قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد

فهرست
وکلاپرس– قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ توسط تیم مذاکرهکننده از مسئولان وزارت خارجه کشور ایران موفق به توافق هستهای با گروه ۱+۵ گردید.
به گزارش وکلاپرس، قطعنامهٔ ۲۲۳۱ شورای امنیت پس از ۱۲ سال گفتگو در مورد فعالیتهای هستهای ایران با اعضای گروه ۱+۵ در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ توسط تیم مذاکرهکننده از مسئولان وزارت خارجه به ریاست وزیر امور خارجه محمد جواد ظریف، کشور ایران موفق به توافق هستهای با گروه ۱+۵ گردید.
بیشتر بخوانید:
- تایید طرح الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در شورای نگهبان
- متن طرح الزام دولت به تعلیق همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی
- طرح تعلیق همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در صحن علنی مجلس تصویب شد
- تصویب جزئیات طرح الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس انرژی اتمی در کمیسیون امنیت ملی
- تصویب کلیات طرح الزام دولت به تعلیق همکاریها با آژانس انرژی اتمی در کمیسیون امنیت ملی مجلس
- اعلام وصول طرح تعلیق همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی
- شکایت ایران از مدیرکل آژانس بینالمللی اتمی به سازمان ملل متحد و شورای امنیت
پس از آن این توافق در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ در شورای امنیت به رأی گذاشته شد که با تصویب آن در آن شورا تبدیل به قطعنامهٔ ۲۲۳۱ گردید که همراه با تصویب آن هر شش قطعنامهٔ پیشین که علیه ایران صادر شده و منجر به تحریمهای وسیع در رابطه با موضوع هستهای علیه این کشور شده بود را ملغی کرد.
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند.
مفاد قطعنامه
در ۲۹ مارس ۲۰۱۶، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان نامهٔ مشترکی به دبیرکل سازمان ملل متحد، بان کی مون، نوشتند که ایران را متهم کرد که «قطعنامهٔ ۲۲۳۱» شورای امنیت را از طریق آزمایشهای موشکی انجام شده از زمان معامله نقض کردهاست. در این نامه آمدهاست که این موشکها «ذاتاً قادر به حمل تسلیحات هستهای هستند».
با این حال، از گفتن اینکه این آزمایشها غیرقانونی هستند دست کشیدند.
قطعنامهٔ ۲۲۳۱ خواستار آن است که ایران از فعالیتهای مربوط به موشکهای هستهای خودداری کند («از ایران خواسته شدهاست که هیچگونه فعالیتی راجع به موشکهای بالستیک که به منظور دستیابی به تسلیحات هستهای طراحی شدهاند، انجام ندهد، از جمله پرتاب با استفاده از چنین فناوری موشکهای بالستیک» اما به گفتهٔ دیپلماتها این قانون الزامآور نیست و نمیتواند با اقدامات تنبیهی اعمال شود.
برای نخستین بار در تاریخ سازمان ملل، کشوری با گرفتن قطعنامههای متعدد و تحریمهای شدید اقتصادی، نظامی، نفتی و موارد مرتبط با کالاهایی با کاربرد دوگانهٔ ذیل فصل ۷ منشور ملل متحد، توانسته بدون حتی یک روز اجرای این قطعنامهها هر چند بهطور مشروط همهٔ قطعنامههای پیشین را لغو و از ذیل فصل ۷ منشور خارج شود.
در متن قطعنامه تصریح شدهاست که این یک تغییر بنیادین در رابطه ایران با شورای امنیت سازمان ملل است.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، قطعنامهای است که در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ (۲۹ تیر ۱۳۹۴) به تصویب رسید و توافق هستهای بین ایران و گروه ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) را تأیید میکند.
این قطعنامه در واقع جایگزین قطعنامههای قبلی شورای امنیت در مورد برنامه هستهای ایران شد و به لغو تدریجی تحریمها علیه ایران و محدودیتهای مرتبط با برنامه هستهای این کشور منجر شد.
نکات کلیدی قطعنامه ۲۲۳۱:
تأیید برجام:
قطعنامه ۲۲۳۱ توافق هستهای ایران (برجام) را به عنوان یک چارچوب برای حل و فصل مسالمتآمیز موضوع هستهای ایران تأیید میکند.
لغو تدریجی تحریمها:
این قطعنامه بر لغو تدریجی تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران تأکید دارد و سازوکاری را برای این لغو تحریمها مشخص میکند.
محدودیتهای موشکی:
در این قطعنامه از ایران خواسته شده است تا فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیکی که قابلیت حمل سلاح هستهای دارند، متوقف شود. با این حال، این قطعنامه محدودیت مستقیمی بر برنامه موشکی متعارف ایران اعمال نمیکند.
زمانبندی:
قطعنامه ۲۲۳۱ یک جدول زمانی برای لغو تحریمها و سایر محدودیتها ارائه میدهد، به طوری که برخی از محدودیتها به تدریج در طول چند سال لغو میشوند.
ادامه نظارت:
این قطعنامه نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر فعالیتهای هستهای ایران را ادامه میدهد.
در مجموع، قطعنامه ۲۲۳۱ یک توافق مهم در تاریخ روابط بینالملل است که به حل و فصل مسالمتآمیز برنامه هستهای ایران و لغو تدریجی تحریمها منجر شد. با این حال، این قطعنامه همچنان موضوع بحث و اختلاف نظر است و اجرای آن با چالشهایی مواجه بوده است.





