وکلاپرس- خانه فعالین محیط زیست و کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای آذربایجان شرقی بیانیه ای درباره بحران بی آبی دریاچه ارومیه منتشر کردند.
به گزارش وکلاپرس، خانه فعالین محیط زیست و توسعه پایدار استان آذربایجان شرقی و کمیسیون حقوق بشر کانون وکلای آذربایجان شرقی در بیانیهای که به تازگی منتشر کردهاند با اشاره به شرایط زیست محیطی دریاچه از پیگیریهای قضایی در خصوص تخلفات، قصور در مسئولیت، حیف و میل بیت المال، آسیب به محیط زیست توسط نهادها و ادارات مرتبط با ستاد احیای دریاچه اورمیه خبر داده اند.
بیشتر بخوانید:
متن بیانیه به شرح زیر است:
دریاچه اورمیه، بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران، و بزرگ ترین دریاچه آب شور منطقه میباشد. این دریاچه در منطقه ای از آذربایجان واقع است که تمام سرزمین های اطراف آن از منابع آبی و دریاها فاصله زیادی دارند. به این جهت نقش آن در محیط زیست منطقه از اهمیت خاصی برخوردار است.
سکونت گاههایی که حول این دریاچه شکل گرفته اند، اغلب تحت تاثیر شرایط اقلیمی، (دما، رطوبت و بارش) آن قرار دارند. همچنین تعداد بیشماری از پرندگان مهاجر یا بومی در فصول مختلف سال از این دریاچه بهره می گیرند و به این زیست بوم وابسته اند. در دهه های گذشته مدیران و تصمیم گیران به بهانه های بهبود معیشت امنیت غذایی و تامین آب شرب اقدام به توسعه بی رویه اراضی کشاورزی و احداث سدهای بیشمار در حوضه آبریز دریاچه سیستم ارومیه نمودند و این امر با الگوهای غیراصولی کشت ناکارآمد آبیاری صورت گرفت که علاوه بر هدر رفت آب در حوضه و عدم تخصیص حق آبه دریاچه، هیچ بهبودی در معیشت و امنیت غذایی مردم منطقه ایجاد نکرد.
عدم تخصیص حق آبه دریاچه اورمیه منجر به پسروی آب، کاهش وسعت آن به میزان قابل توجه و تبدیل شدن قسمتهای اعظم آن به نمک زار شد. و شاهد آن هستیم که زیست محیط منطقه دچار تغییر و هوای معتدل منطقه آذربایجان تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی شده است گمان میرود علاوه بر نمک، بسیاری از آلودگیها، شامل فلزات ومواد سمی سنگین مورد استفاده در صنعت و کشاورزی که به آبهای سطحی و زیر سطحی مرتبط با دریاچه نفوذ کرده بودند با شرایط موجود دریاچه بسیاری از این مواد سمی هوازی شده و بیماریهای تنفسی، قلبی و عروقی برای مردم منطقه و آسیب های غیر قابل جبران به زیست بوم بوجود آورده باشدو طبیعتا در صورت تداوم این شرایط تاثیر منفی، تغییرات میکروکلیما و مخاطرات آن فقط برای آذربایجان نخواهد بود و فاجعه اقلیمی تا شعاع ۵۰۰ کیلومتری این دریاچه را نیز شاهد خواهیم بود.
و این درحالی است که ما وارد آخرین سال برنامه هدفگذاری ستاد احیای دریاچه اورمیه شده ایم و طبق تقویم اعلام شده میبایست بعد از گذشت ۸ سال از اجرای برنامه های عملیاتی، آماده برپایی جشن احیا میشدیم که متاسفانه علی رغم صرف بودجه های مصوب توسط ادارات و نهادهای مرتبط امروز شاهد آن هستیم که تراز آبی دریاچه از زمان شروع فعالیت ستاد احیا نیز پایین تر رفته است و با روند فعلی به احتمال زیاد در سال جاری شاهد خشکیدن کامل دریاچه خواهیم بود.
لذا ما امضا کنندگان این بیانیه، وفق تکلیف و وظیفه انسانی و شهروندی که قانون اساسی کشورمان نیز موردتاکید قرار داده و اصل پنجاهم آن به تاسی از آموزه های دین مبین اسلام، حفاظت از محیط زیست را وظیفه ای عمومی تلقی نموده؛
تمامی اقدامات مقتضی را جهت جلوگیری از بروز فاجعه جبران ناپذیر خشک شدن دومین دریاچه شور جهان که ابعاد و تبعات مخرب گسترده اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و… در بر خواهد داشت؛ از مجاری قانونی پیگیری نموده و وجدان های بیدار جامعه را به انجام تکلیف قانونی مقرر در اصل پنجاهم قانون اساسی فرا می خوانیم و امیدواریم نگاه امنیتی به مساله دریاچه اورمیه که در دهه هشتاد و نود، دغدغه مندان و دلسوزان جامعه را با اتهامات سنگین امنیتی محکوم و صدای وجدان بیدارشان را که با بروز وضعیت بحرانی کنونی حقانیت آن عیان گردیده، خاموش نموده بودند؛ برچیده شده و با اعاده حیثیت از معترضان وضعیت بحرانی دریاچه که دغدغه ایشان نادیده گرفته شده و مورد محکومیت واقع شده اند، قـدم مثبتی در راه قدردانی از مردمی که منافع جامعه را بر منافع فردی خود ارجح دانسته و امر به معروف را شجاعانه و طبق حدیثی از حضرت علی (ع)« من دو حق بر گردن شما دارم؛ اول وفای به بیعت و دوم نصیحت کردن من به صورت آشکار و پنهان است. » به جا آورده اند؛ برداشته و از این سرمایه های عظیم اجتماعی استقبال نمایند.
چه آن که اگر گوش شنوایی برای شنیدن صدای ایشان در آن ایام بود، اکنون با چنین وضعیتی مواجه نمی بودیم. بی شک دست اندرکاران و مسئولان نظام على الخصوص ریاست محترم جمهور که وظیفه صیانت از قانون اساسی را نیز بر دوش می کشد، می بایست با استفاده از ظرفیتهای قانونی و کنوانسیون های بین المللی خصوصا کنوانسیون رامسر، کنوانسیون تنوع زیستی، کنوانسیون حفاظت گونه های مهاجر و برنامه انسان و زیست کره یونسکو که رعایت و عمل به مفاد آنها به عنوان قوه مجریه، تکلیف ایشان می باشد؛ ضمن جلب کمکهای فنی، تخصصی و مالی بین المللی، روند احیای دریاچه را از روی کاغذ، وارد فاز عملیاتی نمایند.
همچنین از نهادهای مرتبط درخواست میکنیم جهت تنویر افکار عمومی نسبت به پاسخگویی شفاف به سوالات زیر اقدام سریع به عمل آورند.
دلایل عدم اثربخشی اقدامات در خصوص کنترل و کاهش مصرف آب توسط جهاد کشاورزی استانهای آذربایجان شرقی و غربی (با لحاظ بودجه تخصیصی).
علل عدم حصول به نتیجه در اقدمات تامین آب برای دریاچه اورمیه از منابع جدید توسط وزارت نیرو (با لحاظ بودجه تخصیصی)
ناکارآمدی در کنترل و کاهش برداشت از منابع آب سطحی و زیرزمینی توسط وزارت نیرو (با لحاظ بودجه تخصیصی).
نافرجامی در پروژه های مرتبط با تسهیل و افزایش حجم آب ورودی به دریاچه از طریق اقدامات فیزیکی و سازه ای توسط آب منطقه ای استانهای آذربایجان غربی و شرقی (با لحاظ بودجه تخصیصی).
عدم اثر بخشی اقدامات مطالعاتی و نرم افزاری آب منطقه ای، جهاد کشاورزی و حفاظت محیط زیست (با لحاظ بودجه تخصیصی)
عدم اجرای اقدامات حفاظتی و کاهش اثرات بحران دریاچه اورمیه توسط شرکتهای آب منطقه ای و حفاظت محیط زیست (با لحاظ بودجه تخصیصی)
و در نهایت امضا کنندگان این بیانیه پیگیریهای قضایی در خصوص تخلفات، قصور در مسئولیت، حیف و میل بیت المال، آسیب به محیط زیست توسط نهادها و ادارات مرتبط با ستاد احیای دریاچه اورمیه را برای خود محفوظ دانسته و از مجاری حقوقی اقدامات مقتضی را به عمل خواهند آورد. ان شاء الله