وکلاپرس- دکتر علی خالقی حقوقدان و وکیل دادگستری در یادداشتی قانون عفاف و حجاب را از منظر «اصل شفافیت قانون» مورد نقد و بررسی قرار داده است.
به گزارش وکلاپرس، متن غیر رسمی قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب روز دهم آذر ماه مشتمل بر ۷۴ ماده منتشر شد و موجی از انتقادات و تحلیل ها را با خود به همراه داشت.
از جمله:
- نقض اصل شخصی بودن مجازات در قانون حجاب
- سایه سنگین قانون حجاب بر سر وکلای دادگستری
- تعارضات قانون حجاب و عفاف با حقوق اساسی ملت از نگاه دو حقوقدان
- لایحه عفاف و حجاب؛ قانون یا زور؟
- تجسس همگانی و قانون حجاب
همچنین دکتر علی خالقی استاد دانشگاه تهران در یادداشتی قانون عفاف و حجاب را از منظر «اصل شفافیت قانون» مورد نقد و بررسی قرار داده و در بخشی از آن عنوان داشته است: قانون معروف به عفاف و حجاب، به دلیل استفاده از کلمات و عبارات مبهم، دو پهلو و کشدار، قانونى غیرشفاف و در یک کلام، قانونى بد است که مى تواند هم از سوى شهروندان و هم از سوى قضات و ضابطان، بد هم اجراء شود.
متن کامل یادداشت به شرح زیر است:
قانون باید شفاف باشد. یعنی کلمات و عبارات به کار رفته در متن قانون باید روشن و به دور از ابهام باشد، به طورى که مردم عادی بتوانند با خواندن آن منظور قانونگذار را بفهمند و به آن عمل کنند.
رعایت اصل شفافیت در قوانینى که عملى را جرم اعلام و مجازات آن را تعیین مى کنند از اهمیتى بسیار بیشتر برخوردار است، زیرا عدم درک صحیح قانون و مقصود قانونگذار موجب عدم اجراى درست قانون، و عدم اجراى درست قانون موجب اِعمال مجازات هایى گاه شدید مى شود. اگر قانون مبهم و غیر شفاف باشد، قابل تفسیر به معانى و مقاصد مختلف خواهد بود و هر گاه قانونى تاب تفسیرهاى مختلف را داشته باشد، بستر مناسبى براى سوءاستفاده و تجاوز به حقوق مردم فراهم خواهد ساخت.
قانون معروف به عفاف و حجاب، به دلیل استفاده از کلمات و عبارات مبهم، دو پهلو و کشدار، قانونى غیرشفاف و در یک کلام، قانونى بد است که مى تواند هم از سوى شهروندان و هم از سوى قضات و ضابطان، بد هم اجراء شود.
کلماتى مانند «برهنگى»، «بى عفتى»، «معاند»، «شهرت» یا «تأثیرگذارى اجتماعى» از جمله این نوع واژگان مبهم و غیرشفاف است. به عبارت دیگر، مثلاً معلوم نیست که منظور از برهنگى، برهنگى کامل است یا برهنگى بخشى از بدن (ماده ۴۹) و اگر مردى در تابستان پیراهن از تن برکنده یا شلوارک به پا داشته باشد، مشمول این عنوان است یا خیر.
یا معاند کیست و به چه شخص یا گروه یا سازمانى گفته مى شود که اگر کسى با همکارى با «دولتها، شبکه ها، رسانه ها، گروه ها یا سازمان هاى خارجى یا معاند» مرتکب ترویج برهنگى یا بى عفتى گردد، مجازات مى شود (ماده ۳۷).
یا شخص داراى «شهرت یا تأثیرگذارى اجتماعى» کیست که در صورت ارتکاب برخى از جرائم موضوع این قانون، علاوه بر مجازات عمل، به واسطه شهرت یا تأثیرگذارى اجتماعى خود به ۹۲۰ میلیون تومان جزاى نقدى یا مصادره پنج درصد کل اموالش و همچنین ممنوع الخروجى و ممنوعیت از فعالیت عمومى در فضاى مجازى و لغو کلیه معافیتهاى مالیاتى محکوم مى شود (ماده ۴۲).
منظور، شهرت در سطح یک شهر یا استان یا کشور است؟ هر چند که شهرت یا تأثیرگذارى اجتماعى یک فرد ممکن است به دلیل خدمات اجتماعى، ملى یا انسانی او باشد و چنین مجازاتى براى او سزاوار نباشد، اما به خوبى پیداست که این ابهام مى تواند موجب برداشت هاى مختلف از قانون گردد.
یا جرم بودن «تبلیغ… عروسکِ مروج… کشف حجاب» (ماده ۴۴) یعنى چه و آیا زین پس، تبلیغ فروش عروسک باربى توسط پلتفرم هاى فروش آنلاین جرم خواهد بود ؟!