مجازات تکمیلی و نقره‌داغی؛ نقد دکتر برهانی به محکومیت یک وکیل زن به اتهام بی حجابی
محسن برهانی
وکلاپرس- دکتر محسن برهانی، وکیل دادگستری و استاد دانشگاه تهران با انتشار تصویر آرایی در خصوص مجازات های تکمیلی، به نقد آرای صادره توسط برخی قضات در این خصوص پرداخته است.
به گزارش وکلاپرس روز گذشته تصویر رایی منتشر شد که در آن شعبه ۱۰۸۸ کیفری دو مجتمع قضایی ارشاد تهران در حکمی یک وکیل زن را به سبب کشف حجاب در خودرو (دارای مجازات درجه ۸) به مجازاتهای زیر محکوم کرد:
- مجازات جایگزین حبس
- مجازات تکمیلی محرومیت دو ساله از رانندگی با وسایل نقلیه
- توقیف یک‌ساله خودرو
- مجازات تبعی تعلیق دو ساله از اشتغال به حرفه وکالت
دکتر برهانی در نقد این رای نوشته است مجازات تکمیلی ناظر به شخصیت مرتکب، نحوه ارتکاب جرم و تبعات جرم اوست و نمی‌توان ادعا کرد هر که فلان جرم را مرتکب شود استحقاق مجازات تکمیلی را دارد که اگر چنین بود خود قانونگذار مجازات تکمیلی را به عنوان مجازات اصلی در قانون ذکر می‌کرد.
دکتر برهانی همچنین معتقد است صدور چنین آرایی آن هم در هفته قوه قضاییه به وجهه دستگاه قضایی آسیبی جدی وارد آورده و جایگاه قضات محترم و خدوم را در نزد عموم جامعه تنزّل بخشیده است.
بیشتر بخوانید:
- دکتر خالقی در واکنش به حکم محکومیت یک وکیل زن بهخاطر کشف حجاب: نمی‌توان به عنوان مجازات تبعی در جرم درجه ۸ وکیل را از حرفه وکالت تعلیق کرد
- نقد محسن برهانی درباره محکومیت یک زن به ۲۷۰ ساعت خدمات نظافتی برای بی حجابی
متن یادداشت به شرح زیر است:
مجازات تکمیلی و نقره‌داغی
در هفته قوه قضاییه که دستگاه قضا خبر اول رسانه‌های کشور بود و امید می‌رفت زحمات قضات محترم مورد شناسایی قرار گیرد، متأسفانه صدور آرائی عجیب از یکی از شعب کیفری دو تهران در ارتباط با عدم رعایت حجاب شرعی، به وجهه دستگاه قضایی آسیبی جدی وارد آورد و ظاهراً به‌تنهایی در مقام پنبه کردن تمام رشته‌ها برآمده است!
صرفنظر از اینکه قاضی در فهم ماده ۸۷ و حرف «یا» و همچنین در فهم وسیله ارتکاب جرم و نیز در ماهیت و شرایط خدمات عمومی رایگان به عنوان یکی از مجازاتهای جایگزین حبس دچار اشتباه شده است، ظاهراً در فهم ماهیت مجازات تکمیلی نیز دچار اشتباهی فاحش شده است.
مجازات تکمیلی موضوع ماده ۲۳ قانون مجازات اسلامی، چه زمانی صادر می‌شود؟ اگر قاضی با توجه به نحوه ارتکاب جرم و وضعیت مرتکب و سایر امور شخصی تشخیص دهد مجازات قانونی برای مرتکب جرم کافی نیست و باید محدودیت بیشتری را بر محکوم تحمیل نماید.
متأسفانه دادرس شعبه چنان در مقام سختگیری بر زنان و دختران این کشور است که بین معیارهای عینی و ذهنی خلط کرده و تصور نموده است هر کسی که حجاب شرعی را رعایت ننماید مستحق مجازات تکمیلی است. تلاش کرده است در مقدمه‌ای شعاری و احساسی (به مثابه برخی روزنامه‌های معلوم‌الحال) دلیل چنین واکنش تندی را توجیه نماید غافل از اینکه این مقدمه بر معیاری عینی تأکید میکند و نه معیاری شخصی.
مجازات تکمیلی ناظر به شخصیت مرتکب، نحوه ارتکاب جرم و تبعات جرم اوست و نمی‌توان ادعا کرد هر که فلان جرم را مرتکب شود استحقاق مجازات تکمیلی را دارد که اگر چنین بود خود قانونگذار مجازات تکمیلی را به عنوان مجازات اصلی در قانون ذکر می‌کرد.
علاوه بر خلط بین معیار شخصی و عینی، آقای دادرس را توصیه میکنم به این نکته توجه کند که مجازات تکمیلی فرع است و فرع نباید زیاده بر اصل باشد. وقتی مجازات اصلی مجازات درجه ۸ است عقل سلیم اقتضا میکند که مجازات تکمیلی جرم درجه ۸، نباید بگونه‌ای باشد که یک مجازات درجه ۶ به مجازات قانونی اضافه نماید. ظاهراً از نظر قاضی قاعده عقلایی «اصل عدم زیادت فرع بر اصل» نه تنها حجیتی ندارد بلکه حتی برای جنابشان در اضافه کردن چنین فرعی بر اصل تردید هم ایجاد نمی‌کند و درء هم ظاهرا در قانون زائد است و می‌توان برخلاف تفسیری عقلایی، فرع را چندین برابر از اصل گرفت.
چنین آراء شاذّی، وهن دستگاه قضاست و جایگاه قضات محترم و خدوم را در نزد عموم جامعه تنزّل می‌بخشد. ای کاش چنین دادرسانی در بخش‌هایی به کار گرفته شوند که برای مردم و نظام و دستگاه قضا هزینه تولید نکنند.
آقا اجازه؟
الآن یک نفر آمر به معروف با یک خانم بی حجاب درگیر میشه،از حدود امربه معروف فراتر رفته، ویو و پرسپکتیو خانومه رو تغییر میده،خانوم بی حجاب شکایت کرده و آمر به معروف پروندشو با ۵۰ میلیون حق الوکاله به همین وکیل بانوی محترمه میده…سوال اینجاست که آیا همین وکیل بانو نمیاد در دفاعیه خودش برای استفاده از جهات تخفیف به جهت وجود انگیزه شرافتمندانه در ضارب و تحریک مضروب بوسیله عدم رعایت مرّ قوانین موضوعه استناد کنه؟
قصه این وکیل بانو همانند داستان کلوخ انداز مرید منصور حلاج به او و آه و ناله منصور از آن کلوخ آگاهانه هست.
درجه ۸ رو، تکمیلی درجه ۶ دادن ،چون مرتکب جرم یک وکیل سوگند خورده و مدافع قانون هست،یعنی خیلی سخته اینو درک کنین؟
پسر خوب که ادعا میکنی وکیل پایه یک دادگستری هستی! کجای قانون اجازه داده که به صرف وکیل بودن متهم، مجازات بیشتری رو بهش تحمیل کنید. در حدیث اومده خداوند متعال اولین چیزی که آفریده عقل هستش و یه لحظه تفکر از هفتاد سال عبادت بیشتره! واقعاً از لحاظ عقلی جوری استدلال کن که طرف مقابل حرفت رو قبول کنه و اقناع بشه! این چطور استدلالی هست که اصلا من میگم شما وکیل که نیستید هیچ، حتی لیسانس حقوق هم ندارید! موفق و پیروز باشید.
جناب برهانی، با پوزش یا دشمن دانا هستی ویا دشمن نادان که تحت تاثیر القائات ویا احساسات آسمان و زمین را بهم بافتی، حجاب علاوه بر جرم سیاسی وخلاف شرع بین و مخالفت با قانون سیاست دشمنان ایران است، هدف نابودی بنیان خانواده ایرانیان است، علیرغم تذکرات و توصیه ها آحاد مردم به انحای مختلف است، لکن عده ای از روی لجاجت و دهن کجی به شرع، قانون، فرهنگ وبعضا با گرفتن مبلغی تعمدا با حجاب مبارزه می کنند، همان قانونی که بعضی از این نسوان وخانمها از روی جهل با آن مبارزه می کنند و عند نیاز انتظار حمایت مفاد قانون دارند تا قانون به کمک آنها بیاید، حتی شما هم که خود راوکیل می دانید، قانون فصل الخطاب همه است، کشف حجاب مقدمه فجایع دیگر است و حد یقفی ندارد، شما دارید از چه چیزی حمایت می کنید، قاضی استقلال در رای دارد، شما که در کم وکیف سابقه این خانم نبوده و نیستید، این سایت وکلا پرس هم مثل اینکه تازه از خواب بیدار شده و این قضیه شما مدتی قبل رسانه ای شد…
هر چند می دانم این رسانه حامی شما و انتقاد ناپذیر است و منعکس کننده فقط نظرات موافق است… باکی نیست
دوست گرامی در این که حجاب یک واجب شرعی است شکی نیست. اما شاکی و متهم هر دو در پناه و حمایت قانون هستند و همانطور که بی‌حجابی جرم است، تحمیل مجازات زائد بر میزان قانونی هم بر متهم جرم است. بحث ما در اینجا یک بحث کاملا علمی و حقوقی و قانونی است و از سر لجاجت و غیره نیست. بنابراین، عقل و منطق حکم میکند که در برابر قانون موضع احساسی نگیریم.
موفق و پیروز باشید.
بنده هم حقوق خوانده خوانده و حقوق تدریس می کنم….. از استنباط آقای برهانی تعجب می کنم. در اجرای مجازات تخلف، بین اشخاص تفاوتی نیست. با توجه به تکرار نوع تخلف وکیل محکوم، که صراحتا در حکم هم اشاره شده، صدور این حکم کاملا مورد تایید است. این که آقای برهانی علیرغم داشتن سواد حقوقی، سعی در انحراف اذهان می کنند نیز خود عملی مذموم است. از حق همیشه دفاع کنیم و با باطل مقابله.
احسنت به شما
حیف که امثال آقای برهانی همکار انسانهای باشرفی مثل شما هستن
آقای سعید منم برا شما متأسفم!
وکلا پرس محترم
اگر قرار هست پاسخ های بنده منتشر نشه و شما یک طرفه قاضی برین دیگه در مباحث شما شرکت نخواهم کرد.از یک خبرگزاری حقوقی تخصصی بعید هست که گزینشی برخورد کنه.
جامعه همیشه راه خودش رو پیدا می کنه مثل رود!
استاد گرامی جناب آقای برهانی روز قلم رو پیشاپیش خدمت شما تبریک عرض میکنم . امیدوارم همواره در پناه امن الهی سربلند و پیروز باشید .
هر جا آقای برهانی هست یک مشت سایبری سازماندهی شده هم هستند . برادر یا خواهر اقلا یک شغلی پیدا کن که ساندیس حلال واسه بچه ات ببری.
بنده دو تا پاسخ دادم که منتشر نکردند، پیشنهاد می کنم خودتون ماده ۸۷ قانون مجازات اسلامی رو بخونین تا به بی پایه بودن کلام آقای برهانی واقف بشین.
در مجازات تکمیلی به وضعیت مجرم و آثار و وسیله ارتکاب جرم هم توجه میشه،رای نسبت به یک وکیل بانوی دادگستری کاملا عادلانه صادر شده است، البته تبعی رو نباید می دادن.
ضمنا آقای برهانی در حد و اندازه ای نیستن که براش سایبری تنظیم کنن، بنده از روی اختیار و دلسوزی نسبت به افکار عمومی اینجا حاضر هستم.
توضیح ماده ۸۷ ق م ا
م ۸۷ : دادگاه می تواند ضمن حکم به مجازات جایگزین حبس، با توجه به جرم ارتکابی و وضعیت محکوم،وی را به یک یا چند مورد از مجازات های تبعی و یا تکمیلی نیز محکوم نماید،در این صورت مدت مجازات مذکور نباید بیش از دو سال شود.
نکات ماده:
۱. به قاضی اختیار داده شده است مجرم را علاوه بر یک یا چند مورد مجازات تبعی، به مجازات تکمیلی نیز محکوم نماید.
۲. مجازات تبعی در اینجا غیر از مجازات تبعی مندرج در ماده ۲۵ ق م ا هست.
۳. مجازات تبعی در اینجا اختیاری بوده و باید در حکم آورده شود، به خلاف ماده ۲۵ محدود و منحصر به مدت مجازات هفت، سه و دو سال نیست و حداکثر دو سال می باشد.
۴.مجازات تبعی در این ماده مختص جرایم عمدی نیست.
۵. مجازات تبعی در این ماده به خلاف ماده ۲۵ که شامل همه موارد هست،محدود به یک یا چند مورد می باشد.
۶. آثار زیانبار جرم و شخصیت مرتکب در تعیین مقدار این دو مجازات(تکمیلی و تبعی) موثر هست.
۷. وسیله ارتکاب جرم و یا تسهیل کننده وقوع جرم مطابق مجازات تکمیلی و تبعی تعیین تکلیف می شود.
….
اولاً، با توجه به قاعده تناسب جرم و مجازات نمیشه برا جرمی که نهایت مجازاتش جزای نقدی تا یک میلیون و پانصد هزار تومان هست، جزای نقدی سنگین‌تری تعیین کنی!
ثانیاً، با توجه به قاعده مذکور بازم نمیشه با توجه مجازات اصلی که میزانش سبک است مجازات سنگین‌تری به عنوان مجازات تبعی یا تکمیلی درنظر بگیرید.
ثالثاً، اختیار قاضی با توجه به قاعده تناسب جرم و مجازات، محدود شده و اختیار مطلق نداره!
رابعاً، وسیله‌ای در ارتکاب جرم بی‌حجابی وجود نداره که بخواد وقوع این جرم رو تسهیل کنه!
…
موفق و پیروز باشید.
خود جرم درجه هشت هست ولی تکرار جرم که به صراحت در رای اومده و آثار جرم(تشویق به بی قانونی از سوی یک فعال عرصه قانون) ایجاب می کنه پیشگیری موثری از طریق تعیین مجازات تکمیلی و تبعی اتخاذ بشه، ایشون از ماشین برای تسهیل در وقوع جرم استفاده کرده اند.کشف حجاب داخل ماشین امن تر از کشف حجاب در پیاده رو هست.
آره بنا به فرمایش شما جرم بی‌حجابی مجازات تعزیری درجه هشت داره اما چون تکرار شده و ماشینم کمکش کرده مجازاتش میشه درجه ۵!!!
…
بله دقیقا دادرس محترم مطابق قانون این اختیار رو دارن که یک یا چند کیفر تبعی رو که در رده درجه پنج محسوب میشه رو همراه مجازات درجه ۸ بدن،ولی کاش به همون تکمیلی بسنده می فرمودند.
یعنی اینطور که شما میگی اختیار مطلق داره که سلیقه‌ای عمل کنه و نه قانونی! پسر خوب پس قاعده تناسب جرم و مجازات چی میشه؟!………….
…
اختیار قاضی رو قانون اعطا کرده اسمش سلیقه نیست، قاعده تناسب جرم با مجازات تو اصل تعیین مجازات هست نه نهادهای ارفاقی یا پیشگیری(تکمیلی و تبعی)
اتفاقاً طبق حتی تو نهادهای ارفاقی هم هست به قول دکتر خالقی شما نمیتونی حبس رو به جزای نقدی سنگین تبدیل کنی که در صورت عدم پرداختش محکوم‌علیه دوباره به حبس بیافته! یا نمیتونی مجازات جایگزین حبس از نوع خدمات عمومی بدی که با شخصیت و موقعیت اجتماعی محکوم‌علیه مغایرت داره و موجب تحقیر شخصیت وی میشه! …
قاعده تناسب جرم و مجازات اختیار قاضی رو در انتخاب نهادهای ارفاقی و مجازاتهای جایگزین حبس محدود کرده! و این اختیار اونجوری که شما تعریفش میکنی دلبخواهی و سلیقه‌ای نیست!
موفق و پیروز باشی…
آقای محمد (وکیل پایه یک یک یک دادگستری) اگه قاضی مدنظر شما که رأی شعبه ۱۰۸۸ دادگاه کیفری دو تهران رو صادر کرده اختیار مطلق داره حکمش تو دادگاه تجدیدنظر استان تهران نقض شد؟!
صدورچنین حکم هایی لازم است.چون دست حاکمیت ودستگاه قضارا رو میکند.که پایبندبه قانون نیستندوآتش به اختیاربرقانون اساسی مقدم است.
آتش به اختیار حق تیر خودسرانه هم دارد بدبختانه