صورت جلسه نشست قضائی با موضوع قابلیت افراز ملک مرهونه بین شرکا
تاریخ برگزاری: ۱۳۸۴/۰۹/۱۰
موضوع
قابلیت افراز مال مرهونه
پرسش
آیا مال مرهونه قابلیت افراز دارد؟
نظر هیئت عالی
برای روشن شدن قضیه باید گفت رهن عقدی است که به موجب آن مدیون مالی را به منظور وثیقه به دائن می‌دهد. بنابراین، مال مرهونه از مالکیت راهن خارج نمی‌شود و به مجرد پرداخت دین، رهن به خودی خود فک می‌شود زیرا عقد رهن عقدی است تبعی و مادام که دین باقی است رهن نیز باقی خواهد بود و در این صورت راهن نمی‌تواند در رهن تصرفی کند که منافات حق مرتهن باشد مگر به اذن مرتهن (ماده ۷۹۳ قانون مدنی) چون افراز مال مرهونه منافاتی با حقوق مرتهن ندارد و شاید سبب افزایش بهای مرهونه گردد بلا اشکال است.
نظر اکثریت
چون تصرف در مال مرهونه مادام که مخل حق مرتهن نباشد بلامانع است و نظر به این که افراز و فروش مال مرهونه منافی حقوق مرتهن تلقی نمی‌شود، با لحاظ حقوق مرتهن در جریان رسیدگی و تصریح آن در دادنامه پذیرش دادخواست افراز و فروش نسبت به مال مورد رهن و صدور حکم منع قانونی ندارد.
نظر اقلیت
به نظر میرسد افراز مال مرهونه که موجب نقصان فاحش یا تلف شدن و یا از مالیت افتادن ملک شود با حقوق مرتهن منافات داشته و چنین افرازی صحیح نیست.
بیشتر بخوانید:
- نظریه مشورتی با موضوع مزایده مال مرهونه با لحاظ رأی وحدت رویه ۸۳۲
- رای وحدت رویه ۸۳۲ هیات عمومی دیوان عالی کشور درباره دعوای الزام به فک رهن عین مرهونه فروخته شده
- گزارش دیوان عالی کشور در خصوص رأی وحدت رویه دعوی الزام فروشنده مال مرهونه به فک رهن
منبع: مهران زاهدیان قاضی دادگستری