فرآیند جذب و پذیرش کارآموز وکالت در آزمون وکالت کشور آلمان
فهرست
وکلاپرس- رضا ثابت راسخ در یادداشت خود به تبیین مراحل آزمون وکالت در کشور آلمان پرداخته و از عدم امکان شرکت در این آزمون در صورت سه مرتبه مردودی در این آزمون گفته است
به گزارش وکلاپرس، رضا ثابت راسخ(پژوهشگر دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه ماربورگ آلمان) در یادداشتی اختصاصی با تشریح سیستم آموزش حقوق در دانشگاه‌های آلمان و به بیان مراحل اخذ پروانه وکالت در این کشور پرداخته است و اعتراضات جوانان نسبت به دشواری های رشته حقوق در این کشور را نماد نخبه گزینی در کشور آلمان برشمرده است.
بیشتر بخوانید: از منظر حقوق آلمان حرفه وکالت کسب و کار تلقی نمی‌شود
متن کامل یادداشت به شرح زیر است:
نخبه گزینی در آزمون وکالت هدف مشترک دانشکدههای حقوق و کانون وکلای کشور آلمان است
جان و مال از مهمترین داشته های افراد جامعه است و سپردن این دو چیز گرانبها به دست دیگران نیازمند اعتماد به طرف مقابل می باشد.
نظام آموزشی و دانشگاهی آلمان به نیکی این مهم را درک کرده که مردم تنها در صورتی جان خود را به پزشک و مال خویش را در دست وکیل میسپارند، که از آموزشهای داده شده به پزشکان و وکلا در دانشگدهها پزشکی و حقوق مطمئن باشند.
همراهی کانون وکلای آلمان با دانشکدههای حقوق جهت جذب نخبگان
به همین دلیل کانون وکلای آلمان هم داستان با دانشکدههای حقوق این کشور سیستمی را طراحی کردند تا با گلچین بهترین دانشجویان حقوق در طی پنج سال تحصیل، نخبه ترین ها را به عنوان وکیل به جامعه عرضه کنند.
وکلایی که به محض دریافت مجوز وکالت، در نگاه جامعه فردی مورد اعتماد است که سخت ترین آموزشها را دیده، دشوارترین آزمونها را با موفقیت سپری کرده و اکنون آماده حفاظت از آبروی دانشکده و کانون وکلایی است که او را آماده خدمت نموده.
بیشتر بخوانید: ماهیت حرفه وکالت با نگاهی به ویژگی‌های آزمون وکالت در کشور آمریکا
جملات بالا اما صرفا شعارهایی زیبا هستند که اکثر نظام های آموزشی جهان ادعای آن را دارند. سوال اینجاست که سیستم دانشگاهی آلمان چگونه و از چه طریق، در عمل به این ادعا جامهی عمل میپوشد و یک وکیل را مُلبّس به لباس نخبگی میکند؟
نگاهی به تحصیل در رشته حقوق برای پوشیدن ردای وکالت
برای دریافت عنوان «حقوقدان تمام» و پوشیدن لباس وکالت در آلمان باید پنج سال تحصیل کرد که این دوره معادل مقطع کارشناسی و کارشناس ارشد در ایران است.
هر دانشجوی حقوق پنج سال تحصیل می کند و به این دوره پنج ساله نه لیسانس و نه فوق لیسانس حقوق گفته میشود؛ بلکه نام این دوره پنج ساله «آزمون دولتی» است.این آزمون چیزی مانند کنکور در نظام آموزشی ایران است.
نکته قابل توجه آن که: هر دانشجوی حقوق که علاقمند به شغل وکالت است، باید بعد از سپری کردن دوره پنج ساله ی آزمون دولتی، در این آزمون شرکت کند.
سه بار حق شرکت در آزمون وکالت موسوم به «آزمون دولتی»
هر دانشجو تنها سه بار حق شرکت در این آزمون را دارد و اگر بعد از سه بار تلاش، موفق به قبولی در آزمون مزبور نگردد، در پایان نه تنها دیگر حق وکالت در کشور آلمان را نخواهد داشت، بلکه هیچ گونه مدرک تحصیلی برای پنج سال تحصیل نیز به وی اعطا نمی شود؛ چرا که نام این دوره ی پنج ساله، «آزمون دولتی» است و در صورت عدم قبولی در این آزمون، مدرکی نیز برای دانشجو صادر نخواهد شد.
جالب اینجاست که مطابق آمار منتشر شده، تنها حدود ۶۰ درصد از تمام دانشجویان حقوق، آزمون دولتی برای وکالت را با موفقیت سپری می‌کنند و سایر دانشجویان مجددا در رشته ی دیگری تحصیلات دانشگاهی را ادامه می دهند و یا با همان دانش حقوقی که در آلمان کسب کرده اند، به کشورهای دیگری مانند اتریش یا سوییس که آلمانی زبان هستند می روند تا شاید بتوانند با دانش حقوقی خود، کاری مرتبط با حقوق پیدا کنند، زیرا دیگر حق وکالت در آلمان را ندارند.
روش برگزاری آزمون وکالت و اخذ پروانه:
آزمون وکالت آلمان به این صورت برگزار میگردد که در پنج روز متفاوت، پنج امتحان کتبی از دانشجویان گرفته میشود که هرکدام حدود چهار ساعت به طول میانجامند. این پنج امتحان کتبی شامل موارد زیر می‌شوند:
- دو امتحان حقوق خصوصی
- دو امتحان حقوق عمومی
- یک امتحان حقوق جرا
آزمون دولتیِ حقوق برای مدت یک هفته و دو بار در سال برگزار می شود. نتیجه ی آزمون بعد از دو ماه منتشر می گردد و پذیرفته شدگان در آزمون کتبی باید این بار برای آزمون شفاهی آماده شوند.
در آزمون شفاهی مانند آزمون کتبی از دانشجویان سوالات مربوط به پرونده های حقوقی پرسیده می شود و سه استاد از حقوق خصوصی، حقوق عمومی و حقوق جزا همان زمان از دانشجو سوالات علمی می پرسند.
بیشتر بخوانید: شرایط و ضوابط وکالت در کشور فرانسه(۱)
بعد از قبولی در آزمون شفاهی، نوبت به دو سال کارآموزی وکالت است و در این زمان دو ساله هیچ کارآموزی حق ندارد وکالت کند، بلکه صرفا باید امور عملی مربوط به وکالت را بیاموزد.
پس از مدت دو سال کارآموزی، برای بار مجدد از کارآموز وکالت آزمون علمی می گیرند که در صورت قبولی در آن، به وی پروانه وکالت اعطا می شود.
جمع بندی:
همین دشواریهای رشته حقوق در آلمان باعث شده تا بسیاری از جوانان از این رشته فراری باشند و مطابق آمار، بالاترین میزان انصراف دانشجویان در میانه ی تحصیل، متعلق به رشته حقوق باشد. با این وجود، نظام دانشگاهی آلمان دست در دست کانون وکلای این کشور، هدف متعالی خود که مانند شعاری زیبا بود را رها نکرده و با وجود اعتراضات بسیاری از جوانان به دشواریهای موجود در رشته حقوق، میان دو راهیِ اعتماد جامعه به وکلا و آسودگی دانشجویان حقوق، یک راه را برگزیده و آن اعتماد جامعه به وکلایی است که پس از گذر از سختترین مراحل علمی، لباس وکالتی را بر تن می‌کنند که نماد نخبه گزینی در جامعه ژرمن هاست.
