئت های اجرایی مربوطه ارسال نمایند.
تبصره ۱ـ نماینده نامزد در شعبه اخذ رأی حداقل پنج روز قبل از شروع اخذ رأی باید معرفی گردد.
تبصره ۲ـ تأمین نیازهای نماینده نامزد در روز اخذ رأی بر عهدهی نامزد مربوط است.
تبصره ۳ـ کارت نمایندگان نامزدها حداکثر (۲۴) ساعت قبل از اخذ رأی باید تحویل نامزد یا نماینده قانونی وی گردد.
ماده ۸۰ـ نمایندگان نامزدها می توانند مستند به تبصره (۲) ماده (۶۸) قانون، بدون دخالت در انجام وظایف سایر مسئولان شعبه، قبل از مهروموم (پلمب) صندوق تا پایان زمان اخذ رأی، شمارش آراء و تنظیم صورتجلسه در شعبه حضور داشته باشند.
تبصره ـ نمایندگان نامزدها در صورت مشاهده تخلف شخصاً یا از طریق نامزد مربوط باید مراتب را به صورت کتبی به نماینده فرماندار یا بخشدار و یا ناظر شعبه و یا هیئت های اجرایی و نظارت اعلام نمایند.
ماده ۸۱ـ پیش از شروع برنامه اخذ رأی و قراِئت آراء، اقدامات زیر انجام می پذیرد:
۱ـ هر گونه نماد، آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رأی، از محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی و محیط پیرامون آن امحاء گردد و در طول ساعات رأیگیری نیز این موارد در محل یا پیرامون شعبه نصب نشود. مسئولیت این امر برعهده رییس شعبه با همکاری اعضای شعبه و عوامل انتظامی شعبه است. سپس اسامی هیئت رییسه، ناظران، نماینده فرماندار، بازرس وزارت کشور (در صورت حضور) در صدر کاربرگ (فرم) صورتجلسه نتیجه اخذ رأی شعبه ثبت می شود و حاضران آن را امضا میکنند. مشخصات افراد مذکور در سامانه نیز تکمیل می شود.
۲ـ آگهی اسامی نامزدها بررسی شده و در صورت لزوم ، تغییرات احتمالی با هماهنگی رؤسای هیئت های اجرایی و نظارت مربوط، در صورتجلسه و سامانه ثبت می شود.
۳ـ صندوق اخذ رأی، باید در حضور نماینده هیئت نظارت و نماینده فرماندار یا بـخشـدار و بـازرس وزارت کـشور (در صورت حضور) باز شود و پس از حصول اطمینان از خالی بودن صندوق، آن را با بستهای انتخاباتی مخصوص اجرایی و نظارت (با همکاری ناظران) در محل های مشخص مهروموم (پلمب) نموده و نماینده هیئت نظارت موضوع را در صورتجلسه گواهی نماید.
تبصره۱ ـ در صورت برگزاری انتخابات الکترونیکی، اعضای شعب اخذ رأی مراحل زیر را به ترتیب انجام می دهند:
۱ـ راه اندازی دستگاه احراز هویت و صندوق اخذ رأی الکترونیکی از سوی مجری و ناظر شعبه.
۲ـ بازبینی (کنترل) اطلاعات اعضای شعب و ثبت و ویرایش اطلاعات (در صورت نیاز) در دستگاه احراز هویت.
۳ـ ثبت شماره بستهای انتخاباتی مهروموم (پلمب) جهت تنظیم صورتجلسه در دستگاه احراز هویت.
۴ـ تنظیم مرحله اول صورتجلسه شروع اخذ رأی و امضای الکترونیکی آن توسط نماینده فرماندار و نماینده هیئت نظارت.
۵ (اصلاحی ۱۴۰۲/۹/۸)ـ حذف و اضافه نمودن نامزدها با رعایت بند (۲) این ماده.
متن سابق- حذف و اضافه نمودن نامزدها با رعایت گام دوم
۶ ـ مهروموم (پلمب) دستگاه احراز هویت و صندوق اخذ رأی الکترونیکی از سوی مجری و ناظر شعبه.
۷ـ راهاندازی صندوق اخذ رأی الکترونیکی.
تبصره ۲ـ بر اساس تبصره (۸) ماده (۱۰) قانون، در انتخابات الکترونیکی، مجریان و ناظران برای تأیید ارسال دادهها اعم از صورتجلسات، مکاتبات و سایر موارد مشابه ملزم به استفاده از امضای الکترونیکی می باشند.
تبصره ۳ـ فرآیند ثبت مشخصات رأی دهندگان در شعب اخذ رأی و احراز هویت آنان در کلیه حوزه های انتخابیه سراسر کشور الکترونیکی خواهد بود.
ماده ۸۲ـ برنامه اخذ رأی و قرائت آراء در شش مرحله به شرح زیر انجام می پذیرد:
۱ـ مرحله مراجعه رأی دهندگان.
۲ـ مرحله بازبینی (کنترل).
۳ـ مرحله ثبت نام (ثبت مشخصات رأی دهنده)؛
۴ـ مرحله اخذ رأی.
۵ ـ مرحله قرائت و شمارش آراء.
۶ ـ مرحله تنظیم و تکمیل صورتجلسه.
ماده ۸۳ـ برای انجام مرحله اول (مراجعه رأی دهندگان)، حتیالامکان محل اخذ رأی در محوطه و مکانی استقرار مییابد که دارای یک درب برای ورود و یک درب برای خروج رأی دهندگان باشد.
ماده ۸۴ـ برای انجام مرحله دوم بازبینی (کنترل)، نمـاینـده فرماندار یا بخشدار یا رئیس شعبه یا هر یک از منشی های شعبه اخذ رأی با اخذ شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه رانندگی یا کارت نظام وظیفه مراجعه کننده، موارد زیر را مورد توجه قرار می دهند:
۱ـ در حوزه های انتخابی های که انتخابات به صورت کاملاً برون خط (آفلاین) برگزار می گردد شناسنامه به مهر انتخابات جاری مجلس شورای اسلامی ممهور نشده باشد.
۲ـ احراز هویت به نحوی که شناسنامه، کارت ملی،گذرنامه، گواهینامه رانندگی یا کارت نظام وظیفه ارائهشده، متـعلق بـه شخـص مـراجعـهکننـده بوده و صاحب آن در روز اخذ رأی (۱۸) سال تمام داشته باشد.
۳ـ بر اساس تبصره (۴) ماده (۱۱) قانون، ملاک اخذ رأی از رأی دهندگان، احراز عدم ثبت شماره ملی رأی دهنده در دستگاه احراز هویت است.
ماده ۸۵ـ نحوه اجرای مرحله سوم (ثبت مشخصات رأی دهنده) به شرح زیر است:
۱ـ شیوه دستی: پس از انجام بازبینی (کنترل) و حصول اطمینان از اینکه شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه رانندگی یا کارت نظام وظیفه متعلق به مراجعه کننده است، نسبت به استعلام از سامانه (دریافت شناسه (کد) استعلام) و تطبیق مشخصات و اطلاعات رأی دهنده با مندرجات مدرک شناسایی وی اقدام و یک نفر از منشیها بر اساس مندرجات مدرک هویتی، مشخصات و اطلاعات رأی دهنده و شناسه (کد) استعلام از سامانه را روی برگ تعرفه ثبت نموده و آن را بـا قید تـاریخ، با مهر انتخابات مجلس شورای اسلامی ممهور و امضا مینماید.
۲ـ شیوه الکترونیکی: پس از انجام بازبینی (کنترل) و حصول اطمینان از اینکه شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه رانندگی یا کارت نظام وظیفه متعلق به مراجعه کننده است، نسبت به استعلام از سامانه (دریافت شناسه (کد) استعلام) و تطبیق مشخصات و اطلاعات رأی دهنده با مندرجات مدرک شناسایی وی اقدام و پس از صدور امضای الکترونیکی نماینده فرماندار و نماینده هیئت نظارت، کارتِ مجوز الکترونیکی رأی صادر و تحویل رأی دهنده می گردد.
ماده ۸۶ـ نحوه اجرای مرحله چهارم (اخذ رأی) به شرح زیر است:
۱ـ نماینده فرماندار یا بخشدار و اعضای شعب اخذ رأی باید ترتیبی اتخاذ نمایند که رأی دادن و انتخاب نامزد یا نامزدها مخفی و به صورت کاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص دیگری انجام گیرد و هیچ یـک از اعـضای شعب و نماینده فرماندار یا بخشدار و مأموران انتظامی و نماینده هیئت نظارت و اصولاً کلیه افرادی که به نحوی از انحا در شعبه وظیفهای به عهده دارند، حق نوشتن برگ رأی یا علامتزدن در مقابل نام نامزد یا نامزدها برای اشخاص را ندارند. در صورتی که برای نوشتن یا علامت زدن در مقابل نام نامزد یا نامزدهای مورد نظر بر روی برگ رأی نیاز به فرد دیگری باشد، رأی دهنده باید از وجود افراد خارج از شعبه که مورد اعتماد وی هستند استفاده نماید و اعضای شعبه نیز کنترل نمایند تا عمل خلاف قانون انجام نگیرد.
۲ـ نماینده هیئت نظارت در صورت مشاهده تخلف یا اعمال نفوذ موظف است مراتب را به اعضای شعبه و نماینده فرماندار یا بخشدار تذکر دهد و آنان ضمن بررسی موضوع باید فرد یا افراد خاطی را توسط مأموران انتظامی حاضر در شعبه، جلب و مراتب را صورتجلسه نمایند و همراه خاطی تحویل مقامات قضایی دهند.
۳ـ نمایندهی فرماندار یا بخشدار و یا رئیس شعبه اخذ رأی مراقبت خواهند نمود هیچ فرد مسلحی وارد شعبه اخذ رأی نشود. کنترل این امر تـوسط مأموران فرماندهی
نیروی انتظامی (فراجا) در جلوی درب ورودی شعبه انجام می گیرد.
۴ـ به استناد تبصره (۵) ماده (۶۸) قانون، به جز اعضای هیئت های اجرایی و شعب اخذ رأی و اعضای هیئت های نظارت و بازرسان و ناظران شورای نگهبان، نمایندگان فرماندار و بخشدار، بازرسان وزارت کشور و نمایندگان نامزدها، حضور دیگر افراد در شعب اخذ رأی ممـنوع و جـرم اسـت و بـه جـز مسـئولان یادشده، افراد دیگر فقط می توانند به عنوان رأی دهنده در محل شعبه حضور یابند و میبایست بلافاصله پس از دادن رأی، محل شعبه را ترک نمایند. رئیس شعبه یا نماینده فرماندار یا بخشدار با همکاری مـأمـوران انتظامی موظفند از حضور افراد غیرمسئول در محل شعبه جلوگیری به عمل آورند.
تبصره ـ در صورت تأیید رئیس شعبه و نماینده هیئت نظارت یک نفر کارشناس فنی می تواند به منظور رفع اشکالات فنی در شعبه حضور داشته باشد.
۵ ـ پس از پایان ساعت رأیگیری (اعلامی توسط وزیر کشور)، تمام افرادی که جهت دادن رأی، در محل شعبه اخذ رأی حضور دارند، به داخل شعبه هدایت شده و درب شعبه توسط عوامل انتظامی شعبه بسته می گردد و مسئولان شعبه موظفند پس از بستن درب شعبه، رأی افراد مذکور را اخذ و از ورود سایر اشخاص به شعبه برای رأیگیری ممانعت به عمل آورند.
الف ـ شیوه دستی: پس از ثبت نام رأی دهنده، برگ رأی توسط متصدی ثبت نام و نماینده هیئت نظارت به مهر انتخابات و مهر نـظارت ممهور و پس از جدا شدن به رأی دهنده تحویل می گردد. رأی دهـنده پس از اخذ برگ رأی، نام و نام خانوادگی و سایر مشخصه های نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود را بر روی آن مینویسد و در صورتی که نام و نام خانوادگی نامزدها قبلاً در برگ رأی چاپ شده باشد، در مقابل اسم نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود، علامت میزند و پس از انداختن برگ رأی در صندوق اخذ رأی، مدرک شناسایی خود را دریافت و از درب خروجی شعبه خارج می گردد. بدیهی است تعرفه انتخاباتی پس از ممهورشدن تحت نظر مشترک اعضای شعبه و ناظرین شورای نگهبان نگهداری خواهد شد.
ب ـ شیوه الکترونیکی: پس از ثبت مشخصات رأی دهنده، کارت الکترونیکی مجوز رأی با امضای الکترونیکی نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت صادر و تحویل رأی دهنده می شود. رأی دهنده در کنار صندوق الکترونیکی حاضر شده و کارت الکترونیکی مجوز رأی را در محل مخصوص روی صندوق الکترونیکی قرار میدهد و بعد از وارد کردن شماره نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود و مشاهده عکس و مشخصات آنها، رأی خود را ثبت مینماید. دستگاه (صندوق اخذ رأی الکترونیکی) علاوه بر ثبت رأی در حافظه، نسخه چاپی رأی را نمایش میدهد. سپس این نسخه چاپی درون صندوق قرار می گیرد. بعد از پایان عملیات، رأی دهنده کارت الکترونیکی مجوز رأی را به متصدی شعبه عودت و مدرک شناسایی خود را اخذ و از درب خروجی خارج می گردد.
تبصره ۱ـ مشخصات رأی دهنده پس از تأیید نماینده فرماندار و نماینده هیئت نظارت در دستگاه احراز هویت ذخیره می شود.
تبصره ۲ـ در صورتی که رأی دهنده قادر به رأی دادن به صورت الکترونیکی نباشد می تواند از یک نفر همراه مورد اعتماد خود برای رأی دادن استفاده نماید.
ماده ۸۷ـ نحوه اجرای مرحله پنجم (قرائت و شمارش آراء) به شرح زیر است:
الف ـ شیوه دستی:
۱ـ اعضای شعبه پـس از انقضای مدت اخذ رأی در صورت حـصول اطمینان از اینکه کلیه مراجعه کنندگان رأی خود را در صندوقهای رأی انداختهاند، بلافاصله پس از شمارش تعرفه های مصرفشده و تعرفه و برگ رأی مصرف نشده باقیمانده، مراتب را در صورتجلسه درج خواهند کرد.
۲ـ اعضای شعبه با حضور نماینده هیئت نظارت و نماینده فرماندار یا بخشدار و بازرس وزارت کشور (در صورت حضور) شمارش و قرائت آراء را آغاز مینمایند و موظفند ترتیبی اتخاذ نمایند که کار قرائت و شمارش آراء همواره توسط حداقل دو نفر انجام شود تا در این باره مراقبتهای لازم به عمل آید.
تبصره۱ـ ترتیب شمارش و قرائت آراء به این صورت است که ابتدا رئیس یا نائب رئیس شعبه اخذ رأی با همکاری منشی ها، تعداد تعرفه های مصرفشده را شمارش می کنند و ضمن تطبیق تعداد آن با تعداد تعرفه های مصرف نشده، تـعداد هـر دو قـسمت را به تفکیک در صورتجلسه درج می نمایند. سپس بست های مهروموم (پلمب)شده صندوق اخذ رأی را باز کرده و آرای داخل صندوق را بدون آنکه خوانده شوند، برگشماری و به شرح زیر اقدام مینمایند:
۱ـ چنانچه «تعداد آرای داخل صندوق» نسبت به تعداد تعرفه های صادرشـده یعنی قسمت «ثبت مشخصات رأی دهنده» بیشتر باشد، به تعداد اضافی از مجموع برگهای آراء بدون آنکه خـوانـده شـود، به قید قرعه برداشته و با رنگ قرمز، جمله «باطل شد» بـر روی آن درج و آن را باطل کرده و در صورتجلسه اخذ رأی نیز ثبت و در پایان، ضمیمه صورتجلسه مینمایند.
۲ـ چنانچه تعداد «برگهای رأی داخل صندوق» مساوی یا کمتر از تعداد «تعرفه مصرفشده یعنی قسمت ثبت مشخصات رأی دهنده» باشد، اقدام خاصی صورت نمی گیرد و فقط تعداد برگهای رأی داخل صندوق شمارش و در صورتجلسه درج می شود.
تبصره ۲ـ پس از اینکه برگهای رأی به ترتیب مذکور شمارش شد، قرائت آراء با رعایت مواد (۲۲)، (۲۳) و (۲۴) قانون و بندها و تبصره های ذیل آنها و ماده (۲) الحاقی به قانـون نظارت انـجام مـیشود.
ب ـ شیوه الکترونیکی: اعضای شعبه پس از پایان مدت اخذ رأی با حضور نماینده هیئت نظارت و نماینده فرماندار یا بخشدار و بازرس وزارت کشور (در صورت حضور) کار شمارش آراء را به شرح زیر انجام می دهند:
نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت، مجوز الکترونیکی تخلیه و شمارش مکانیزه صندوق را با امضای الکترونیکی خود صادر میکنند. شمارش صندوق اخذ رأی الکترونیکی به صورت خودکار انجام می شود و بر روی حافظه انتقال اطلاعات، انتقال مییابد و پس از آن که به امضای الکترونیکی نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت رسید به دستگاه احراز هویت انتقال مییابد.
ماده ۸۸ـ نحوه اجرای مرحله ششم (تنظیم صورتجلسه قرائت و شمارش آراء) به شرح زیر است:
الف ـ شیوه دستی:
پس از خاتمه شمارش و قرائت آراء، صورتجلسه اخذ رأی شعبه تکمیل و ضمن ثبت نتیجه آراء در سامانه، (۳) نسخه از آن تنظیم و تعداد رأی هر یک از دارندگان رأی حتی اگر صفر باشد در صورتجلسه نوشته می شود. آنگاه صورتجلسه به امضای نماینده فرمـاندار یـا بخـشدار و اعـضای شعبه اخذ رأی و نماینده هیئت نظارت و بازرس وزارت کشور
میرسد. سپس اقدامات زیر انجام می گردد:
نسخه الکترونیک صورتجلسه با امضای مشترک نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت از طریق سامانه به فرماندار و یا بخشدار حوزه انتخابیه مربوط ارسال می گردد.
پس از دریافت شناسه (کد) تأیید از سامانه و درج در همه نسخه های صورتجلسه، یک نسخه از صورتجلسه همراه با کلیه تعرفه های مصرفشده و برگ های رأی قـرائتشـده داخـل صنـدوق رأی قـرار داده می شود. علاوه بر آنها، کلیه تعرفه ها و برگ های رأی مصرف نشده به وسیله دستگاه سوراخکن (پانچ)، سوراخ و باطل شده و درون صندوق رأی قرار می گیرد.
صندوق دوباره به وسیله بست های اجرایی و نظارت مهروموم (پلمب) می شود. قبل از مهروموم (پلمب)، شماره بست ها باید در صورتجلسه درج گردد.
یک نسخه از صورتجلسه به نماینده فرماندار یا بخشدار تحویل می شود. ایشان همراه با اعضای شعبه اخذ رأی در معـیت مأموران انتظامی، صندوق رأی را به همراه صورتجلسه و سایر لوازم و مدارک رسماً تحویل هـیئت اجـرایـی یـا نـماینده آن می دهد.
یک نسخه از صورتجلسه نیز به نماینده هیئت نظارت تحویل می گردد.
اگر در روز اخذ رأی اشکالات و ایراداتی پدید آمده باشد، باید در صورتجلسه ذکر گردد و به امضای اعضای شعبه و نماینده فرمانـدار یا بخشدار و نماینده هیئت نـظارت و بازرس وزارت کشور (در صورت حضور) برسد.
ب ـ شیوه الکترونیکی: پس از خاتمه شمارش ماشینی (مکانیزه) آرای صندوق الکترونیکی، صورتجلسه الکترونیکی نتیجه آرای شعبه شامل تعداد رأی هر یک از دارندگان رأی، حتی اگر صفر باشد تنظیم و به امضای الکترونیکی نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت می رسد و بلافاصله به ستاد انتخابات کشور و هیئت مرکزی نظارت به صورت برخط (آنلاین) ارسال می گردد.
صورتجلسه در (۳) نسخه تهیه و توسط نماینده فرماندار یا بخشدار و نماینده هیئت نظارت، اعضای شعبه و بازرس وزارت کشور (در صورت حضور) امضای الکترونیک می شود. سپس برگه های رأی داخل صندوق های رأی الکترونیک (نسخه های چاپی)، در پاکت مخصوص قرار داده شده و همراه با (۱) نسخه از صورتجلسه در داخل جعبه صندوق الکترونیکی رأی قرار داده می شود و مهروموم (پلمب) می گردد، علاوه بر آن، یک نسخه به نماینده فرماندار یا بخشدار جهت ارائه به هیئت اجرایی و یک نسخه به نماینده هیئت نظارت جهت ارائه به هیئت نظارت تحویل می شود.
پس از مهروموم (پلمب) مجدد صندوق اخذ رأی الکترونیکی و دستگاه های احراز هویت توسط بستهای اجرایی و نظارت، نماینده فرماندار یا بخشدار به اتفاق اعضای شعبه اخذ رأی و در معیت مأموران فرماندهی نیروی انتظامی (فراجا)، صندوق رأی الکترونیکی و دستگاه های احراز هویت را به همراه یک نسخه از صورتجلسه شعبه اخذ رأی و سایر لوازم و مدارک رسماً تحویل هیئت اجرایی یا نماینده آن می دهند.
ماده۸۹ـ مراحل ثبت مشخصات رأی دهنده، اخذ رأی و قرائت و شمارش آراء در مرحله دوم انتخابات، مشابه مرحله اول انتخابات در خصوص ثبت نام، اخذ رأی، قرائت و شمارش آراء با رعایت موارد زیر است:
۱ـ پاسخ استعلام الکترونیکی رأی دهنده باید مربوط به همان حوزه انتخابیه ای باشد که در مرحله دوم مراجعه کرده است.
۲ـ چنانچه رأی دهـنده در مرحـله اول بـه هیچ یک از حوزه های انتخابیه مراجعه نکرده باشد و پاسخ استعلام الکترونیکی آن نیز تأییدکننده عدم مراجعه وی در مرحله اول به هیچ یک از حوزه های انتخابیه باشد، می تواند در انتخابات شرکت کند.
۳ـ با رعایت مفاد بندهای یادشده در صورتی که شعبه کاملاً برون خط (آفلاین) باشد، شناسنامه رأی دهنده به مهر مرحله دوم انتخابات جاری ممهور گردد.
ماده ۹۰ـ هیئت های اجرایی بخشها (به استثنای بخش های مرکزی) پس از دریافت کلیه صندوق های رأی و مدارک و صورتجلسات شعب (الکترونیکی یا چاپی) بخش، نسبت به تنظیم صورتجلسه تجمیع آرای شعب بخش در حضور اعضای هیئت نظارت اقدام می نماید و مدارک، لوازم و صندوق ها را برای ارسال به مرکز حوزه انتخابیه تحویل بخشدار می دهند. برای تسریع در تجمیع نتایج، با امضای الکترونیکی بخشدار، صورتجلسه مذکور در سامانه انتخابات ثبت می شود.
ماده ۹۱ـ بخـشداران سراسر کـشور (به استثنای بخش های مرکزی) موظفند بلافاصله پس از دریافت «صورتجلسه تجمیع نتایج اخذ آرای بخش از هیئت اجرایی» و نیز «فرم های نتایج آرای هر یک از شعبه های اخذ رأی از طریق سامانه انتخابات یا به صورت دستی»، کلیه مدارک و لوازم و نیز دستگاه های اخذ رأی الکترونیکی و صندوق های اخذ رأی، به انضمام یک نسخه از صورتجلسه نتایج اخذ رأی بخش را بـه فـرمـانـدار مـتبـوع خـود ارسـال کنند تـا از آن طـریق بـه هیئت اجـرایی مرکز حوزه انتخابیه تحویل شود.
تبصره ـ در بخش هایی که تابعیت تقسیماتی و تابعیت انتخاباتی آنها متفاوت است، بخشداران موظفند صورتجلسه مربوط و سایر مدارک انتخاباتی را مستقیماً به مرکز حوزه انتخابیه ذیربط ارسال نمایند.
ماده ۹۲ـ فرمانداران حوزه های فرعی موظفند بلافاصله پس از دریافت کلیه مدارک، لوازم، دستگاه های اخذ رأی الکترونیکی و صندوقهای اخذ رأی و صورتجلسات بخشهای تابعه، نـسبت بـه تشکیل جلسه هیئت اجرایی فرعی در حضور هیئت نظارت اقدام و نتیجه کلی انتخابات مرکز شهرستان و بخشهای تابعه را در قالب صورتجلسه، تنظیم و برای تسریع در تجمیع نتایج، با امضای الکترونیکی در سامانه انتخابات ثبت نمایند.
ماده ۹۳ـ فرمانداران حوزه های فرعی موظفند بلافاصله کـلیه مدارک و لوازم و دستگاه های اخذ رأی الکترونیکی و صندوقهای اخذ رأی، به انضمام یک نسخه از صورتجلسه هیئت اجرایی فرعی شـهرستان را جهت تحویل به هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه، به فرمانداری مرکز حوزه انتخابیه ارسال نمایند.
ماده ۹۴ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه پس از دریافت صورتجلسات نتایج آرای همه حوزه های فرعی، کلیه مدارک و لوازم و دستگاه های اخذ رأی الکترونیکی و صندوقهای مربوط به آنها را در اسرع وقت به هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه تحویل نموده و هیئت اجرایی مرکز حوزه با حضور هیئت نظارت پس از تطبیق نتایج، سریعاً نسبت به تنظیم صورتجلسه مشترک نتیجه انتخابات حوزه انتخابیه اقدام مینماید. پس از پایان انتخابات، بلافاصله صورتجلسه الکترونیکی نتیجه انتخابات با امضای الکترونیکی هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه و هیئت نظارت بر انتخابات مربوطه تهیه و پنج نسخه از آن چاپ می شود که یک نسخه نزد هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه نگهداری می شود و بقیه برای هیئت نظارت بر انتخابات مزبور و وزارت کشور (دو نسخه) و هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ارسال می شود.
تبصره ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند کلیه تعرفه و برگهای رأی مصرف نشده باقیمانده را که از حوزه های فرعی تحویل گرفته اند، همراه با آنچه که در مرکز حوزه انتخابیه باقیمانده است، تا زمان صدور دستور امحا از طرف وزارت کشور در محل امن نگهداری و حفاظت نمایند .
ماده ۹۵ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه پس از دریافت صورتجلسه نتیجه انتخابات موضوع ماده (۹۴) این آیین نامه، برای تسریع در اعلام نتایج، آن را با امضای الکترونیکی در سامانه انتخابات ثبت و سـپس نـسبت بـه انتـشار آگهـی نتـیجه انـتخابات در سراسر حوزه انتخابیه اقدام مینمایند.
ماده ۹۶ـ هیئت های اجرایی حوزه های فرعی انتخابات اقلیت های دینی، بلافاصله پس از دریافت صنـدوقهای آراء و مـدارک و صـورتجـلسات شـعب اخذ رأی، با حـضور اعضای هیئت نظارت نسبت به تنظیم صورتجلسه تجمیع آرای شعب فرمانداری یا بخشداری مربوط در سامانه اقدام نموده و مدارک، لوازم، دستگاه های اخذ رأی الکترونیک و صندوق ها و صورتجلسه تنـظیمـی و تعرفه و برگ های رأی مصرف نشده باقیمانده را جهت اعلام نتیجه به فـرماندار مرکز حوزه انتخابیه تحویل فرماندار یا بخشدار مربوط مینمایند.
ماده ۹۷ـ فرمانداران و بخشدارانی که انتخابات اقلیت های دینی را به عنوان حوزه فرعی برگزار میکنند، موظفند بلافاصله پس از دریافت صورتجلسه نتیجه اخـذ رأی از هیئت اجرایی فـرعی اقـلیت دینی مربوط، صورتجلسات مذکور را به فرماندار مرکز حوزه انتـخابیه مربوطه (تهران یا اصفهان) ارسال نمایند.
تبـصره ـ ارسال دستگاه های اخذ رأی الکترونیک و صـندوقهای رأی و سـایر مـدارک انـتخـابـاتی مـربـوط به اقلیت های دیـنی بـه مـرکـز حوزه انتخابیه (تهران یا اصفهان) لـزومی نـدارد و در فرمـانداریها یا بـخشـداریهای حوزه فـرعی بـاقی میماند. بـدیهی است در صورت نیازِ هیئت های اجرایی مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی به صندوقهای اخذ رأی و سایر مدارک، فرمانداران و بخشداران حوزه های فرعی اقلیت های دینی موظفند سریعاً با اعزام پیک ویژه، موارد درخواستی را در اختیار هیئت های مذکور قرار دهند.
ماده ۹۸ـ فرمانداران تهران و اصفهان (مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی کشور) بلافاصله پس از وصول نتایج اخذ رأی انتخابات حوزه های فرعی اقلیت های دینی، برای این حوزهها نیز عیناً مواد (۹۴) و (۹۵) این آیین نامه را به اجرا می گذارند.
ماده ۹۹ـ فرمانداران تهران و اصفهان (مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی کشور) پس از تـنظیم آگهی نتیجه انتخابات مربوط به اقلیت های دینی، بلافاصله ضمن انتشار آگهی مزبور در مرکز حوزه انتخابیه، متن آن را به مـنظور انـتشـار در حـوزه هـای فـرعی به فرمانداران و بخشداران حـوزه های فرعی اقلیت مربوط ارسال مینمایند.
ماده ۱۰۰ـ فرمانداران و بخشداران حوزه های فرعی اقلیت های دینی، بلافاصله پس از وصول متن آگهی نتیجه انتخابات از فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی،
به منظور اطلاع اقلیت دینی مربوطه نسبت به انتشار آن در مهلت مقرر در حوزه های فرعی شهرستان یا بخش اقدام خواهند نمود.
ماده ۱۰۱ـ در صـورتی که در پایان مـهلت قانونی ((۲) روز پس از اعلام نتیجه اخذ رأی) هیچ گونه شکایتی واصل نگردید، هـیئت اجـرایی مرکز حوزه انتخابیه با حضور اعضای هیئت نظارت تشکیل جلسه داده و مراتب عدم وصول شـکایـت و اظـهارنـظر در خـصوص چگونگی بـرگزاری انتـخابات را صورتجلسه و در سامانه ثبت می نمایند.
ماده ۱۰۲ـ در صورت وصول شکایت در مهلت قانونی ((۲) روز پس از اعلام نتیجه اخذ رأی) به هیئت اجرایی مرکز حوزه انتخابیه، حداکثر ظرف (۷) روز از تاریخ دریافت شکایات واصل شده با توجه به مواد (۸۶) و (۸۸) قانون، مورد رسیدگی قرار گرفته و نتیجه صورتجلسه و در سامانه ثبت می گردد.
تبصره ـ هیئت اجرایی پس از بررسی شکایات و گزارش ها، چنانچه تشخیص دهد که امور انتخابات در یک یا چند شعبه از جریان عادی خارج شده و صحیح انجام نگرفته است، بر اساس ماده (۸۸) قانون و با تأیید هیئت نظارت، انتخابات یک یا چند شعبه مزبور را در صورتی که در سرنوشت انتخابات مؤثر نباشد، باطل اعلام و در سامانه ثبت مینماید.
ماده ۱۰۳ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه بلافاصله صورتجلسه رسیدگی به شـکایـات دریافتـی از هـیئت اجـرایی مـرکز حـوزه انتخابیه را به صورت الکترونیکی یک نسخه به ستاد انتخابات کشور و یک نسخه به هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه ارسال می کنند.
ماده ۱۰۴ـ ستاد انتخابات کشور نسخهای از صورتجلسات واصل شده را به هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات جهت بررسی و اعلام نظر شورای نگهبان ارسال میدارد.
ماده ۱۰۵ـ شورای نگهبان نظر خود را در مورد انتخابات هر یک از حوزه های انتخابیه با رعایت تبصره ذیل ماده (۹۰) قانون به ستاد انتخابات کشور اعلام می نماید.
ماده ۱۰۶ـ ستاد انتخابات کشور موظف است نظر شورای نگهبان را پس از وصول، بلافاصله به منظور اقدام قانونی به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه ابلاغ نماید.
ماده ۱۰۷ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پس از وصول نظر
شورای نگهبان درخصوص برگزاری مرحله اول انتخابات که از طریق ستاد انتخابات کشور به آنان ابلاغ شده است، حداکثر ظرف مدت (۴۸) ساعت نسبت به تـشکیل جـلسه مشترک هیئت اجرایی و هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه اقدام و نتیجه نهایی و پایان برنامه مرحله اول انتخابات را صورتجلسه و در سامانه ثبت نمایند. در صورت داشتن منتخب یا منتخبان در این مـرحله از انتخابات، با هماهنگی و دستور ستاد انتخابات کشور نسبت به صدور اعتبارنامه آنان اقدام مینمایند.
تبصره ـ ستاد انتخابات کشور می تواند نمونه یکسانی از اعتبارنامه را تهیه و برای دسترسی فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه در سامانه بارگذاری کند.
ماده ۱۰۸ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از دریافت صورتجلسه مربوطه از هیئت اجرایی و بر اساس تبصره (۲) ماده (۹) و ماده (۹۱) قانون، برای منتخبان مرحله اول انتخابات در هر حوزه انتخابیه، (۵) نسخه اعتبارنامه با امضای اعضای هیئت اجرایی و هیئت نظارت صادر و به ترتیب زیر اقدام نمایند:
۱ـ یک نسخه از اعتبارنامه تکمیل شده را به شخص منتخب یا نماینده وی که به طور کتبی معرفی شده باشد تسلیم می نماید.
۲ـ سه نسخه از اعتبارنامه تکمیل شده را بـه ستاد انتخابات کشور ارسال می کند. ستاد انتخابات کشور یک نسخه از اعتبارنامه را به شورای نگهبان و یک نسخه از اعتبارنامه را به مجلس شورای اسلامی ارسال می دارد. علاوه بر آن، متعاقباً نتیجه نهایی انتخابات را نیز به ستاد انتخابات کشور اعلام مینماید.
۳ـ نسخه باقیمانده از اعتبارنامه و یک نسخه از صورتجلسه در پرونده حوزه ی انتخابیه نگهداری می شود.
۴ـ یک نسخه از صورتجلسه به هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه، ستاد انتخابات کشور و شورای نگهبان ارسال می شود.
تبصره۱ـ عکس منتخب باید در کلیه نسخ اعتبارنامه الصاق و به مهر فرمانداری مرکز حوزه انتخابیه ممهور گردد.
تبصره ۲ـ در اجرای تبصره ذیل ماده (۹۲) قانون، در صورتی که اعضای هیئت های اجرایی و نظارت پس از اعلام نظر شورای نگهبان از امضای اعتبارنامه خودداری کنند، فرماندار مرکز حوزه انتخابیه موظف است به وسیله پیک مطمئن کلیه نسخ اعتبارنامه را برای امضای وزیر کشور و رئیس هیئت مرکزی نظارت سریعاً به ستاد انتخابات کشور تحویل نماید.
تبصره ۳ـ کلیه مراحل اجرایی پس از اظهارنظر شورای نگهبان در مرحله اول، عیناً در مرحله دوم تکرار خواهد شد.
ماده ۱۰۹ـ در حوزه های انتخابی های که اعتبارنامه ای برای هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی مرحله اول صادر نمی گردد، فرمانداران مراکز این حوزه های انتخابیه موظفند بلافاصله پس از وصول هر یک از صورتجلسات نتایج قطعی مرحله اول انتخابات، نسخه ای از آن را به هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه و ستاد انتخابات کشور ارسال و نسخه باقیمانده را در پرونده حوزه انتخابیه نگهداری نمایند.
ماده ۱۱۰ـ ستاد انتخابات کشور موظف است پس از اتمام رسیدگی به اعتبارنامه های نمایندگی کلیه منتخبان در مجلس شورای اسلامی و اخذ موافقت شورای نگهبان، دستور امحای تعرفه و برگ های رأی مصرف شده و مصرف نشده و اطلاعات و داده‌های داخل صندوقهای رأی و تمامی مهرهای انتخاباتی کلیه حوزه های انتخابیه را به فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه صادر نماید.
ماده ۱۱۱ـ فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه موظفند پس از وصول دستور وزارت کشور مبنـی بـر امحای تعرفـه و برگ های رأی مصرف شده و مصرفنشده و اطلاعات و داده‌های انتخابات مجلس شورای اسلامی، با حضور نمایندگان هیئت اجرایی و هیئت نظارت مرکز حوزه انتخابیه نسبت به امحای تعرفه و برگ های رأی مصرف شده و مصرف نشده و اطلاعات و داده های انتخابات سراسر حوزه انتخابیه به نحو مقتضی اقدام و مراتب را صورتجلسه و در سامانه ثبت نمایند.
تبصره ۱ـ در انتخابات الکترونیکی، تخلیه الکترونیکی صندوق اخذ رأی و امحا آرای داخل محفظه آن، مطابق دستورالعملی است که وزارت کشور ابلاغ مینماید.
تبصره ۲ـ نظر به اینکه بر اساس تبصره ماده (۹۷) این آیین نامه، صندوق های رأی حوزه های فرعی انتخابات اقلیت های دینی در محل حوزه فرعی نگهداری شده و به مرکز حوزه انتخابیه ارسال نمیگردد، فرمانداران تهران و اصفهان به عنوان مراکز حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی موظفند پس از وصول دستور وزارت کشور، مراتب را به حوزه های فرعی ذیربط ابلاغ نمایند تا حوزه های فرعی رأساً در این خصوص اقدام و نسخه ای از صورتجلسه مربوط را به مرکز حوزه انتخابیه ارسال نمایند. این صورتجلسه همراه با یک نسخه از صورتجلسه مربوط به مرکز حوزه انتخابیه توسط فرمانداران تهران و اصفهان به ستاد انتخابات کشور از طریق سامانه ارسال خواهد شد.
ماده ۱۱۲ـ دستورالعمل و کاربرگ (فرم)های مربوط بـه مـواد بخش اجرایی این آیین نامه با تصویب وزیر کشور قابل اجرا می باشد.
ماده ۱۱۳ـ تصویبنامه شماره ۵۱۱۴۳/ت۲۲۲۲۰هـ مورخ ۱۳۷۸/۹/۲۳ و اصلاحات بعدی آن لغو میشود.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمد مخبر
