کامبیز نوروزی: تلاش برای حقوق بشر یک امر داخلی و ملی است
فهرست
وکلاپرس- کامبیز نوروزی با اشاره به تحولات اخیر غزه و لبنان نوشت: در فعالیت‌های حقوق بشری دل بستن به حمایت‌های دولت‌ها و تلاش برای راضی کردن آنها به اقدام علیه کشور به نام حقوق بشر، در خوش بینانه‌ترین حالت‌ها ساده‌اندیشی و خانه ساختن روی آب است.
به گزارش وکلاپرس، کامبیز نوروزی حقوقدان و روزنامه نگار در یادداشتی که امروز ۱۱ مهرماه در روزنامه شرق منتشر کرده، تحولات اخیر غزه و لبنان را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
بیشتر بخوانید:
- پیام رهبر انقلاب اسلامی درباره قضایای اخیر لبنان
- بیانیه اسکودا در خصوص شهادت جمعی از مردم و دبیرکل حزب‌الله لبنان
متن یادداشت در ادامه آمده است.
تلاش برای حقوق بشر یک امر داخلی و ملی است
آنچه در یک سال گذشته در غزه گذشته است و امروزه در لبنان ادامه دارد، درس تازه‌ای برای ماست که بدانیم تلاش برای حقوق بشر یک امر داخلی و ملی است.
واکنش قدرت‌های جهانی در برابر نقض گستردۀ موازین و معیارهای حقوق بشری در حملات رژیم اسرائیل به غزه و لبنان، بیش از پیش مسئله حقوق بشر در روابط بین‌الملل را از اعتبار می‌اندازد. سکوت یا همراهی دولت‌های بزرگ در مقابل کشتار غیرنظامیان و مراکز آموزشی و درمانی و دینی در غزه، و حالا تجاوز به قلمرو سرزمینی لبنان توسط اسرائیل و کشتاری تازه نمونه‌ای آشکار از این واقعیت است که حقوق بشر در روابط بین دولت‌ها تابع مفهوم قدرت و منافع دولت‌هاست.
آنجا که منافع دولت‌ها ایجاب کند حتی در ساده‌ترین مسائل مدافع حقوق بشر شده و از آنچه به عنوان نقض حقوق بشر یاد می‌کنند به عنوان حربه‌ای در روابط سیاسی بهره می‌گیرند. ولی اگر برای توسعۀ منافع و افزایش قدرت لازم باشد در برابر فجیع‌ترین رفتارهای ناقض حقوق بشر چشم فرو می‌بندند و نیاز هم اگر کمک هم می‌کنند. این همان اتفاقی است که طی یک سال گذشته در غزه و در هفته‌های اخیر در لبنان در حال وقوع است.
کشتار حدود ۶۰ هزار نفر که اکثراً شامل زنان و کودکان و غیرنظامیان بوده‌اند، کشتن خبرنگاران، حمله به مدارس و بیمارستان‌ها و مراکز دینی، جلوگیری از رساندن غذا و آب و دارو به مردم، آوارگی حدود یک میلیون انسان، ورود نظامی به قلمر سرزمینی کشوری دیگر، بمباران چندین ساختمان غیرنظامی به بهانۀ هدف‌گیری رهبران حزب‌الله و … نه تنها مغایر با حقوق بین‌الملل جنگ است بلکه نقض گستردۀ حقوق بشر است. خیلی از مدافعان صادق حقوق بشر در سطح جهان این اقدامات را معادل نسل کشی و جنایات جنگی دانسته‌اند.
دولت‌ها روابط بین‌المللی خود را براساس منافع خود تنظیم می‌کنند
دیوان بین‌المللی دادگستری نیز در پی شکایت دولت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در تصمیم خود دستور داد اسرائیل تمامی اقدامات لازم را برای جلوگیری از نسل کشی در غزه انجام دهد. این دادگاه همچنین به اسرائیل دستور داد ظرف یک ماه تمامی اقداماتی که برای جلوگیری از نسل کشی انجام داده را به دیوان لاهه گزارش دهد. البته اسرائیل هیچ اهمیتی به این دستور نداد و آن را اجرا نکرد. حامیان دولت اسرائیل نیز به اقدامات جنایت بار این دولت تأسیس کردند و هیچ نگفتند.
واقعیت تلخ البته این است که دولت‌ها روابط بین‌المللی خود را براساس منافع خود تنظیم می‌کنند. حقوق و اخلاق بین‌الملل به شدت تحت تأثیر منافع و نظام قدرت است. هیچ دولتی منافع خود را قربانی منافع دولت دیگر نمی‌کند مگر در وضعیت ضعف و تسلیم باشد.
هرچند سکوت قدرت‌های بزرگ در برابر انواع جنایت‌های اسرائیل در غزه یک رفتار غیراخلاقی و همراهی با جنایتکار است، ولی نمی‌توان از آنها انتظار داشت واکنشی داشته باشند مانند آنچه در برابر تجاوز نظامی روسیه به خاک اوکراین انجام دادند.
روسیه را تحریم کردند. به اوکراین کمک‌های مالی و نظامی و اطلاعاتی دادند تا بتواند از خود در برابر روسیه دفاع کند و مردم جنگ زده اوکراین به کمک‌ها انسان دوستانه دست یافتند.
از حیث لزوم تبعیت از موازین حقوق بشر، تفاوتی بین مردم جنگ زده اوکراین و غزه نیست
از نظر سیاسی اروپا از توسعۀ جنگ در محدودۀ خود و گسترش قدرت روسیه نگران است. از نظر حقوقی نیز آنها حملۀ روسیه به خاک اوکراین را مصداق تجاوز نظامی و نامشروع می‌دانند. تفاوت‌های زیادی بین جنگ اوکراین و غزه وجود دارد، اما از حیث لزوم تبعیت از موازین حقوق بشر، از قبیل خودداری از کشتار غیرنظامیان، حمله به مراکز درمانی و مدارس و بیمارستان‌ها، و…. تفاوتی بین مردم جنگ زده اوکراین و غزه نیست. ولی مردمان غزه زیر آتش ویرانگر ادوات نظامی اسرائیل رها شده و حالا هم نوبت رسیده است به لبنان و مردمش.
تفاوت بزرگ در یک چیز است: منافع
ایالات متحدۀ آمریکا، اتحادیۀ اروپا و دولت بریتانیا منافع متفاوتی در اوکراین و اسرائیل و غزه دارند و بخاطر همین تفاوت منافع در اوکراین علاوه بر هر امر سیاسی حقوق بشر را مهم می‌دانند و در برابر نقض آن توسط روسیه واکنش دارند. اما در غزه چیزی از حقوق بشر نمی‌گویند و اقدامی برای جلوگیری از نقض آن نمی‌کنند چون اقدامات اسرائیل با منفع انها همسوست. اسرائیل هم در شاهراه جنایت کارش را ادامه می‌دهد.
این یک نمونۀ تازه از نمونه‌های فراوان وضعیت حقوق بشر در روابط بین دولت‌ها و تناقض‌های متعدد آن است. در فعالیت‌های حقوق بشری دل بستن به حمایت‌های دولت‌ها و تلاش برای راضی کردن آنها به اقدام علیه کشور به نام حقوق بشر، اگر انگیزه‌های دیگر در آن نباشد در خوش بینانه‌ترین حالت‌ها ساده‌اندیشی و خانه ساختن روی آب است. شاهد زنده‌اش غزه و لبنان امروز.
گربه‌ها برای رضای خدا موش نمی‌گیرند.
