راهنمای ثبت اسناد عادی و قولنامه‌ها در سامانه ساغر
فهرست
وکلاپرس- قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول و به‌خصوص ماده ۱۰ و آیین‌نامه آن، راهکاری برای ساماندهی اسناد عادی و قولنامه‌ها ارائه کرده است.
به گزارش وکلاپرس، طبق ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور موظف است سامانه‌ای الکترونیکی راه‌اندازی کند تا تمام کسانی که شرایط بالا را دارند، بتوانند ادعا و مدارک خود را در آن ثبت کنند.
بیشتر بخوانید:
فواید ثبت ادعا در سامانه
- امنیت مالکیت: با طی این مراحل، مالکیت خود را رسمی و قانونی می‌کنید.
- جلوگیری از اختلافات: از بروز مشکلات و دعاوی حقوقی در آینده جلوگیری می‌کنید.
- افزایش ارزش ملک: املاک دارای سند رسمی ارزش به‌مراتب بالاتری دارند.
- امکان دریافت وام و خدمات: با سند رسمی می‌توانید از تسهیلات بانکی و خدمات دولتی راحت‌تر استفاده کنید.
مخاطب سامانه ساغر چه کسانی هستند؟
سامانه ساغر برای افرادی مناسب است که:
- ملکی (زمین، آپارتمان، خانه، باغ و…) دارند که سند مالکیت آن به نام آنها نیست و فقط اسناد عادی مانند قولنامه، مبایعه‌نامه، صلح‌نامه عادی، تقسیم‌نامه عادی و… در دست دارند.
- سند عادی مربوط به قبل از تاریخ راه‌اندازی رسمی سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی باشد. (تاریخ دقیق راه‌اندازی به‌زودی اعلام می‌شود).
- ادعای شخص مربوط به مالکیت خود ملک، مالکیت منافع بلندمدت (بیش از ۲ سال)، حق انتفاع یا حق ارتفاق آن است.
راهنمای ثبت ادعا در سامانه ساغر
گام اول: آمادگی پیش از ثبت
قبل از اینکه سامانه رسماً راه‌اندازی شود، این مدارک را آماده کنید:
- اسناد عادی: تمام قولنامه‌ها، مبایعه‌نامه‌ها، و هر سند غیررسمی دیگری که مالکیت یا حق شما را اثبات می‌کند، جمع‌آوری کنید.
- نقشه UTM ملک (بسیار مهم): این نقشه باید دقیق و دارای مختصات جغرافیایی UTM باشد. بدون این نقشه نمی‌توانید ادعای خود را ثبت کنید. باید آن را از طریق افراد یا شرکت‌های مورد تأیید سازمان ثبت تهیه کنید:
- کارشناسان رسمی دادگستری در رشته نقشه‌برداری
- اعضای نظام مهندسی دارای پروانه نقشه‌برداری
- دفاتر نقشه‌برداری و کارگزاری‌های فنی مهندسی مجاز
- نقشه‌بردارانی که از سازمان ثبت مجوز دارند (طبق آیین‌نامه حدنگار)
- اطلاعات ملک: پلاک ثبتی اصلی و فرعی ملک (اگر می‌دانید)، کد پستی و آدرس دقیق. (اگر پلاک ثبتی را ندارید، نگران نباشید، در سامانه امکان مشخص کردن محل روی نقشه وجود دارد).
- اطلاعات هویتی: کارت ملی و مهم‌تر از آن، ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه ثنا قوه قضاییه (اکثر خدمات دولتی الکترونیک به آن نیاز دارند).
گام دوم: ثبت ادعا در سامانه سامانه ساغر (مهلت: ۲ سال از راه‌اندازی)
پس از اعلام رسمی راه‌اندازی سامانه:
- به آدرس اینترنتی سامانه مراجعه کنید.
- با اطلاعات کاربری سامانه ثنا وارد شوید و احراز هویت کنید.
- اطلاعات ملک، نقشه UTM و اسناد عادی خود را در فرم‌های مربوطه وارد و بارگذاری نمایید.
- نوع ادعای خود (مالکیت عرصه، اعیان یا هر دو) را مشخص کنید.
- پس از تأیید نهایی، یک کد رهگیری دریافت می‌کنید. این کد را حتماً ذخیره کنید!
مهلت: شما فقط ۲ سال از تاریخ شروع به کار رسمی سامانه فرصت دارید تا ادعای خود را ثبت کنید.
گام سوم: اقدام قانونی برای گرفتن سند رسمی (مهلت: ۲ سال پس از ثبت ادعا)
هشدار: ثبت ادعا در سامانه ساغر پایان کار نیست و فقط مجوز ورود به مرحله بعدی است.
الف) اقدام الزامی: شما باید ظرف ۲ سال از تاریخی که ادعایتان را در سامانه ثبت کردید، یکی از اقدامات زیر را برای رسمی کردن مالکیت‌تان انجام دهید:
- مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای تنظیم سند قطعی (اگر فروشنده همکاری می‌کند).
- طرح دعوا در دادگاه (مثلاً دعوای الزام به تنظیم سند رسمی علیه فروشنده).
- اقدام از طریق هیئت‌های قانون تعیین تکلیف املاک فاقد سند (اگر شرایطش را دارید).
- اقدام از طریق هیئت‌های قانون ساماندهی مسکن (در موارد مربوطه).
- ثبت درخواست صدور سند در اداره ثبت محل.
ب) ثبت مدرک اقدام در سامانه (حیاتی): هر اقدامی که انجام دادید (مثلاً گرفتن گواهی تقدیم دادخواست از دادگاه)، باید مدرک آن را فوراً در همان سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی با کد رهگیری خود بارگذاری کنید.
گام چهارم: پیگیری تا صدور سند رسمی
پرونده خود را در مرجع مربوطه (دادگاه، اداره ثبت و…) پیگیری کنید تا رأی نهایی یا سند رسمی به نام شما صادر شود.
هشدار اول: مهلت‌ها را از دست ندهید
مهلت‌ها را از دست ندهید زیرا عواقب آن بسیار سنگین است. قانون در مورد مهلت‌ها بسیار جدی است:
- مهلت اول (۲ سال برای ثبت ادعا): اگر در این مهلت ادعای خود را در سامانه ثبت نکنید.
- مهلت دوم (۲ سال برای اقدام قانونی پس از ثبت): اگر پس از ثبت ادعا، در این مهلت اقدام قانونی نکنید یا مدرک آن را در سامانه نگذارید.
عواقب از دست دادن مهلت‌ها
سند عادی شما در برابر اراضی دولتی و عمومی و همچنین در برابر اشخاص ثالثی که بعداً همان ملک را با سند رسمی و با حسن نیت خریده‌اند، اعتبار خود را از دست می‌دهد و دیگر قابل استناد نیست. شما فقط می‌توانید قیمت روز ملک را (احتمالاً) از فروشنده یا ایادی قبلی مطالبه کنید. (ماده ۱۰ قانون و ماده ۳۵ آیین‌نامه)
هشدار دوم: جریمه نقدی سنگین برای ثبت اطلاعات یا سند جعلی
ثبت هرگونه اطلاعات یا سند جعلی در این سامانه جرم محسوب شده و علاوه بر مجازات‌های کیفری جرم اصلی (مثل جعل)، جریمه نقدی سنگینی معادل ۲۰٪ قیمت روز ملک را در پی خواهد داشت. (تبصره ۵ ماده ۱۰)
چند نکته
– ثبت ادعا در سامانه به معنی گرفتن سند رسمی نیست؛ این فقط اولین قدم و پیش‌شرط لازم برای شروع فرآیند اخذ سند رسمی است و لذا اقدام قانونی پس از آن الزامی است.
– نقشه UTM را باید از کارشناسان رسمی نقشه‌برداری، مهندسان دارای پروانه یا دفاتر فنی مورد تأیید سازمان ثبت تهیه کنید. هزینه آن بسته به متراژ و مشخصات ملک متفاوت است.
– در صورت نداشتن پلاک ثبتی ملک، امکان مشخص کردن موقعیت ملک روی نقشه در سامانه وجود دارد.
