درخواست کانون وکلای دادگستری کردستان برای تبیین ابهامات موجود درباره صلاحیت، جایگاه و وظایف بازرس در کانون های وکلای دادگستری

جناب آقای دکتر ابراهیم کیانی

سرپرست محترم اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران (اسکودا)

با سلام و احترام؛

نظر به اهمیت و جایگاه رکن «بازرس» در ساختار کانون های وکلای دادگستری به عنوان یکی از ارکان تضمین کننده شفافیت سلامت اداری و صیانت از استقلال صنفی که حدود صلاحیت اختیارات و وظایف بازرس نه در متن لایحه قانونی استقلال و نه در آیین نامه اجرایی آن تعریف جامع و مشخص ندارد از این رو تبیین و بازنگری در جایگاه این رکن از ضروریات ساختار صنفی کانون‌های وکلاست و در این راستا به استحضار می‌رساند:

با وجود پیش بینی عنوان «بازرس» در ماده ۵ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳، قانونگذار صرفاً با ذکر عنوان بسنده نموده و شرح وظایف اختیارات و حدود نظارت تعیین نشده است.

این خلا در آیین نامه اجرایی مصوب ۱۴۰۰ نیز مرتفع نگردید و همچنان نسبت به نقش صلاحیت و جایگاه حقوقی بازرس سکوت قانون گذار مشهود است این امر در حالیست که به موجب ماده ۸۵ آیین نامه یاد شده با ایجاد نهادی جدید تحت عنوان اداره نظارت و بازرسی که جایگاه و شرح وظایف آن از مقررات تدوینی هر هیأت مدیره به مقررات تعیینی آیین نامه ی مبدل و به موجب بندهای شش گانه ی دارای اختیاراتی از جمله نظارت بر رفتار وکلا گزارش تخلفات همکاری با دادستان انتظامی و بررسی استمرار شرایط موضوع ماده ۲ قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت را دارا است با این وصف نهاد مزبور تابع رئیس کانون تلقی می شود در حالی که فلسفه وجودی و شرح وظایف بازرس که همانا نظارت مستقل و بی طرفانه با وجود برگزاری جلساتی از پیش مغفول مانده است.

به بیان دیگر اداره نظارت و بازرسی نهادی درون سازمانی است که تحت ارجاع امر رئیس کانون عمل می‌کند در حالی که «بازرس» به موجب لایحه استقلال رکن منتخب و ناظر بر عملکرد کل ارکان کانون است که این امر محل اختلاف نظر در عنوان و وظایف است. از سوی دیگر برخی با الهام از نظام حقوق شرکت ها بازرس را نهادی مستقل و خارج از هیأت مدیره و صرفاً پاسخگو در برابر مجمع عمومی تلقی می‌نمایند در حالی که در ساختار کنونی کانون های وکلای ایران با ماهیت صنفی نه مرجع پاسخگویی بازرس به طور روشن مشخص شده و نه ابزارهای نظارت و ضمانت اجرای گزارش‌های وی تعریف گردیده است و ابهام موجود در تمایز میان بازرس در هیأت مدیره و بازرس بر کانون یا هیأت مدیره به موجب موضوع جلسات برگزار شده موجب بروز دوگانگی در تفسیر و در نتیجه تداخل وظایف با سایر ارکان کانون شده است.

بر همین اساس با هدف رفع ابهام تفسیری و اصلاح ساختاری و ارتقای جایگاه نظارتی کانون‌ها پیشنهاد می‌گردد موضوع در دستور کار جلسه آتی شورایی اجرایی اسکودا و تشکیل کارگروهی تخصصی با هدف تدوین طرح اصلاحی و ایجاد وحدت رویه در این خصوص در اسکودا تشکیل گردد تا:

۱- جایگاه صلاحیت و حدود اختیارات و وظایف بازرس در آیین نامه اجرایی یاد شده به طور صریح و منسجم باز تعریف گردد.

۲- ابزارهای نظارت ضمانت اجرای گزارش ها و مرجع پاسخگویی وی به طور شفاف تبیین شود.

بدیهی است که نظارت مستقل، نه محدوده بلکه مکمل استقلال نهاد وکالت است و موجب شفافیت سلامت صنفی و افزایش اعتماد عمومی و صنف خواهد شد. امید است با تعامل و هم افزایی میان کانون‌های وکلای کشور شاهد تبیین روشن و مؤثر جایگاه بازرس در ساختار حقوقی و صنفی نهاد وکالت باشیم.

کیوان شریفی

بازرس کانون وکلای دادگستری کردستان