دعوت معاونت حقوقی و امور مجلس قوه قضائیه از وکلا و حقوقدانان برای ارائه پیشنهادات در زمینه اصلاح قوانین و مقررات در اجرای سند تحول قضایی
وکلاپرس- معاونت حقوقی مجلس و قوه قضائیه با انتشار راهکارهایی برای تحقق سند تحول قضایی، خواستار اعلام نظر و ارائه پیشنهادات وکلا، کارشناسان، مشاوران قضایی، اساتید دانشگاه و … شده است.
به گزارش وکلاپرس بر اساس این نامه که به دادگستری های سراسر کشور ابلاغ شده است، راهکارهایی از قبیل:
- تدوین لایحه قضازدایی
- تدوین لایحه حمایت از آزادیهای مشروع
- تصویب آیین دادرسی تخصصی در دعاوی خانواده، تجاری و …
- بازنگری در قوانین آیین دادرسی کیفری، مجازات اسلامی، آیین دادرسی مدنی
- پیش بینی شیوههای جایگزین رسیدگی از جمله سازمان های داوری و …
- ایجاد سازوکارهای جدید صلح و سازش
- حذف مراحل غیر ضرور از فرایند رسیدگی
- توسعه روشهای جایگزین پرداخت نقدی هزینه دادرسی
- اعمال محدودیت در ارائه خدمات به محکومان متواری و متهمان تحت تعقیب
برای تحقق سند تحول قضایی مصوب ۱۴۰۳ رئیس قوه قضائیه پیشنهاد شده و خواستار اعلام نظر قضات، وکلا و حقوقدانان و صاحب نظران و … ظرف یک ماه آینده شده است.
متن نامه به شرح زیر است:
با سلام و احترام
در راستای تحقق سند تحول قضایی مصوب ۱۴۰۳/۱/۶ رئیسمحترم قوهقضائیه این معاونت اجرای راهکارهای زیر را در برنامههای خود برای سال جاری قرار داده است. نظر بر این که تدوین لوایح و مقررات مناسب، منوط به آسیبشناسی وضعیت موجود و چالشهای ناشی از اجرای قوانین و مقررات است و به منظور ایفای نقش مثبت نخبگان، قضات و دیگر صاحب نظران و اساتید حوزه و دانشگاه در تحقق سند تحول قضایی و اصلاح قوانین و مقررات موجود، دستور فرمایید نظر قضات و صاحب نظران آن دادگستری کل در تعامل با نخبگان دانشگاهی استان راجع به هر یک از موضوعات زیر (با اولویت موارد مذکور در بندهای «الف» و «ح») اخذ، دستهبندی و نتیجه به این معاونت اعلام شود.
با توجه به ضرورت تسریع در امر ارسال پاسخ به تفکیک هر موضوع که جمع سپاری آن در استان زودتر به انجام می رسد و حداکثر ظرف یک ماه موجب امتنان است
الف – قضازدایی و حذف مراحل غیر ضرور از فرایند دادرسی از طریق اجرای راهکارهای ذیل راهبرد (۳) از چالش (۲) مربوط به ماموریت نخست سند تحول قضایی شامل:
۱ راهکار (۱۲۱۳۱): تدوین لایحه قضازدایی با هدف حذف موضوعات فاقد ماهیت قضایی از وظایف مراجع قضایی؛
شایان ذکر است که دو بند اول و دوم ذیل این راهکار شامل «صدور گواهی انحصار وراثت توسط سازمان ثبت احوال کشور» و «اصلاح فرآیند دریافت خسارت بدنی در تصادفات جرحی جزو برنامه های سال ۱۴۰۲ این معاونت بوده و وکلاپرس و به طور کامل اجرا و با پیشنهاد و پیگیری این معاونت در قانون برنامههفتم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی درج و مصوب شده است.
از موضوعات داخل در بند سوم اصلاح فرآیند رسیدگی و قضازدایی از موضوعات پرتکرار نیز مصادیق رانندگی بدون گواهینامه، تغییر نام کوچک، الزام به فک پلاک وسیله نقلیه، اختلافات کارگر و کارفرما و اجرای احکام مربوط به آن در پیشنویس لایحه قضازدایی و اصلاح برخی از قوانین مرتبط با قوه قضاییه لحاظ شده است و لذا اظهار نظر پیرامون دیگر مصادیقی که ذیل این راهکار قابل درج است در تکمیل لایحه پیش گفته موثر خواهد بود.
۲- راهکار (۱۲۱۳۲): تدوین و پیگیری تصویب آییندادرسی تخصصی قوانین محدود کننده تعارض منافع و شفاف سازی صلاحیت مراجع شبه قضایی اعم از مراجع اختصاصی اداری شبه حقوقی، شبه کیفری، انتظامی و صنفی مانند کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها و هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری با اصلاح قوانین و مقررات مرتبط
۳- راهکار (۱۱۵۱۱): طراحی الگوی قضای اسلامی با تأکید بر تدوین سیاست جنایی اسلام و بازنگری در قوانین مرتبط از جمله اصلاح عناوین جرائم قابل تبدیل به تخلف به منظور جرم زدایی از آنها و تدوین فرآیندهای اداری رسیدگی به تخلفات و تدوین الگوها و اصلاح فرآیندهای قضایی با استفاده مناسب از رویکرد رسیدگیهای جایگزین فصل خصومت کاهش مراحل رسیدگی میانجی گری و صلح و سازش
۴- راهکار (۱۲۱۱۱): طراحی و ایجاد سازوکارهای جدید صلح و سازش برای ترغیب طرفین اختلاف به توافق یا یکدیگر بدون نیاز به مداخله سایرین … و طراحی الگوی قضای اسلامی
ب- راهکار (۱۱۲۱۱): تدوین و پیگیری تصویب آیین دادرسی تخصصی بمنظور افتراقی سازی رسیدگی به دعاوی خانواده با تأکید بر احیاء نهاد حکمیت مردمی سازی رسیدگی به دعاوی خانواده تجمیع دعاوی متعدد زوجین در فرآیند واحد با اصلاح قوانین و مقررات مرتبط
پ- راهکار (۱۱۲۱۳): تدوین و پیگیری تصویب آییندادرسی تخصصی به منظور افتراقی سازی رسیدگی به دعاوی تجاری با تأکید بر افزایش سرعت رسیدگی از طریق استفاده از مشاوران و متخصصان امور تجاری و بازرگانی و بهره مندی حداکثری از داوری تخصصی و سازمانی …»
ج – راهکار (۱۱۵۱۱): طراحی الگوی قضای اسلامی با تأکید بر تدوین سیاست جنایی اسلام و بازنگری در قوانین مرتبط از جمله قانون آیین دادرسی کیفری و در این راستا اجرای راهکار (۱۱۱۴۲) دائر بر تدوین و ابلاغ ضوابط حقوقی و فنی حضور افراد در دادگاه علنی برخط با رعایت مواد (۳۵۲) و (۳۵۳) قانون آیین دادرسی کیفری
چ- راهکار (۱۱۵۱۱): طراحی الگوی قضای اسلامی با تأکید بر تدوین سیاست جنایی اسلام و بازنگری در قوانین مرتبط از جمله قانون مجازات اسلامی و در این راستا اجرای راهکار (۵۳۱۱۴) دائر بر پیگیری اصلاح قانون جرائم رایانه ای به منظور تسریع دادرسی و جرم انگاری و تعیین مجازات مناسب برای پدیده ها و رفتارهای مجرمانه نوظهور در فضای مجازی
ح- اصلاح قانون آییندادرسی مدنی با تاکید بر راهکار (۱۱۲۱۴) دائر بر حذف مراحل غیر ضرور از فرایند رسیدگی به ویژه اعتراض به آراء در موضوعاتی که رسیدگی به اعتراض در آنها فاقد اثر بخشی است از قبیل اصلاح ماده ۸۴ این قانون و حذف یا کاهش موارد صدور قرارهایی که دعوا را به طور موقت از فرایند دادرسی خارج میسازد؛ و راهکار (۱۲۱۲۳) دائر بر اصلاح و پیش بینی شیوههای جایگزین رسیدگی قضایی مشتمل بر مواردی نظیر آیین داوری، محدود سازی مراجع قضایی در ابطال آرای داوری، داوری سازمانی و …..
خ- راهکار (۱۲۶۲۱): اصلاح نظام تعیین و پرداخت هزینههای دادرسی به ویژه از طریق توسعه روشهای جایگزین پرداخت نقدی هزینه دادرسی،وکلاپرس نظیر تقسیط و ارائه ضمانت و ایجاد سازوکار لازم برای عدم پرداخت مجدد هزینه دادرسی در پروندههای مالی منجر به قرار عدم استماع دعوی و تسهیل تشکیل مجدد پرونده برای رسیدگی ماهوی».
د- راهکار (۱۲۷۱۳): ایجاد سازوکار لازم برای نظارت دادستان به منظور استیفای حقوق مالباختگان و جلوگیری از تعطیلی واحدهای تولیدی و نگهداری و اداره اموال متهمان و محکومان.
ذ- راهکار (۱۳۲۱۲): اعمال محدودیت در ارائه خدمات اقتصادی و اجتماعی بخش عمومی و خصوصی از قبیل: خدمات بانکی و بورسی، مخابراتی و ثبت رسمی برای محکومان متواری و همچنین متهمان تحت تعقیب».
ر- راهکار (۲۲۱۱۱): تدوین لایحه حمایت از آزادیهای مشروع با احصاء مصادیق اولویت دار محدود کردن آزادیهای مشروع به صورت دقیق و شفاف و تعیین مجازات مناسب برای عوامل آن و پیش بینی اقدامات مؤثر و متناسب نظارتی و قضایی
حسن نگین تاجی
قائم مقام معاون حقوقی و امور مجلس قوه قضائیه
منبع تصاویر: روابط عمومی کانون وکلای کردستان