رئیس کانون وکلای دادگستری قم: تقویت اسکودا به عنوان محور وفاق حرفهای کانونها ضرورتی گریزناپذیر در پاسخ به تحولات حقوقی کشور است

فهرست
وکلاپرس- در مراسم افتتاحیه پنجاه و پنجمین همایش اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا)، رئیس اسکودا، رئیس کانون وکلای دادگستری قم و آیت الله هادوی تهرانی استاد حوزه و دانشگاه دقایقی به سخنرانی پرداختند.
به گزارش وکلاپرس به نقل از روابط عمومی اسکودا پنجاه و پنجمین همایش اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا) صبح امروز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ به میزبانی کانون وکلای دادگستری استان قم با حضور اعضای هیات مدیره کانونهای وکلای دادگستری و مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره صندوق حمایت وکلای دادگستری در سالن همایشهای اتاق بازرگانی این استان برگزار شد.
ابراهیم جلالیان، رئیس کانون وکلای دادگستری قم نیز طی سخنانی در این مراسم، شهر قم را شهر حدیث و حکمت، مأمن کریمه اهل بیت علیهمالسلام، حضرت فاطمه معصومه سلاماللهعلیها و شهری که خاک آن به نور علم آغشته است و افق آن، مأمن اندیشه و ایمان است، معرفی کرد و گفت: قم، بهفرموده اهل بیت، حرم آلالله است؛ حریمی که با هجرت بزرگانی، چون اشعریون، از قرون نخستین اسلامی، بر پایه علم و روایت استوار شد و با درخشش حدیثنگارانی، چون شیخ صدوق و فقیهانی، چون شیخ مفید، مجد و منزلت یافت.
وی با بیان اینکه قم، خاستگاه مجدد فقاهت در دوران معاصر و مأوای اندیشمندان برجستهای، چون آیتالله بروجردی، امام خمینی (ره)، علامه طباطبایی، شهید مطهری، دهها مرجع و متفکر برجسته در تاریخ معاصر است، گفت: قم، میزبان بزرگترین حوزه علمیه جهان تشیع، دانشگاههای معتبر، مراکز پژوهشی و حقوقی، و کانون وکلای دادگستری قم است که همگی در اعتلای فکری و حقوقی کشور نقشآفرین بودهاند.

جلالیان ضمن اظهار امیدواری نسبت به اینکه حاصل این گردهمایی، تعالی نهاد وکالت و تحکیم جایگاه آن در نظام حقوقی کشور باشد، تصریح کرد: جامعه وکالت امروز، در آستانه تحولات بنیادین و در معرض چالشها و فرصتهایی تازه قرار دارد. از ضرورت صیانت از استقلال نهاد وکالت، تا تقویت اخلاق حرفهای، توسعه عدالت ترمیمی، بازنگری در نظام آموزش و پذیرش وکیل و انطباق با تحولات اجتماعی و فناوری. این اجلاس فرصتی مغتنم برای گفتوگو، هماندیشی و همراستایی در تدوین راهبردهای مشترک است. در این مسیر، آنچه بیش از هر چیز اهمیت دارد، وحدت، انسجام و هماهنگی میان کانونهای وکلای سراسر کشور است.
رئیس کانون وکلای دادگستری استان قم ادامه داد: اتحاد در هدف، یکپارچگی در مطالبه و پرهیز از واگرایی و چندصدایی، رمز بقای نهاد وکالت در تراز قانون اساسی و منافع ملی است. تقویت اسکودا بهعنوان محور وفاق حرفهای کانونها، ضرورتی گریزناپذیر برای پاسخ به تحولات حقوقی کشور است. همچنین شایسته است که قانونگذاران محترم با نگاهی دقیق، دلسوزانه و کارشناسانه، دغدغههای صنفی و ملی جامعه وکالت را در فرایند تقنین و سیاستگذاری لحاظ کنند.
رئیس کانون وکلای قم: وکالت مستقل، شریک عدالت قضایی است، نه رقیب آن
وی با تاکید بر اینکه وکالت مستقل، شریک عدالت قضایی است، نه رقیب آن و همکار دستگاه عدالت، نه حاشیهنشین آن، افزود: نقش وکلا، فراتر از مرزهای ملی نیز معنای گستردهای دارد. در جهان امروز که حقوق بشر، دادرسی منصفانه و حاکمیت قانون از مهمترین شاخصهای اعتبار کشورها محسوب میشود، وکلای دادگستری نمایندگان وجدان حقوقی ملتها در عرصههای بینالمللیاند. صدا و حضور وکلای مستقل ایرانی در مجامع جهانی، کنگرههای حقوقی و سازمانهای بینالمللی، نهتنها بازتابدهنده ظرفیتهای علمی و اخلاقی حرفه وکالت در کشور ماست، بلکه عامل مؤثری در ارتقای وجهه حقوقی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بینالملل بهشمار میرود؛ لذا حمایت از استقلال، تخصص و حرمت وکیل، شرط نخست ایفای این نقش بینالمللی در تراز فرهنگ ایرانی و اسلامی ما و نیز تکلیف ملی سیاست گذاران و مدیران تقنینی و قضایی کشور است.
جلالیان یادآور شد: در این میان، ضروری است که شأن و جایگاه وکیل دادگستری و نهاد وکالت در جامعه، همچنان که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و دیگر قوانین کشور آمده، محترم شمرده شود.
وی در پایان افزود: هرگونه تحقیر و بیاحترامی به وکیل دادگستری و نهاد وکالت، نه تنها به اعتماد عمومی به دستگاه قضایی آسیب میزند، بلکه باعث تضعیف یکی از ارکان اساسی عدالت در کشور میشود. حفظ حرمت وکیل، بهعنوان نماینده عدالت و حقوق مردم، مسئولیتی است که بر دوش تمامی نهادهای اجرایی و قضایی سنگینی میکند. وکالت را باید چونان پاسدار حق و حافظ حرمت انسان، در تراز شأن ملی و تاریخیاش ارج نهاد.
دکتر کوشا: نهاد وکالت نیازمند یک روابط عمومی حرفهای، فعال، دانشمحور و در عین حال مردممدار است
همچنین در این مراسم دکتر جعفر کوشا، رئیس اسکودا ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع فرهیختگان، اندیشمندان و پیشگامان عرصه دفاع و عدالت در پنجاه و پنجمین همایش هیأت عمومی اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران، در شهر قم، علم و اجتهاد، اظهار کرد: نخست، بر خود فرض میدانم که از میزبانی شایسته و صمیمانه کانون وکلای دادگستری استان قم و همکاران گرامیام در این کانون قدردانی کنم؛ کانونی که همواره در بزنگاههای مهم، نشان داده است که متانت، خردورزی و پایداری را در جان و دل خود نهادینه کرده است.
وی با بیان اینکه قم، شهری است که نهتنها با هویت دینی و علمیاش شناخته میشود، بلکه جایگاه بیبدیل آن در تاریخ فرهنگ و حقوق ایران نیز درخور تأملی دوباره است، افزود: قم، زادگاه و زیستگاه اندیشمندانی است که با آثار و افکارشان، عمق و غنای تمدن حقوقی ایران را وسعت بخشیدهاند.

عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: در این میان، باید به یکی از چهرههای ماندگار، اما تأثیرگذار حقوق ایران اشاره کرد؛ سید محمد فاطمی قمی، از نویسندگان قانون مدنی ایران، که تصویرشان زینتبخش پوستر این همایش شده است. یادآوری این بزرگان، نهتنها نشانه احترام به گذشته است، بلکه هشداری است بر ما که در مسیر فعلی، به ارکان اصیل و محکم سنت حقوقیمان تکیه کنیم.
رئیس اسکودا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه همایش امسال، در آستانه دو مناسبت ملی و فرهنگی مهم برگزار میشود، گفت: نخست روز ۲۵ اردیبهشت، روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، آن شاعر گرانمایه و حماسهسرای جاودان که با شاهنامهاش، مرزهای هویت ایرانی را در برابر هجوم فراموشی و تحریف نگاه داشت و دیگری روز ۲۷ اردیبهشت، روز ارتباطات و روابط عمومی، که به زعم من، در شرایط کنونی کشور و نهاد وکالت، اهمیتی دوچندان یافته است.
دکتر کوشا خاطرنشان کرد: در عصر شتابزده ارتباطات و در بحبوحه جنگ روایتها، غفلت از جایگاه روابط عمومی، بهمعنای سپردن میدان به تحریف و بیاعتمادی است. نهاد وکالت نیازمند یک روابط عمومی حرفهای، فعال، دانشمحور و در عین حال مردممدار است تا بتواند پلی باشد میان کانونها و افکار عمومی، تا فاصلهای که گاه از بیاطلاعی و گاه از القائات مغرضانه ناشی میشود، زدوده گردد. این مهم، جز با اهتمام و برنامهریزی منسجم در سطح کانونها و اتحادیه، ممکن نخواهد شد.
رئیس اسکودا در بخش دیگری از سخنان با تاکید بر اینکه آنچه باور دارم باید به محور مرکزی این هماندیشی تبدیل شود، ضرورت انسجام، همدلی و اتحاد روزافزون درون نهاد وکالت است، یادآور شد: امروز نهاد وکالت، پس از عبور از فراز و نشیبهای فراوان، در مرحلهای قرار دارد که افق پیشرویش، بهغایت روشن و امیدبخش است؛ به شرط آنکه بتوانیم از ظرفیتهای همافزای این همایشها و کنشگریها در سطوح مختلف نهایت بهره را ببریم.
این حقوقدان و وکیل دادگستری اضافه کرد: هیچ نهادی در تاریخ، در فقدان انسجام و همدلی درونی، نتوانسته راهی به سوی پایداری و اثرگذاری بیابد. نهاد وکالت، بیش از آنکه با تهدیدهای بیرونی مواجه باشد، گاه از شکافها و تشتتهای درونی آسیب میبیند. اگر هر کانون، تنها در چارچوب منافع محدود خود بیاندیشد و اگر تعامل میان اتحادیه و کانونها، از سر استراتژی و درک متقابل نباشد، لاجرم سرمایه اجتماعی وکالت تحلیل خواهد رفت.
این همایش باید از سطح گزارش و تشریفات فراتر رود
دکتر کوشا با تاکید بر اینکه اتحاد، یک امر راهبردی است نه تاکتیکی؛ پایدار است نه مقطعی و اصیل است نه واکنشی، تصریح کرد: این همایش، که هر ساله فرصتی است برای تضارب آراء، تبادل تجربهها و ارتقاء فهم مشترک، باید از سطح گزارش و تشریفات فراتر رود و به یک محفل علمی- اجرایی واقعی بدل گردد. باید در این نشستها، به جای حاشیهها، به متن مشکلات بپردازیم؛ به جای فاصلهگیری، به سمت همگرایی گام برداریم و به جای تأکید بر اختلاف، بر اشتراکاتمان پافشاری کنیم.
رئیس اسکودا با بیان اینکه امروز خوشحالم که میتوانم با افتخار اعلام کنم، با همه فشارها، با همه هجمهها و با تمام تلاشهایی که در جهت تضعیف استقلال نهاد وکالت صورت گرفت، این نهاد با صلابت، پابرجا و سربلند ایستاده است، گفت: نمونه بارز این ایستادگی، رأی اخیر دیوان عدالت اداری در پی دفاع اصولی و متقن اتحادیه در بحث تعزیراتی مربوط به آزمون وکالت سال ۱۴۰۲ بود؛ رأیی که نتیجه روشنگری حقوقی، پافشاری بر اصول و مهمتر از همه، وفاق و همدلی میان اجزای این نهاد مستقل بود.
دکتر کوشا افزود: دشمنان نهاد وکالت، بسیار کوشیدند چهره این نهاد را مخدوش کنند، اما در نهایت دریافتند که بنیانهای آن، چنان محکم است که با هجمهها فرو نمیریزد. این حقیقتی است که باید قدر آن را بدانیم و مسئولیت صیانت از آن را بر دوش بکشیم.
وی تأکید کرد: اکنون که در ابتدای قرنی نو ایستادهایم، باید نهاد وکالت را از یک سازمان صرفاً صنفی به نهادی مدنی-اجتماعی با اثرگذاری عمومی ارتقاء دهیم. لازمه این کار، درک مسئولیت تاریخی ماست. ما وارثان راه کسانی هستیم که استقلال نهاد وکالت را نه در سایه مماشات، بلکه در پرتو مقاومت و خرد حفظ کردهاند.
رئیس اسکودا در پایان اظهار امیدواری کرد که این همایش، گامی برای تعمیق انسجام، ارتقاء کیفی تصمیمات و گشایش افقهایی نو در پیش روی نهاد وکالت باشد.
آیت اله هادوی: استقلال وکیل و نهاد وکالت بحث مهم و اساسی است که باید پاس داشته شود
آیتالله مهدی هادویتهرانی، استاد خارج حوزه علمیه قم نیز دیگر سخنران این همایش بود که در سخنانی با اشاره به اهمیت قانون مدنی در جامعه گفت: اگر در دوران فعلی با توجه به شرایط و داشتههای جدید فقهی بتوان قانون مدنی را بازنگری کنیم برای کشور بسیار مفید خواهد بود و بسیاری از مشکلات حل را حل خواهد کرد.
وی افزود: کاری که باعث شد قانون مدنی ما ماندگار شود نتیجه اخلاص کسانی بود که برای این قانون زحمت کشیدند و اشراف و تسلطشان بر مباحث قانونی و حقوقی را به رخ کشیدند. این قانون در زمان احمدشاه قاجار تدوین و در دوران جمهوری اسلامی نیز تغییراتی در آن انجام شد، اما باید توجه کرد که اصل و اساس قانون مدنی مربوط به صد سال گذشته است چرا که قوانین مدنی به همین راحتی نباید دستخوش تغییر شود.

آیتالله هادویتهرانی با بیان اینکه یک متخصص قانون، حقوقدان و وکیل دادگستری باید در عین حال که دارای تخصص در حوزه وکالت و تسلط به قوانین است باید در زمینههای مرتبط با آن در حوزه فقه اسلامی هم تخصص داشته باشد، تصریح کرد: وکالت به این معنا که امروز ما از آن صحبت میکنیم در آثار فقهی ما نیامده است.
این استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه وکیل اگرچه باید حافظ منافع موکل خود باشد، اما در روند وکالت باید یقین به بطلان دعوای موکل خود نداشته باشد، گفت: کار وکیلی که میداند ادعای موکلش باطل است، اما وکالت او را قبول میکند، مصداق اعانه بر اثم است. همه ما باید در قبال خداوند متعال احساس مسئولیت کنیم. آنچه برای ما در نهایت باقی میماند اعمال صالح است.
بیشتر بخوانید:
وی در بخش دیگری از سخنان خود استقلال وکیل و به طور خاص استقلال نهاد وکالت را بحثی مهم و اساسی توصیف کرد که باید پاس داشته شود و گفت: بحث استقلال به این معناست که وکیل نباید تحت تاثیر عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … قرار گیرد و این مسائل دخل و تصرفی در پرونده نداشته باشد و کار وکالتی او بر اساس ضوابط قانونی و بدون هرگونه ملاحظه و تأثیرپذیری سیاسی و جناحی انجام گیرد.
آیتالله هادویتهرانی در ادامه با اشاره به مقوله عدالت اثباتی سیستم قضایی، روایت معروفی از امام علی (ع) نقل کرد و گفت: سیستم قضایی ما باید به گونهای عمل کند که وقتی ناظر بیرونی به فعالیتهای آن مینگرد ببیند که سیستم عادلانه است و در این سیستم به دوست و دشمن به طور یکسان نگاه میشود، لذا هرگونه اقدامی که باعث مخدوش شدن چهره سیستم قضایی شده و این تصویر را ایجاد کند که عدالت در آن رعایت نمیشود خلاف شرع است. این بحث در حوزه وکالت نیز وجود دارد؛ یعنی وکیل باید به گونهای عمل کند که از منظر بیرونی این احساس ایجاد شود که او به وظایف قانونی خود عمل میکند و دوست و دشمن و رفیق و غیر رفیق برای او فرقی ندارد و مسائل مالی نیز تاثیری در رفتار و فعالیت او نخواهد داشت.
منبع: روابط عمومی اسکودا