فرزانه صفری ـ همایش سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران را که دوبار در سال و هر بار به میزبانی یکی از کانون‌های وکلای دادگستری برگزار می‌شود، می‌توان مهم‌ترین رویداد حرفه‌ای جامعه وکلای ایران دانست.
سی‌وسومین همایش سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران در ۲۲ و ۲۳ آبان و با حضور اعضای هیأت مدیره کانون‌های بیست‌و‌پنج‌گانه به میزبانی کانون وکلای دادگستری فارس و کهگیلویه و بویراحمد در شهر شیراز برگزار شد. در این همایش، بر اساس محورهای از پیش تعیین‌شده بر سه موضوع حق دفاع مردم، مشارکت وکلا در مسائل حقوقی بین‌المللی کشور و ارتقا مشاوره و وکالت معاضدتی به شهروندان، تأکید و تلاش شد تا اتحاد و هماهنگی کانون‌های وکلای کشور در قامت لباس متحدالشکل وکالت به نمایش گذاشته شود.
از دیگر نکات جالب توجه در این مراسم شعرخوانی «هومان پارسا»، رئیس کانون وکلای میزبان بود که با ذکر گفتگوی چنار تنومند و کدوی مغرور از زبان «ناصر خسرو»، تعریضی به هجمه‌های اخیر علیه کانون‌های وکلا زد و توضیحاتی در این باب بیان کرد.
در این همایش انتخابات هیأت رئیسه اسکودا نیز برگزار شد که به ترتیب مرتضی شهبازی‌نیا، علی پزشکی، ابراهیم کیانی، امیرحسین سجادیه و حسین حجتی به سمت‌های رئیس، نائب رئیس اول و دوم و بازرس اصلی و علی‌البدل برای مدت دو سال انتخاب شدند.
رئیس پیشین و فعلی اتحادیه سراسری اسکودا در آیین گشایش همایش شیراز ضمن بیان این نکته که استقلال وکلا حق عامه است، بیان کرد: «در بخش حقوق ملت در قانون اساسی نیز این مورد به رسمیت شناخته شده است. حفظ استقلال کانون وکلا به خاطر ملت است نه وکلا و اقدامی بر خلاف آن اقدامی برخلاف امنیت ملی است که ما در مقابل آن دفاع می‌کنیم. ما سیاسی نیستیم اما منافع ملی برایمان مهم است.»
دکتر شهبازی‌نیا در مورد اتهام انحصارطلبی به کانون‌های وکلا نیز گفت: «وکلا را متهم می‌کنند به انحصار اما این بهانه‌ای برای ضربه زدن به استقلال است. مسئله، ظرفیت نیست. ما هرساله برای جذ وکیل آزمون برگزار کرده‌ایم. این چه انحصارگرایی‌ای است؟ ابتذالی که گریبان آموزش رشته حقوق را گرفته مشکل‌ساز شده است.»
این استاد دانشگاه در ادامه ضمن اشاره به این مطلب که نهاد وکالت دستاورد تاریخی و تکمیل‌کننده مشروطیت در ایران است، به انتقاد از اداره آیین‌نامه‌ای کشور پرداخت و افزود: «ما اداره آیین نامه‌ای قوه قضائیه را قبول نداریم و تا جایی که بتوانیم زیر بار نمی‌رویم. نباید مجلس را دور زد. نهاد وکالت در این زمینه نگرانی دارد و قوه قضائیه نگذارد جمعیت وکلا دلزده شوند. عزیزان به گونه‌ای رفتار کنند که بفهمیم همه در یک کشتی هستیم و همه یک مقصد داریم.»
ضعف اطلاع‌رسانی همایش سی‌وسوم را باید یک نقیصه شاخص آن دانست. علی‌رغم وعد‌ه‌ی خبررسانی لحظه به لحظه در وبسایت کانون وکلای دادگستری فارس، تنها به انتشار چند عکس در ساعات اولیه برگزاری همایش اکتفا شد. البته همچون ادوار گذشته از محتوا و مشروح مذاکرات مدیران نهاد وکالت در این دو روز هیچ خبری منتشر نشد و همایش نهایتاً به سیاق دوره‌های پیشین با صدور بیانیه پایانی به کار خود خاتمه داد.
بیانیه پایانی همایش سی‌وسوم
۱. اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ضمن تقدیر از تلاش‌های وکلای توانمند و مجرب در حفظ منافع ملی کشور در سال‌های اخیر که منجر به توفیق در دعاوی بین المللی گردیده است، همچنان خود را برای دفاع از حقوق ملت و منافع ملی در دعاوی بین المللی اعلام می‌نماید.
۲. کانون‌های وکلای دادگستری از دیرباز دسترسی آسان به عدالت قضایی را برای همه شهروندان از طریق ارائه خدمات گسترده معاضدتی و وکالت‌های تسخیری فراهم نموده و در تأمین حقوق دفاعی آنان از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد و معتقد است این تلاش‌ها در کاهش اطاله دادرسی، کاهش اشتباهات قضایی و حفظ حقوق شهروندی آثار غیر قابل انکار دارد.
۳. کانون‌های وکلای دادگستری با اعتقاد به حاکمیت قانون، قاعده‌گذاری آیین‌نامه‌ای را بر خلاف این سرمایه بزرگ حقوقی و ناقض صلاحیت قانونگذاری و موجب بی‌نظمی در نظام حقوقی می‌داند. لذا ضمن تأکید بر ضرورت مقابله با مفاسد اقتصادی و لزوم تقویت سلامت نظام اداری کشور، آمادگی کانون‌های وکلای دادگستری را در جهت ارتقای سلامت نظام اداری اعلام و بر رعایت قانون آیین دادرسی کیفری در فرآیند دادرسی تأکید می‌نماید.
۴. وجود کانون‌های وکلای دادگستری مستقل، یکی از سرمایه‌های بزرگ نظام‌های حقوقی است و آثار آن بر استقرار دموکراسی، توسعه ملی، سرمایه‌گذاری خارجی و اعتبار احکام صادره از دادگاه‌ها در مراجع بین‌المللی بر کسی پوشیده نیست. تضعیف این نهاد، سیاست نادرستی است که بر توسعه ملی کشور تأثیر خواهد گذاشت. کانون‌های وکلای دادگستری مخالفت جدی هجمه‌های با خط‌مشی و رویه‌های عملی اخیر که استقلال کانون‌های وکلا و حق دفاع مردم را نشانه گرفته است، از جمله تبلیغات رسانه‌ای سراسری بدون فرصت پاسخگویی، برگزاری آزمون خلاف قانون، جذب غیر قانونی وکیل و تأسیس و فعالیت مؤسسات حقوقی غیر مجاز اعلام می‌دارند. حفظ و توسعه نهادهای مدنی از لوازم ذاتی حاکمیت قانون بوده و هجمه‌های سازمان‌یافته به آن خصوصاً بر کانون وکلای دادگستری و وکیل دادگستری، غیر قابل پذیرش و مغایر با منافع ملی کشور است.
۵. کانون‌های وکلای دادگستری بر لزوم حذف تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری که مغایر با قانون اساسی و حقوق دفاعی متهم است، تأکید نموده و همه وکلا را واجد صلاحیت اقدام برای دفاع از متهمین می‌دانند؛ زیرا انتخاب وکیل حق مردم بوده، ایجاد محدودیت در آن مغایر حقوق بنیادین مردم است.
۶. با توجه به تأکید ریاست محترم قوه قضاییه بر رعایت قانون‌مداری در فرآیند دادرسی، لزوم رعایت ماده واحده انتخاب وکیل توسط اصحاب دعوی، مصوب سال ۱۳۷۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام و مصونیت و برخورداری از تأمینات شغلی وکلای دادگستری در مقام دفاع، به کلیه مراجع قضایی و مآلاً درخوست بازنگری در احکام محکومیت همکاران وکیل، مورد تقاضا است.
۷. هیأت عمومی ضمن تشکر از میزبانی کانون وکلای دادگستری فارس و کهگیلویه و بویر احمد، کانون وکلای دادگستری اصفهان را میزبان همایش سی‌وچهارم تعیین می‌نماید.
حضور در حافظیه و گرفتن عکس یادگاری در پایان این نشست، یکی از معدود ابتکارات کانون وکلای دادگستری فارس و کهگیلویه و بویر احمد در این دوره بود. حضوری که یادآور این ابیات از دیوان حافظ است:
چگونه دعوی وصلت کنم به جان که شده است
تنم وکیل قضا و دلم ضمان فراق
به پای شوق گر این ره به سر شدی حافظ
به دست هجر ندادی کسی عنان فراق