آیین نامه حمایت از ایمن سازی تأسیسات گردشگری
مصوب ۱۴۰۳/۲/۲۳ هیات وزیران
ماده ۱– در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
۱- وزارت: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی.
۲- تأسیسات گردشگری: هریک از تأسیسات گردشگری اقامتی مندرج در ماده (۱) آییننامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجهبندی و نرخگذاری تأسیسات گردشگری و نظارت بر آنها، موضوع تصویبنامه شماره ۷۵۷۹۱/ت۵۱۰۰۱هـ مورخ ۱۱/۶/۱۳۹۴، که با اخذ مجوز از وزارت فعالیت مینمایند.
۳- متقاضی: شخص حقیقی یا حقوقی که درخواست صدور مجوز تأسیس و بهرهبرداری یک یا چند عنوان از مصادیق تأسیسات گردشگری را دارد.
۴- واحد در حال احداث: هر یک از مصادیق تأسیسات گردشگری که متقاضی آن قصد ایجاد بنا یا سازه را داشته یا بنای ساختمانی آن در مرحله سفتکاری و یا قبل از آن بوده و پس از طی فرآیند مربوط به صدور موافقت اصولی، درخواست احداث و بهرهبرداری واحد گردشگری را دارد.
۵- واحد تبدیلی: واحدهایی که بنای ساختمانی آن در حال حاضر وجود داشته و متقاضی آن درخواست تبدیل آن بنا به یکی از مصادیق گردشگری را دارد.
۶- تأسیسات گردشگری فاقد استحکام بنا و مقاومت در برابر آتش: ساختمانها و تأسیسات گردشگری پرخطر، ناایمن و کمخطر.
۷- بهسازی: مجموعه اقدامات فنی – اجرایی شامل ارزیابی، طراحی، اجرا و نظارت بر ساختمانها و تأسیسات فاقد ایمنی در برابر زلزله و آتش و سیل، وفق مقررات ملی ساختمان، آییننامه طراحی ساختمان در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) و پیوستهای آن و یا نشریات فنی سازمان برنامه و بودجه کشور حسب مرجع تأمینکننده مالی آن.
۸- تأسیسات پرخطر: هریک از ساختمانها و تأسیسات گردشگری که مطابق ضوابط و مقررات مباحث ملی ساختمان و آییننامه طراحی ساختمان در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) و سایر ضوابط موجود، علاوه بر اینکه ساختار(سیستم) سازهای و عملکردی مقاوم در برابر زلزله و امکانات حفاظت در برابر آتش در آنها وجود ندارد، امکان بیشترین خطر و تلفات جانی را نیز به همراه داشته و به تشخیص کارشناس ذیصلاح، امکان فنی بهسازی در برابر زلزله، آتش و سیل را ندارد.
۹- تأسیسات ناایمن: هریک از ساختمانها و تأسیسات گردشگری که مشمول تعریف تأسیسات پرخطر نبوده، لیکن به علت نقص اساسی و یا عدم وجود ساختار (سیستم) سازهای مقاوم در برابر زلزله و یا نقص شرایط حفاظت در مقابل آتش و سیل، نیاز به بهسازی دارد.
۱۰- تأسیسات کمخطر: هریک از ساختمانها و تأسیسات گردشگری که مطابق ضوابط و مقررات فنی و مهندسی زمان خود طراحی و اجرا شدهاند، لیکن وفق ویرایشهای جدید مقررات ملی ساختمان و آییننامه طراحی ساختمان در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) دارای ضعف ایمنی در برابر زلزله، آتش و سیل بوده و نیازمند اقدامات تکمیلی بهسازی میباشند.
ماده ۲– صدور پروانه بهرهبرداری برای متقاضی ایجاد واحد احداثی توسط وزارت، منوط به دارابودن پروانه ساخت و گواهی پایان کار یا تأییدیه ایمنی از سوی مرجع صدور پروانه ساخت میباشد.
ماده ۳– در فرآیند ساخت تأسیسات گردشگری، علاوه بر لزوم رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی درخصوص ایمنی و اصول فنی و پایش(کنترل) ساخت و سازها، اجرا و پیادهسازی ضوابط تخصصی ابلاغ شده از سوی وزارت الزامی است و شهرداریها و سایر مراجع صدور پروانه ساخت موظفند قبل از صدور پروانه ساختمانی، تنها نقشههایی را بپذیرند که مورد تأیید وزارت نیز قرار گرفتهاند.
ماده ۴– وزارت راه و شهرسازی موظف است با هماهنگی وزارت، حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه نسبت به شناسایی و درجهبندی تأسیسات گردشگری فاقد استحکام بنا و مقاومت در برابر آتش در سه گروه پرخطر، ناایمن و کمخطر اقدام نماید.
تبصره- شهرداریها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی مکلفند در ارزیابی ایمنی با وزارت راه و شهرسازی همکاری نمایند و نسبت به ابلاغ اخطار رفع خطر تأسیسات گردشگری موضوع این ماده اقدام کنند.
ماده ۵– سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و سایر دستگاههای ذیربط تسهیلات مورد نیاز مربوط به بهسازی تأسیسات گردشگری فاقد استحکام بنا و مقاومت در برابر آتش را در اولویت پرداخت تسهیلات مربوط به حمایت از اشتغال قرار دهد و در لوایح بودجه سنواتی پیشبینی نماید.
تبصره- درصورت فراهمبودن تسهیلات و عدم اقدام به استحکام بخشی از سوی مالک، پروانه بهرهبرداری تمدید نمیشود و وزارت موظف است مراتب را به مراجع انتظامی و قضایی برای جلوگیری از فعالیت اعلام نماید.
ماده ۶– تمدید پروانه بهرهبرداری تأسیسات گردشگری پرخطر، ممنوع بوده و این گروه از تأسیسات گردشگری از حیث اعطای تسهیلات نوسازی در اولویت میباشند.
ماده ۷- صدور پروانه بهرهبرداری گردشگری برای واحدهای تبدیلی فاقد پایانکار، منوط به اخذ تأییدیه ایمنی از مرجع صدور پروانه ساختمانی است.
ماده ۸– تمدید پروانه بهرهبرداری تأسیسات گردشگری فاقد استحکام بنا و مقاومت در برابر آتش که گواهی پایان کار ندارند، در صورتی که در فهرست تأسیسات گردشگری پرخطر نباشد، با اخذ بیمهنامه مسئولیت مدنی در قبال کارکنان و اشخاص ثالث، بیمهنامه آتش سوزی و خطرات تبعی و اخذ تعهدنامه از بهرهبردار مبنی بر قبول مسئولیت، حداکثر برای یک دوره سه ساله بلامانع است و در صورتی که در طول این مدت با وجود فراهم بودن تسهیلات بانکی، تأییدیه ایمنی مرجع ذیربط را اخذ ننماید، مطابق تبصره ماده (۵) این آییننامه از فعالیت آن ممانعت به عمل میآید.
ماده ۹– صدور و تمدید پروانه بهرهبرداری تأسیسات گردشگری واقع در بافتهای تاریخی که نوسازی و بهسازی آنها به لحاظ قوانین میراث فرهنگی دارای محدودیت بوده و همچنین اقامتگاههای بومگردی و سنتی، مستلزم اخذ بیمهنامه مسئولیت مدنی در قبال کارکنان و اشخاص ثالث، بیمهنامه آتشسوزی و اخذ تعهدنامه از بهرهبردار مبنی بر قبول مسئولیت و مشروط به رعایت ضوابط تخصصی ارزیابی وزارت میباشد.
ماده ۱۰– ادارههای نظارت بر اماکن عمومی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلفند با اعلام وزارت، نسبت به جلوگیری از فعالیت واحدهای غیرمجاز که بدون اخذ پروانه از وزارت نسبت به اسکان و پذیرایی میهمانان و مسافران مبادرت مینمایند، جلوگیری نمایند.
تبصره- تشکلهای حرفهای گردشگری موظفند در شناسایی واحدهای غیرمجاز و فاقد مجوز بهرهبرداری، همکاری لازم را با دستگاههای ذیربط به عمل آورند.
ماده۱۱- وزارت مکلف است ضمن نظارت مستمر بر فعالیت تأسیسات گردشگری، با همکاری تشکلهای حرفهای ذیربط، گزارش اجرای این آییننامه را در مقاطع زمانی شش ماهه به کمیسیون فرهنگی و اجتماعی هیئت دولت ارائه کند.
معاون اول رئیس جمهور – محمد مخبر