نشست قضایی با موضوع بررسی صدور قرار التزام برای متهم نوجوان
تاریخ برگزاری: ۱۴۰۱/۰۹/۰۱
موضوع:
بررسی صدور قرار التزام برای متهم نوجوان
پرسش:
آیا در خصوص متهم نوجوان میتوان قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر کرد؟ قرار وثیقه ای که منتهی به تودیع وثیقه متعلق به نوجوان شود. چطور؟
نظر هیئت عالی:
نظریه اداره حقوقی به شماره ۱۶۶/۱۴۰۰/۷ مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۲۹ عیناً به شرح ذیل مورد تأیید اعضای محترم هیأت عالی است با توجه به سیاق ماده ۲۸۷ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ و تصریح به امکان صدور قرار وثیقه در مورد متهمان پانزده تا هیجده سال که نسبت به قرار التزام با تعیین وجه التزام شدیدتر است و با عنایت به اینکه قرار اخیرالذکر نسبت به متهمان مساعدتر بوده و هدف قانون گذار نیز تسامح و تساهل نسبت به اطفال و نوجوانان است.
بنابراین اولا امکان صدور قرار التزام برای متهمان پانزده تا هجده سال وجود دارد و تایید ولی قهری یا قیم شرط صحت چنین قراری نیست.
ثانیا با توجه به اطلاق حکم ماده در مورد امکان قبول و معرفی وثیقه توسط خود متهم به طریق اولی در مورد قرار التزام با تعیین وجه هم این امکان وجود دارد به ویژه آنکه این تفسیر با مصلحت این دسته از متهمان انطباق بیشتری دارد؛ از سپردن آنان به کانون اصلاح و تربیت پیشگیری میکند و هم سو با تکلیف مقرر در ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ است.
نظر اکثریت:
ملتزم شدن متهم با قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام و نیز تودیع وثیقه مستلزم آن است که متهم رشید بوده و توان اداره امور مالی خود را داشته باشد. این در حالی است که نوجوان قادر به مداخله در امور مالی خود نبوده لذا امکان صدور قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام در خصوص متهم نوجوان وجود ندارد؛ همچنین نمیتوان وثیقه تودیع شده از سوی وی را پذیرفت بخش انتهایی ماده ۲۷۸ ق.آ.د.ک اشاره به التزام نوجوان به حضور بدون تبعات مالی دارد.
نظر اقلیت:
با عنایت به اینکه امکان صدور قرار کفالت برای نوجوان وجود دارد امکان صدور قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام در خصوص وی که قرار تامین سبک تری است به طریق اولی ممکن است بخش انتهایی ماده ۲۷ ق.آ.د.ک نیز موید همین امر است. در خصوص صدور قرار وثیقه نیز منع قانونی وجود ندارد.
