وکلاپرس- رئیس دستگاه قضا، به مناسبت ۵ خرداد «روز ملی حمایت از خانواده زندانیان» طی سخنانی در نشست با جمعی از خیّرین حوزه کمک به خانواده زندانیان، در خصوص شرایط و امکانات زندانیان نکاتی را بیان کرد.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای در این نشست، ضمن تبیین و تشریح عوامل دخیل در بازاجتماعی شدن زندانیان، اظهار کرد: باید بستر‌های بازگشت زندانیان به آغوش جامعه را فراهم آوریم و در این مسیر، وظیفه و مسئولیت اصلی برعهده ما در دستگاه قضایی است.
بستر بازگشت زندانیان به آغوش جامعه را باید فراهم کنیم
رئیس دستگاه قضا بیان داشت: زندان رفتن یک امر استثنایی است؛ به این معنا که زندان رفتن یک فرد امری خلاف اصل و قاعده است و استثناء محسوب می‌شود؛ انسان‌ها باید آزاد باشند، اما به هر حال مجموعه مسائلی پیش می‌آید که سبب می‌شوند فرد دست به ارتکاب اقداماتی بزند که ناچاراً باید محبوس شود؛ همت ما باید معطوف به آن باشد که این امر استثناء را به حداقل برسانیم.
رئیس عدلیه تصریح کرد: وقتی فردی به تحمل زندان محکوم می‌شود، ضرورت دارد که در همان ابتدای امر شرایط و بستر‌های بازگشت او به جامعه را فراهم کنیم و این بازگشت باید به گونه‌ای باشد که نه خودِ فرد و نه اطرافیان او و جامعه این احساس را نداشته باشند که با یک هم‌خانواده و یا هم‌شهریِ زندان‌رفته طرف هستند.
قاضی‌القضات افزود: در مرحله بعدی باید شرایطی فراهم آوریم که فرد آزاد شده از زندان، دیگر به ندامتگاه بازنگردد؛ بدین معنا که دیگر به سمت کار خلاف و مجرمانه نرود؛ نباید چنین فضایی بر روحیات فردِ آزاد شده از زندان حاکم شود که «دیگر آب از سر من گذشته است و چوب حراج به حیثیتم خورده است و دیگر در اجتماع محلی از اِعراب ندارم و حتی کسی به من شغل هم نمی‌دهد»!
بیشتر بخوانید:
گزارش رئیس قوه قضاییه از دیدار با زندانیانی که بابت خسارت تأخیر تأدیه در زندان اوین به سر می‌برند
رئیس قوه قضاییه اظهار داشت: در خودِ محیط زندان باید بستر‌های اصلاح و بازاجتماعی شدن زندانی فراهم باشد؛ نباید عمر زندانی در زندان به بطالت بگذرد؛ محیط زندان باید به‌گونه‌ای باشد که زندانی پس از بازگشت به آغوش جامعه بتواند گلیم خود را از آب بکشد و با فراگیری یک حرفه‌ی آبرومند به یک نیروی کارآمد اجتماعی تبدیل شود.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای اظهار داشت: باید به گونه‌ای باشد که دغدغه زندانی در محیط زندان، اصلاح و بازاجتماعی شدن باشد؛ اینکه زندانی در داخل ندامتگاه مدام در فکر و دغدغه خانواده خود و تحصیل و اشتغال و آینده فرزندانش باشد، می‌تواند برای او واجد اثرات روحی مخربی باشد؛ اینکه یکی از نزدیکان فردِ زندانی در مراحل گزینش برای استخدام در شغلی اداری، بواسطه نسبت خویشاوندی با آن فردِ زندانی، دچار مشکل شود نیز می‌تواند بر روحیه فرد زندانی و خانواده او اثر سوء برجای گذارد.
دستور محسنی اژه‌ای به پژوهشگاه قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها برای آسیب‌شناسی عوامل زندان رفتن افراد
رئیس قوه قضاییه بیان داشت: به پژوهشگاه قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها دستور می‌دهم که سازوکار و بسته مطالعاتی – پژوهشی جامعی را در باب علل و عوامل زندان رفتن افراد و راهکار‌های بازاجتماعی شدن و اصلاح زندانیان تدوین نمایند؛ در این بسته مطالعاتی – پژوهشی باید مشخص باشد که آیا برای کاستن از حجم زندانیان به وضع و اصلاح قوانین نیازمندیم یا خیر؟ در این بسته باید مشخص باشد که چه آموزش‌ها و آگاهی‌های عمومی سبب تقلیل آمار زندانیان می‌شود؛ این بسته باید حاوی این نکته باشد که چه روش‌های حرفه‌آموزی به زندانیان، سودمندتر و پربازده‌تر هستند؛ در بسته‌ی مطالعاتی – پژوهشی مورد اشاره باید روش‌های نحوه ارتباط و تعامل مطلوب زندانی و زندانبان و زندانی و خانواده او، تعبیه شود.
بیشتر بخوانید:
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: این سازوکار و این بسته مطالعاتی – پژوهشی باید در مرئی و معرض دید عموم مردم و عموم خیّرین قرار گیرد تا مسیر کار خیر و نیکوکاری برای متمایلین فراهم شود؛ گاهی فردی می‌خواهد کار خیر کند، اما نمی‌داند در حال حاضر کدام کارِ خیر و حسنه در اولویت می‌باشد؛ گاهی فردی تمکن مالی ندارد، اما با فکر و ایده خود می‌تواند یاری‌رسان باشد؛ افرادی نیز هستند که لزوماً پول و یا ایده ندارند، اما با حرفه و شغل‌شان می‌توانند مددکار زندانیان و خانواده‌های آنان باشند؛ مجموعه این موضوعات باید در سازوکاری که ما در قوه قضاییه تعبیه میکنیم لحاظ شوند؛ من اذعان دارم که ما با فقدان این سازوکار جامع مواجه هستیم.
رئیس عدلیه بیان داشت: یک نکته‌ای که هم ما در قوه قضاییه و هم شما مردم و خیّرین باید به آن توجه ویژه داشته باشید آن است که کمک‌رسانی و دستگیری از زندانیان و خانواده‌های آنان باید همراه با حفظ کرامت و آبروی آن‌ها باشد و قطعاً این امر اجر و ثواب کار خیر را مضاعف می‌گرداند.
قاضی‌القضات افزود: بسیاری از افرادی که جرمی مرتکب شده و محکوم شده‌اند، قابل بازگشت و جبران‌مافات هستند؛ ممکن است انسان‌هایی باشند که همه پل‌های پشت سر خود را خراب کرده‌اند، اما بسیاری از مجرمین قابل بازگشت و جبران‌مافات هستند؛ لذا ما باید بسترساز این بازگشت و جبران‌مافات باشیم.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه خطاب به محمدی رئیس سازمان زندان‌ها گفت: ما باید در حوزه کمک به زندانیان و خانواده‌های آنان، بصورت هدفمندتر و با لحاظ اولویت‌ها حرکت کنیم؛ در گام اول، پیشگیری از به زندان افتادن افراد را مدنظر قرار دهیم و سپس به بازاجتماعی شدن، اصلاح، حرفه‌آموزی، ترک عادت ناپسند و رشد دانش و آگاهی در زندانی کمک رسانیم؛ همچنین شرایطی را فراهم آوریم که ارتباط زندانی و خانواده‌اش، هدفمندتر باشد؛ همچنین باید شرایطی فراهم آوریم که ارتباط وثیق‌تری میان فرد نیکوکار و فرد مستحق ایجاد شود.
منبع: مرکز رسانه قوه قضاییه