رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه: هوش مصنوعی فرصت طلایی برای تحول در عدالت دیجیتال و حرفه وکالت است

وکلاپرس– رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه در اولین همایش سراسری “هوش مصنوعی در تحقق عدالت” گفت: هوش مصنوعی فرصت طلایی برای تحول در عدالت دیجیتال و حرفه وکالت است.

به گزارش وکلاپرس به نقل از پژوهشگاه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام والمسلمین دکترمهدی هادی گفت: تحول شغل‌های حقوقی در بستر هوش مصنوعی موضوعی نوظهور و بسیار مهم است که هنوز به اندازه کافی در جهان بررسی نشده است.

بیشتر بخوانید:

• استاندار اصفهان: قابلیت‌های هوش مصنوعی در حوزه وکالت تحول ایجاد می‌کند
• حجت الاسلام نقدعلی: هوش مصنوعی مهم است ولی قانون ظالمانه مهریه، هوش طبیعی جوانان ما را از بین برده است

وی ادامه داد: پژوهشگاه قوه قضائیه در زمینه عدالت دیجیتال فعالیت گسترده‌ای دارد و بخشی از این حوزه به وکالت دیجیتال اختصاص یافته که می‌تواند نقطه عطفی در نظام قضایی کشور باشد.

هادی با یادآوری تأکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت حقوق مربوط به هوش مصنوعی و جنبه‌های فنی و اخلاقی آن افزود: اگر کشور در این عرصه عقب بماند، با محدودیت‌های جدی در سطح جهانی مواجه خواهد شد.

وی در بخشی دیگر از سخنان خود به مفاهیم قرآنی حق، عدل و قسط اشاره کرد و گفت: قسط که مرحله نهایی تحقق عدالت است، تنها با مشارکت فعال مردم ممکن می‌شود.

رئیس پژوهشگاه قوه قضائیه همچنین نقش داده‌ها را در فناوری هوش مصنوعی بسیار کلیدی دانست و گفت: داده‌ها به عنوان سوخت هوش مصنوعی شناخته می‌شوند و در اسناد بین‌المللی گاهی از آنها به عنوان قلب هوش مصنوعی یاد شده است. رئیس پژوهشگاه قوه قضائیه با انتقاد از نبود نظام حکمرانی داده در کشور، گفت این خلأ باعث بروز مشکلات متعددی شده است.

وی با اشاره به ضرورت رعایت اصول اخلاقی در مدیریت داده‌ها، گفت: حکمرانی داده‌ها باید بر پایه مشارکت، صحت و اعتماد بنا شود که همه این موارد جنبه اخلاقی دارند.

ضرورت تدوین قوانین جامع برای حمایت از حقوق افراد در زمینه داده‌های شخصی

حجت‌الاسلام والمسلمین هادی درباره قوانین مربوط به داده‌های شخصی و حفظ حریم خصوصی گفت: کشور فاقد قوانین جامع و مشخص در این زمینه است و این مساله نگرانی‌های زیادی ایجاد کرده است. وی بر تدوین قوانین جامع برای حمایت از حقوق افراد در زمینه داده‌های شخصی تأکید کرد.

رئیس پژوهشگاه قوه قضائیه گفت: دو سند بین‌المللی مهم به عنوان راهنمای فعالان حوزه هوش مصنوعی است؛ قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۴ که بر استفاده امن و مطمئن از هوش مصنوعی تأکید دارد و قانون اتحادیه اروپا که بر ابعاد انسانی و اخلاقی این فناوری تمرکز دارد.

هادی درمورد اهمیت داده های باز گفت: در کشور با فرهنگ نادرست حبس داده مواجه هستیم، در حالی که داده بسته باعث می شود تصمیمات مراکز دانشگاهی و پژوهشی و تصمیم‌ساز جامعه، تصمیم کاملا درستی نباشد.

در حوزه داده و هوش مصنوعی جای سند GDPR خالی است

رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه همچنین به ارزیابی موشکافانه (due diligence) حریم خصوصی و همچنین امکان سنجی حق بر فراموشی(Rigth to be forgotten) اشاره کرد و گفت: هر نهادی باید مراقبت کند که داده‌های اشخاص با چه کیفیتی نگهداری شوند و چه زمانی این داده‌ها باید پاک شوند، بنابراین GDPR هم یکی دیگر از اسنادی هست که در کشور ما جای آن خالی است.

تولید ادبیات حوزه هوش مصنوعی یک زمینه بکر برای مشارکت پژوهشگران ایران است

وی با اشاره به یکی دیگراز موضوعات قطعنامه سال ۲۰۲۴ مجمع عمومی سازمان ملل در موضوع هوش مصنوعی گفت: یکی از زمینه های بکر برای مشارکت پژوهشگران ایرانی، تولید ادبیات حوزه هوش مصنوعی است.

هادی گفت: یکی از اسناد که الزام آور نیست قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل تحت عنوان استفاده بهره بردار از فرصت امن و ایمن و قابل اعتماد در حوزه هوش مصنوعی است که برای توسعه پایدار دیده شده و در این سند خیلی نکات مهمی را اشاره کرده است.

نگاه افقی به هوش مصنوعی در حوزه عدالت

حجت‌الاسلام مهدی هادی رئیس پژوهشگاه قوه قضاییه در پایان اظهار کرد: پیشنهاد من راجع به هوش مصنوعی در بحث وکالت این است که اگر هوش مصنوعی در تحقق عدالت را دنبال می‌کنید، نگاه و رهیافت هوش مصنوعی در بحث عدالت باید رهیافت افقی باشد چون طبق این رهیافت نباید داده‌های خودتان را منحصر به بخش خاصی بکنید. به هم پیوستگی در بخشهای مختلف در ارتباط با عدالت وجود دارد.

منبع: پژوهشگاه قوه قضاییه