نظریه مشورتی با موضوع شرایط تحقق بزه عدم قبول شکایات و تظلمات
فهرست
مشخصات نظریه:
- شماره نظریه: ۷/۱۴۰۳/۷۸۲
- شماره پرونده: ۱۴۰۳-۱۸۶/۱-۷۸۲ک
- تاریخ نظریه: ۱۴۰۳/۱۲/۱۲
استعلام:
مطابق ماده ۵۹۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ عدم قبول شکایات و تظلمات که مطابق شرایط قانونی میباشد جرم تلقی و مستنکف به مجازات مقرر محکوم میگردد. حال چنانچه مقام ارجاع، قبل ارجاع دادخواست شکایت به علت فقدان شرایط قانونی از جمله شرایط شکلی یا ماهوی از ارجاع آن خودداری نماید، آیا مشمول ماده ۵۹۷ قانون مذکور میباشد؟ به عنوان مثال مطابق تبصره ۴ ماده یک قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول مصوب ۱۴۰۳ مجمع تشخیص مصلحت نظام، دعاوی مرتبط با اموال غیرمنقول از قبیل الزام به تنظیم سند رسمی ملک که مستند آن سند عادی بوده و حدنگاری رقبه متنازعفیه انجام گردیده، در محاکم و مراجع شبهقضایی و داوری قابلیت استماع ندارد. در صورت اطلاع مقام ارجاع از این امر آیا میتواند از ارجاع دادخواست به علت ایراد قانونی خودداری کند یا اینکه میبایست دادخواست به شعبه دادگاه ارجاع و دادگاه مرجوعالیه نسبت به صدور قرار عدم استماع یا حکم بر بیحقی اقدام نماید؟
بیشتر بخوانید:
پاسخ اداره کل حقوقی قوه قضائیه:
اساساً تشخیص اینکه شکایت یا دادخواستی قابل تعقیب یا رسیدگی میباشد یا نه، بر عهده مرجع صالح قضایی است و رسیدگی و اتخاذ تصمیم این مقامات در مورد شکایت یا دادخواست با رعایت اصل سی و چهارم قانون اساسی که دادخواهی را حق مسلح هر فرد میداند مستلزم ارجاع پرونده توسط مقام ارجاع است؛
اما در مواردی که مقام ارجاع کننده در امور حقوقی تصدی شعبه حقوقی را نیز داشته باشد، میتواند تحت عنوان تصدی آن شعبه در خصوص امر حقوقی اظهار نظر و رأی صادر کند یا در امور کیفری که دادستان یا معاون وی که ارجاع شکایت را بر عهده دارند، در جرایمی که مطابق قانون حق انجام تحقیقات مقدماتی و رسیدگی در خصوص موضوع شکایت را دارند، میتوانند شخصاً رسیدگی و اظهار نظر نمایند؛ در غیر این صورت مکلف به ارجاع پرونده میباشند و در صورت امتناع از دریافت شکایت یا دادخواست و عدم ارجاع آنها، موضوع میتواند با احراز شرایط تحقق بزه از مصادیق جرم موضوع ماده ۵۹۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات مصوب ۱۳۷۵) باشد که تشخیص آن بر عهده قاضی رسیدگی کننده به موضوع است.

منبع: اداره کل حقوق قوه قضائیه