نمونه رای با موضوع محکومیت به سه برابر هزینه دادرسی به دلیل سواستفاده از حق
نمونه رای با موضوع محکومیت به سه برابر هزینه دادرسی به دلیل سواستفاده از حق
- شماره دادنامه:۱۴۰۴۳…
- تاریخ تنظیم: ۱۴۰۴/۰۲/۱۰
- شماره پرونده: ۱۴۰۳…
- شماره بایگانی شعبه: …
پرونده کلاسه ۱۴۰۴… شعبه اول دادگاه عمومی (حقوقی) دادگستری شهرستان آستانه اشرفیه
خواهان: ….
خوانده: …
دادنامه
خواسته: اعسار از پرداخت محکوم به
به تاریخ ۱۴۰۴/۰۲/۰۹ در وقت فوق العاده جلسه شعبه اول دادگاه عمومی (حقوقی) دادگستری شهرستان آستانه اشرفیه بتصدی امضاء کننده ذیل تشکیل است. پرونده کلاسه فوق تحت نظر قرار دارد، محکمه ضمن اعلام ختم دادرسی با استعانت از باری تعالی به شرح ذیل اقدام به صدور رای می کند:
در باب با وکالت آقای … رای محکمه به خواسته اعسار از پرداخت محکوم به موضوع اجرائیه شماره ۰۰۴۶۹۶۵۱-۱۴۰۳ صادره از همین محکمه نشست دادرسی با حضور وکیل خواهان و وکیل خوانده و شخص خوانده و دو تن گواه تعرفه شده از سوی خواهان با رعایت جملگی مقررات قانونی برگزار شد. عدلیه ادعای خواهان را محکوم به رد می داند چرا که:
اولاً و توضیحاً:
مستنبط از ادبیات استفاضی از دکترین مسلم حقوقی اعسار وضعیتی است که با حدوث و مالاً استقرار آن برای مدیون؛ امکان ادای دیون توسط وی وجود ندارد فلذا ملاک اعسار احراز چنین وضعیتی است و از سوی دیگر از منظر قوانین موضوعه اصل بر ایسار می باشد و شخص مدعی اعسار میبایستی ادعای خود را وفق مقررات در محکمه صالح به اثبات برساند که در ما نحن فیه با عنایت به محتویات پرونده که مورد اشاره قرار خواهد گرفت؛ اعسار شخص خواهان به محکمه به موجب دلیل قانونی به اثبات نرسیده است.
ثانیاً و تدقیقاً: خواهان خودش شخصاً در نشست دادرسی جهت احراز وضعیت ملائت وی حاضر نشد و دو گواه تعرفه شده نیز اطلاع دقیقی در خصوص وضعیت امرار و معاش خواهان به محکمه ارائه نکردند.
ثالثاً و تحقیقاً: وفق پاسخ استعلام مکانیزه صورت گرفته وی دارای ۸ حساب بانکی فعال میباشد و با در نظر گرفتن توان مالی وی در استخدام وکیل دادگستری، جملگی حکایت از ملائت مناسب وی است اگر چه استخدام وکیل دادگستری جز حقوق شهروندی افراد است ولیکن قطعاً پرداخت حق الوکاله نیز قرینه بر دارائی افراد است.
رابعاً وتشریحاً: خواهان در قبال خرید برنج در مقادیر زیاد ؛ جهت پرداخت ثمن اقدام به صدور چک موضوع حکم کم قطعی نموده لذا وفق ماده ۷ از قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی زمانی که مدیون در قبال دریافت مالی دین بر ذمه وی مستقر گردیده؛ وضعیت سابق وی ایسار است و میبایستی تلف حقیقی یا حکمی مال اخذ شده را به محکمه با دلیل قانونی ثابت نماید که در ما نحن فیه چنین دلیلی ارائه نگشته است.
خامساً و مضافاً: خواهان با صدور چک موضوع حکم قطعی ؛ فى الواقع اقرار به ملانت خویش در تاریخ سر رسید نموده و انکار بعد از اقرار از سوی وی مورد پذرش قانون و این محکمه نمی باشد چرا که افراد متعارف جامعه در هنگام صدور اسناد تجاری با در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی و معیشتی خویش ، اقدام به صدور اسناد می نمایند لذا یقیناً به منزله اقرار آنان بر ملانت و دارایی می باشد.
سادساً و نهایتاً: وکیل خواهان در نشست دادرسی با اینکه به وکالت از موکل خویش اقدام به طرح دعوی اعسار نموده، اساساً هیچگونه ترتیب پرداختی جهت پرداخت بدهی قطعی به محکمه ارائه نکرده و با دقت نظر در رویه حاکم گویی اساساً خواهان قصدی بر پرداخت مبلغ درج شده بر روی چک مستند دعوی از ابتدا نداشته و ندارد. شایان ذکر است که اسناد تجاری از جمله چک دارای اوصاف خاصی میباشند و تادیه وجوه مربوط به آن اسناد در تاریخ سر رسید ضامن روابط پایدار اقتصادی در چرخه تعاملات افراد میباشد و صدور چک از سوی خواهان و ارائه دادخواست اعسار به کیفیت کنونی متاسفانه در جامعه شگرد عده ای از افراد جهت دارا شدن بلا جهت و ثروت اندوزی میباشد که محاکم دادگستری به عنوان مرجع تظلمات عمومی بایستی در این خصوص دقت کافی را مبذول نمایند.
در خور توجه است که وفق مواد ۱ و ۲ از قانون تجارت و با توجه به اینکه خواهان فى الواقع خرید و فروش برنج و لوازم برقی را حرفه معمولی خویش قرار داده و این موضوع مورد تائید احدی از گواهان خواهان نیز واقع شد وی تاجر بوده و وفق نص صریح ماده ۱۵ از قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی ایشان حق ارائه دادخواست اعسار را ندارد. لذا محکمه ادعای خواهان را شایسته اجابت ندانسته و ضمن احراز قصد ایذای خوانده و ایضاً قصد تاخیر در پرداخت دین قطعی؛ مستنداً به ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی و ماده ۱۹۷ از قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی و تبصره ماده ۱۰۹ از قانون اخیر الذکر؛ حکم به بطلان دعوی با وصف محکومیت خواهان به پرداخت سه برابر هزینه دادرسی در حق دولت جمهوری اسلامی ایران؛ صادر و اعلام می نماید. حکم صادره ظرف بیست روز پس از ابلاغ قابل پژوهش خواهی در محاکم عالی پژوهش استان گیلان می باشد.
بیشتر بخوانید:
- نمونه رای تجدید نظر با موضوع اعسار از هزینه دادرسی
- تکلیف دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مبنی بر اعلام و تفهیم مبلغ دقیق «هزینه دادرسی» پیش از «ثبت دادخواست اعسار از هزینه دادرسی»
منبع: وکیل سامان اسماعیل نژاد
درود بر قضات شریف و بصیر و عادل… ستارگان تابناکی که در آسمان قضا میدرخشند.
نورانیتتان مستدام باد
سلام ، محکومیت خواهان اعسار به سه برابر هزینه دادرسی ، جالب توجه بود . اما آنچه بیشر تامل برانگیز است متن نا پخته دادنامه و برخی استدلالات نامستدل بکار رفته در آن می باشد. به عنوان نمونه :
ا- عبارت “استخدام وکیل” حکایت از عدم درک صحیح نگارنده دادنامه از مقوله وکالت در دعاوی میباشد
۲-وکیل داشتن خواهان دلیل بر ملائت او نمی باشد.
۳- اعسار امری حادث است و در هر زمانی ممکن است ، شخص معسر گردد بنابراین استدلال: صدور چک آن هم وعده دار ، دلیل بر ملائت فرد در سر رسید چک است ، امری ناموجه می باشد.
…..
برای فروش مال غیر ۱۱سال زندان بودم بعداز ازادی شاکی درخواست تاخیر تادییه کرده.با نظر کارشناسی زمین ۱۸میلیارد محکوم شدم.ایا این قانون شامل حال من میشه زمانی که زندان بودم تاخیر تاییدیه چی هست دیگه
احسنت،رای دقیق و جالب
فکر میکنم این دادنامه از نظر استدلال و قوت نوشتار بسیار عالی است و به چنین قاضی باسوادی آفرین میگویم. فقط کاش قاضیهای محترم کمی هم به زبان شیرین پارسی توجه بیشتری میکردند و اینقدر زیاد واژگان عربی به کار نمیبردند. به نظرم در متن این دادنامه میتوانستند بیشتر از هفتاد درصد واژگان عربی را با فارسی جایگزین کنند بدون اینکه آسیبی به معنا وارد شود و زیباتر هم میشد. سپاسگزارم.
الحق که این قاضی رو باید گفت فرشته عدالت هست .قضاوت منصب است و وکالت شان ؛ الحق که جایگاه قضاوت رو با این رای بالا برد .
درود به قاضی دانا..
باسلام
قاضی محترم در این رای :
1. استناد به ماده ۱۵ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی برای رد دعوای اعسار تاجرا ظهار داشته:
«تاجر حق ارائه دادخواست اعسار از محکومبه ندارد.»
تحلیل:
ماده ۱۵ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی ناظر به اعسار از هزینه دادرسی است، نه محکومبه.
حتی اگر خواهان تاجر باشد، مطابق رأی وحدت رویه شماره ۷۵۲ مورخ ۱۳۹۵/۱۰/۲۸ دیوان عالی کشور،
تاجر هم میتواند در خصوص محکومبه دادخواست اعسار بدهد.
نتیجه:استناد قاضی محترم به ماده ۱۵ برای رد دعوای اعسار از محکومبه اشتباه است.
این بخش از رأی خلاف قانون و رأی وحدت رویه دیوان عالی کشور است و قابل نقض در تجدیدنظر است.
2. استناد به تبصره ماده ۱۰۹ و محکومیت به سه برابر هزینه دادرسی
شرایط قانونی اعمال این تبصره:
طبق تبصره ماده ۱۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی (اصلاحی ۱۴۰۰):
اگر دعوی صوری، فاقد دلیل یا خلاف اخلاق حسنه باشد یا به قصد اطاله دادرسی یا ایذای طرف مقابل طرح شود، دادگاه میتواند تا سه برابر هزینه دادرسی حکم دهد.
تحلیل:
قاضی محترم در رأی خود مدعی است که:
خواهان قصد ایذای خوانده داشته،
خواهان تاجر است و نباید اعسار میداد،
خواهان خود را درگیر پروسهای کرده که هدفش فرار از پرداخت دین است.
با این حال، هیچ قرینه قطعی و روشن حقوقی مبنی بر صوری بودن دعوی یا سوءنیت محرز خواهان ارائه نشده است. صرف ناتوانی در اثبات اعسار، سوءنیت تلقی نمیشود.
نتیجه:
صدور حکم سه برابر هزینه دادرسی بدون احراز قطعی سوءنیت و ارائه دلایل محکم، مصداق خروج از اختیارات قانونی قاضی است.
این بخش از رأی نیز خلاف قانون بوده
3. سایر استنادات قاضی (مثلاً استخدام وکیل، داشتن حساب بانکی و…)
تحلیل:
در رویه قضایی، داشتن حساب بانکی یا وکیل بهتنهایی دلیل قطعی برای ملائت نیست.
ملاک اصلی برای اعسار، فقدان امکان پرداخت در زمان سررسید است.
صدور چک به معنای قطعی ملائت در تاریخ سررسید نیست، زیرا شرایط مالی افراد ممکن است تغییر کند.
نتیجه:
این استدلالها، اگرچه قابل بحث است، اما بهتنهایی برای رد دعوی اعسار کفایت ندارد مگر آنکه در جمع با قرائن محکم همراه باشد.
نتیجه نهایی بررسی رأی:
بندارزیابی وضعیت قانونی
استناد به ماده ۱۵ اشتباه و خلاف رأی وحدت رویه قابل نقض حکم به سه برابر هزینه دادرسی فاقد مبنای محکم و خلاف تبصره ماده ۱۰۹ قابل تجدیدنظر و حتی ماده ۴۷۷
نتیجهگیری از حسابهای بانکی و وکیل قابل تردید و ناکافی نیازمند بررسی دقیقتر
1. اعتراض به رأی در مهلت قانونی ۲۰ روزه
2. تأکید بر رأی وحدت رویه شماره ۷۵۲ دیوان عالی کشور در مورد حق تاجر برای اعسار از محکومبه؛
3. در صورت تایید تجدیدنظر، میتوان درخواست اعمال ماده ۴۷۷ داد